نشست قضایی: حق اعتراض و تجدیدنظر خواهی و فرجامخواهی
استان سازمان قضائی نیروهای مسلح/ شهر سمنان
1402/02/24
پرسش:
متن نظریه هیئت عالی:
اگر چنانچه یگان صرفاً وقوع جرمی را گزارش دهد بدون اینکه متضرر از جرم باشد، در این حالت فقط گزارشدهنده وقوع جرم میباشد و نمیتواند مانند شاکی نسبت به رای صادره اعتراض نماید. ولی میتواند در صورت لزوم موضوع را به دادستان منعکس نماید تا ایشان در صورت احراز، مستند به بند (پ) ماده 433 قانون آیین دادرسی کیفری درخواست تجدیدنظر خواهی و یا فرجامخواهی نماید. اما اگر یگان متضرر از جرم باشد میبایست در راستای ماده 575 قانون آیین دادرسی کیفری تا قبل از اعلام ختم دادرسی درخواست ضرر و زیان خود را تسلیم دادگاه نماید که در این حالت یگان میتواند مستند به بند (ب) ماده 433 قانون آیین دادرسی کیفری به صورت مستقل به رای صادره اعتراض نماید.
نظر اتفاقی (اتفاق آرا):
در خصوص جرائم نظامی که یگان متضرر میگردد بایستی قائل به تفکیک باشیم: 1- اگر جرم انجام شده موجب ضرر و زیان مادی به نیروهای مسلح شده باشد طبق تبصره 2 ماده 575 قانون آیین دادرسی جرائم نیروهای مسلح حق طرح دعوا و شکایت، حق دفاع و پیگیری دعوی، حق اعتراض و تجدیدنظر خواهی برای یگان متضرر از جرم پیش بینی شده است. 2- اگر جرم انجام شده موجب ضرر و زیان مادی به نیروهای مسلح نباشد در اینصورت یگان متضرر از جرم فقط حق طرح دعوا و شکایت را دارند و حق اعتراض و تجدیدنظر خواهی را ندارند. در واقع در اینگونه جرائم یگان خدمتی صرفاً گزارشدهنده و خبردهنده از وقوع جرم محسوب میشوند و عنوان شاکی خصوصی ندارند و برابر ماده 134 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح؛ هرگاه در اثر وقوع بزهای که رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاههای نظامی است خسارت یا زیان مالی متوجه نیروهای مسلح شده باشد دادستان نظامی با تعقیب موضوع از لحاظ جنبه عمومی از حیث دریافت خسارات در دادگاه، سمت نمایندگی نیروهای مسلح را دارا خواهد بود. در خصوص موضوع فوق نظریه مشورتی 36579/34/7 مورخ 1396/07/15 مقرر میدارد: برابر ماده 575 قانون آیین دادرسی جرائم نیروهای مسلح مصوب 1392، هرگاه در اثر وقوع جرم، ضرر و زیان مادی به نیروهای مسلح وارد شود، یگان مربوط مکلف است وفق مقررات آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی، دادخواست ضرر و زیان وارد شده را به دادگاه تسلیم کند. بر اساس تبصره «2» همان ماده در اینگونه موارد (ورود زیان مادی) یگان مربوطه علاوه بر حق طرح شکایت میتوانند بر اساس مقررات در خصوص آرای صادر شده حسب مورد اعتراض، تجدیدنظر خواهی و یا فرجامخواهی کند. بنابراین در مواردی که برابر مقررات قانونی مذکور، یگانهای نیروهای مسلح متحمل زیان مادی شدهاند حسب مورد شاکی یا مدعی خصوصی محسوب میشوند و دارای حق اعتراض، تجدیدنظر خواهی و یا فرجامخواهی هستند؛ ولکن قانونگذار در سایر جرائم چنین اختیاری را برای آنان وضع نکرده و صرفاً تکلیف گزارش جرم را برای آنها مقرر کرده است.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران