نشست قضایی: صلاحیت در رسیدگی امر مختومه

برگزار کننده
استان سازمان قضائی نیروهای مسلح/ شهر سیستان و بلوچستان

تاریخ برگزاری
1402/10/28

پرسش:

چنانچه شاکی در دو مرجع قضایی با صلاحیت ذاتی مختلف نسبت به موضوع واحد شکایت کند و از سوی مرجع فاقد صلاحیت ذاتی، تصمیم نهایی مبنی بر منع تعقیب متهم صادر شود؛ آیا موضوع مشمول اعتبار امر مختومه می گردد یا مرجع صالح فارغ از رسیدگی قبلی در مرجع فاقد صلاحیت ذاتی، می تواند تحقیقات را ادامه داده و تصمیم مقتضی را اتخاذ نماید؟ در صورت اخیر آیا موضوع از موارد اعاده دادرسی و بند ت ماده 474 قانون دادرسی کیفری محسوب می شود یا خیر؟

متن نظریه هیئت عالی:

تشخیص صلاحیت با مرجعی است که پرونده در آن مطرح شده و اگر قرار یا حکم قطعی از این مراجع قضایی از این مراجع قضایی صادر شود، اعتبار امر مختوم دارد لیکن اگر قاضی بر خلاف مقررات مربوط به صلاحیت ذاتی یا محلی رسیدگی نموده از موجبات تعقیب انتظامی است لکن از موارد اعاده دادرسی نمی باشد.

نظر اتفاقی (اتفاق آرا):

            در خصوص سوال مطروحه چند فرض متصور است:1- حالتی که دو پرونده همزمان در دو مرجع قضایی با صلاحیت ذاتی متفاوت مطرح رسیدگی هستند.چنانچه مرجع صلاحیت دار از موضوع مطلع شود طی مکاتبه ایی با مرجع قضایی دیگر ضمن اعلام صلاحیت خود از آن مرجع می خواهد که نسبت به صلاحیتش اعلام نظر کند.در صورت اختلاف عقیده بین دو مرجع، موضوع به مرجع حل اختلاف (حسب مورد دادگاه تجدید نظر استان یا دیوان عالی کشور) اعلام می شود (حل اختلاف مثبت) و نظر مرجع بالاتر در این خصوص لازم الاتباع است.2-ممکن است یکی از مراجع زودتر از مرجع دیگر نسبت به موضوع اتخاذ تصمیم نموده باشد.در این حالت چنانچه این تصمیم در مراجع قضایی بالاتر نقض نگردد و قطعی شود، معتبر است و به جهت اطلاق بند چ ماده 13 قانون آیین دادرسی کیفری و اعتبار امر مختومه مرجع قضایی دیگر، صالح به رسیدگی نخواهد بود.3-فرض دیگرحالتی است که دو مرجع هرکدام جداگانه نسبت به موضوع اتخاذ تصمیم نموده باشند و هر دو پرونده مختومه شده و در مرحله اجرا قرار گرفته باشد.اگر رای صادره در قالب حکم باشد میتوان به استناد بند ت ماده 474 قانون آیین دادرسی کیفری نسبت به آن درخواست اعاده دادرسی نموده ولی چنانچه رای صادره در قالب قرار صادرشده باشد، صرفا می توان از طریق اعمال ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری نسبت به آن درخواست اعاده دادرسی نمود.(با فرض اینکه عبارت "خلاف شرع بین" را اعم از شرع و قانون بدانیم)
        

مستندات قانونی:

ماده 13 قانون آیین دادرسی کیفری

واژگان کلیدی:

صلاحیت رسیدگی صلاحیت ذاتی اعتبار امر مختومه

30 مهر 1404 4