نشست قضایی: پرداخت دیه به اولیاء دم در صورت صغیر بودن مقتول
برگزار کننده
استان سازمان قضائی نیروهای مسلح/ شهر خراسان رضوی
استان سازمان قضائی نیروهای مسلح/ شهر خراسان رضوی
تاریخ برگزاری
1402/07/01
1402/07/01
پرسش:
چنانچه نوجوان یازده ساله اهل افغانستان به همراه چند نفر بطور غیر مجاز وارد کشور شود و به فرمان ماموران مرزبانی توجه نکند ، ماموران برابر قانون تیراندازی نمایند و نامبرده بر اثر اصابت گلوله فوت نماید . اولیا دم درخواست دریافت دیه از نیروی انتظامی در اجرای ماده ۱۳ قانون بکارگیری سلاح را نمایند ، آیا دیه ای به ایشان تعلق می گیرد یا خیر ؟
متن نظریه هیئت عالی:
آنچه در تبصره ماده 41 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح آورده این است که مقصر نباشد و بیگناه باشد و صغیر یازده ساله چنانچه بر حسب تشخیص نظر کارشناس صغیر ممیز بوده و تشخیص می داده که کار خلاف قانون انجام می دهد و بر خلاف مقررات و قانون و به طور غیر مجاز وارد کشور شده است و در هنگام حادثه نیز از مقررات قانون به کارگیری سلاح تخظی ننموده است، مستحق دریافت دیه از سوی بیت المال نیست.درغیر اینصورت در فرضی که صغیر غیر ممیز تشخیص داده شود ضمان مالی پرداخت دیه به قوت خود باقی است.لازم به ذکر است هر چند از نظر قانون فاقد مسئولیت کیفری بوده لیکن مرتکب تقصیر موضوع ماده 41 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح شده و رافع مسئولیت کیفری، دلیل بر این نیست که او را بدون تقصیر و بی گناه بدانیم.لازم به ذکر است مستند به ماده 146 قانون مجازات اسلامی افراد نابالغ صرفا مسئولیت کیفری ندارند و نه اینکه عمل ارتکابی از ناحیه ایشان جرم نباشد. به عبارت دیگر صغر از علل رافع مسئولیت کیفری است و نه از عوامل موجهه جرم. لذا عمل ارتکابی از سوی متوفی جرم بوده و لذا مقصر و گناهکار تلقی می شود و مستحق دریافت دیه نیست.
نظر اکثریت:
با عنایت به اینکه صغیر فاقد مسئولیت کیفری می باشد و از طرفی هم دقیقا مشخص نیست که ولی وی در هنگام ورود به کشور همراه وی بوده و رعایت قاعده حرمت دماء مسلم نظر پرداخت دیه از بیت المال به اولیای دمی که درخواست دیه دارند وجود دارد.
نظر اقلیت:
آنچه در تبصره ماده 41 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح آورده این است که مقصر نباشد و بیگناه باشد و صغیر یازده ساله ، صغیر ممیز بوده و تشخیص می داده که کار خلاف قانون انجام می دهد و بر خلاف مقررات و قانون و بطور غیر مجاز وارد کشور شده است ، هر چند در صورت دستگیری ، فاقد مسئولیت کیفری بود لیکن مرتکب جرم شده و رفع مسئولیت کیفری ، دلیل بر این نیست که او را بدون تقصیر و بی گناه بدانیم .
مستندات قانونی:
* قانون بکارگیری سلاح توسط مأمورین نیروهای مسلح در موارد ضروری
ماده 41 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح
واژگان کلیدی:
تیراندازی
صغیر
مقصر
قتل
19 آبان 1404
16
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران