وقت نظارت یا وقت احتیاطی چیست؟

وقت نظارت به چه معناست؟

جهت رسیدگی به هر پرونده ای در تمامی دادگاهها، اعم از حقوقی، کیفری، شورای حل اختلاف و ... من باب رسیدگی و صدور حکم مقتضی، به دستور قاضی دادگاه، توسط مدیر دفتر دادگاه، وقت هایی از قبیل: وقت رسیدگی، وقت نظارت یا وقت احتیاطی، وقت فوق العاده و ... تعیین می گردد.

تعریف وقت احتیاطی یا وقت نظارت

تعریفی از وقت احتیاطی یا وقت نظارت، در قانون ما بیان نشده است اما با توجه به رویه قضایی و عملکرد شعبات دادگاهها، می توان اینگونه بیان نمود که در بعضی از پرونده هایی که آماده صدور رای نیستند و ضرورت دارد که قاضی پرونده، مجدداً آن را تحت نظر قرار داده و مطالعه نماید تا پرونده از گردش رسیدگی خارج نشود و دادگاه بعد از تکمیل تحقیقات و حصول نتیجه نسبت به آن تصمیم گیری کند، دستوری صادر می شود دال بر اینکه توسط مدیر دفتر شعبه، وقتی تحت عنوان "وقت احتیاطی یا وقت نظارت" تعیین گردد.

بیشتر بخوانید: نحوه استرداد وجه واریزی از طریق فیش بانکی

رویه دادگاهها در وقت احتیاطی به اینصورت می باشد که نیازی به حضور اصحاب دعوا نمی باشد و بعد از انجام دستوراتی مانند قرار تحقیقات یا معاینه محلی، قرار کارشناسی و ... دادگاه در وقت احتیاطی یا وقت نظارت به آن موارد رسیدگی نموده که معمولا بدلیل عدم وقت کافی در رسیدن پاسخ استعلام خواسته شده توسط دادگاه تعیین می گردد.

بطور مثال میتوان اینگونه بیان نمود که در پرونده هایی مانند الزام به تنظیم سند رسمی ملک، در جلسه اول دادرسی، دادگاه پس از استماع اظهارات طرفین، لازم است که قاضی دادگاه مطابق با خواسته تقدیم شده، در مورد وضعیت ثبتی ملک از اداره ثبت اسناد و املاک آن محل، استعلام نماید.

بنابراین تا زمان رسیدن پاسخ استعلام، دادگاه، بدلیل اینکه پرونده از گردش رسیدگی خارج نشود، وقت احتیاطی یا وقت نظارت تعیین می کند. در وقت نظارت تعیین شده اگر پاسخ استعلام رسیده باشد معمولا پرونده زیر نظر قرار می گیرد و چنانچه آماده صدور رای قاطع باشد در وقت فوق العاده رای صادر می شود، اما اگر در آن زمان همچنان پاسخ استعلام ثبتی دریافت نشده باشد، بنابراین وقت احتیاطی مجدد توسط دادگاه تعیین می گردد.

بیشتر بخوانید: قرار اناطه چیست و نحوه صدور آن چگونه است؟

مستندات قانونی مرتبط

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه: 7/97/2893 شماره پرونده: 97-168-2893 تاریخ نظریه: 1397/12/07

1. به طور معمول تعیین وقت احتیاطی یا نظارت در مواردی است که دادگاه منتظر وصول نظریه کارشناس یا پاسخ استعلام و امثال آن است و دادرس علی البدل که عهده دار پرونده می گردد باید با ملاحظه پرونده در وقت نظارت حسب مورد نسبت به اعلام ختم رسیدگی و صدور رای یا تعیین وقت رسیدگی یا تجدید وقت نظارت و صدور دستور مقتضی اقدام کند.

2- تشخیص تخلف انتظامی و انطباق آن با قانون خارج از وظایف این اداره کل و بر عهده دادسرا و دادگاه انتظامی قضات است.

3- مستفاد از قوانین و مقررات مذکور در قوانین آئین دادرسی کیفری و مدنی این است که مرخصی قاضی از مواردی نیست که مانع ارجاع پرونده به شعبه تحت تصدی وی شود؛ لذا ارجاع پرونده به شعبه دادگاه عمومی حقوقی که قاضی آن در مرخصی (اعم از روزانه یا ساعتی) است، بلا‌اشکال است و قاضی دادگاه یاد ‌شده پس از بازگشت از مرخصی، مکلف به رسیدگی به پرونده های ارجاعی می‌باشد. بدیهی است که از ارجاع پرونده‌هایی که اقتضای رسیدگی فوری دارند به شعبه‌ای که قاضی آن در مرخصی است خودداری شود.