نشست قضایی: مرور زمان در جرم فرار به سوی دشمن

برگزار کننده
استان سازمان قضائی نیروهای مسلح/ شهر کرمانشاه

تاریخ برگزاری
1402/05/28

پرسش:

در پرونده ای شخصی نظامی در سال 1359 با عزیمت به کشور عراق به گروهک های کرد ضد انقلاب ملحق شده و به اتهام فرار به سوی دشمن تحت تعقیب قرار گرفته و نهایتاً بر اساس قانون وقت (قانون کیفر ارتش) به اعدام محکوم شده است. حال سئوال این است که با عنایت به مفتوح بودن پرونده در اجرای احکام و عدم دسترسی به محکوم علیه، اولاً بایستی طبق چه قانونی با وی رفتار شود(قانون سابق یا قانون لاحق) و ثانیاً آیا این موضوع مشمول مرور زمان قرار می گیرد یا خیر؟

متن نظریه هیئت عالی:

مطابق ماده 10 قانون مجازات اسلامی، مجازات باید به موجب قانونی تعیین شود که قبل از وقوع جرم وضع شده است لذا مقررات ماهوی زمان وقوع جرم حاکم است مگر این که قانون مجازات اسلامی فعلی مساعد تر به حال متهم باشد. مطابق بند ت ماده 11 قانون مجازات اسلامی مقررات مربوط به مرور زمان عطف به ما سبق می شوند و مطابق ماده 623 قانون آیین دادرسی کیفری از آنجا که متهم به صورت غیر قانونی از کشور خارج شده، اتهامات وی مشمول مرور زمان قرار نمی گیرد.

نظر اتفاقی (اتفاق آرا):

            در این خصوص اختلاف نظر وجود دارد:
نظر اول:
برخی معتقدند با عنایت به گذشت بیش از 40 سال از موضوع (محکومیت به اعدام) و نیز با رعایت مفاد ماده 107 قانون مجازات اسلامی موضوع از مصادیق مرور زمان بوده در مشمول مرور زمان می گردد لذا قابل تعقیب نیست.
نظر دوم:
برخی دیگر معتقدند مجازات اعدام خارج از درجات اعلامی در ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 می باشد ولی با عنایت به نظریه مشورتی مجازات اعدام را بایستی در مقام تطبیق در حکم شدیدترین درجه بندی مورد اشاره در ماده 19 یعنی درجه یک لحاظ نمود و از سوی دیگر چون از حکم قطعی صادر شده بالغ بر 20 سال گذشته است لذا مشمول مرور زمان می شود.
        

مستندات قانونی:

ماده 107 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

واژگان کلیدی:

جرم فرار به سوی دشمن احکام قطعی مرور زمان

23 آبان 1404 11