- عدالت سرا

هیأت تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی

* شماره پرونـده: هـ ت/ 0200107

شماره دادنامه سیلور: 140231390003079967 تاریخ:1402/11/25

* شاکی: آقای فرهاد تیمورزاده نجار

* طرف شکایت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

* موضوع شکایت و خواسته: ابطال نامه شماره 518/458/د مورخ 1399/6/29 دبیر شورای آموزش پزشکی عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

* شاکی دادخواستی به طرفیت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به خواسته ابطال نامه شماره 518/458/د مورخ 1399/6/29 دبیر شورای آموزش پزشکی عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیأت عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می باشد:

نامه شماره 518/458/د مورخ 1399/6/29

موضوع: اعلام منابع آزمون های جامع دوره دکترای پزشکی عمومی و پذیرش دستیار تخصصی

به پیوست فهرست منابع مرجع آزمون های جامع علوم پزشکی، پیش کاورزی و پذیرش دستیار تخصصی در سال 1400 ـ 1399 حضورتان تقدیم می شود، خواهشمند است دستور فرمایید مراتب جهت آگاهی اعضای محترم عضو هیأت های ممتحنه و ارزشیابی (بورد) پزشکی عمومی در کلان مناطق آمایشی، بوردهای تخصصی و علوم پایه پزشکی و همچنین سایر اعضای محترم هیأت علمی و دانشجویان عزیز واجد شرایط در آن دانشگاه به نحو مقتضی اعلام گردد و هرگونه نظر کارشناسی و راهنمایی در این خصوص به اطلاع دبیرخانه شورای آموزش پزشکی عمومی رسانیده شود.

دکتر مرضیه نجومی

دبیر شورای آموزش پزشکی عمومی

*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:

تخلف اول: در رأی صادره در هشتادو دومین نشست شورای آموزش پزشکی و تخصصی مورخ 1394/11/20 آمده: "الزامی است عنوان کتب مرجع و درسنامه های منبع آزمون جامع پیش کارورزی و پذیرش دستیاری یکسان باشد." در حالی که با جلو آوردن تاریخ دستیاری از 1400 به اسفند 1399 و هم زمان تغییر رفرنس زنان از دنفورث به بکمن از این دستورالعمل تخلف شده چرا که رفرنس زنان برای پیش کارورزی کماکان دنفورث است. به نظر می رسد اعلام بکمن برای رفرنس زنان به استناد جمله "دستیاری دوره 48" (به جای نگارش سال 1400) بدین دلیل بوده که اساساً بنا بود امتحان دستیاری نیز در 1400 برگزار شود نه اسفند 1399، اما تعجیل معاونت آموزشی برای جلوآوردن تاریخ برگزاری امتحان به اسفند باعث شده این مغایرت رفرنس زنان در آزمون پیش کارورزی و دستیاری، مورد غفلت قرار بگیرد.

رفرنس ها در آزمون های پیش کارورزی و پذیرش دستیار در هر سال باید یکی باشند و زنان نیز از این قاعده مستثنی نیست. از دو سال پیش سال 1400برای تغییر رفرنس زنان از دنفورث به بکمن اعلام شده است. اما اکنون در تخلفی آشکار شاید به دلیل شتاب ناشی از بی دقتی در تعجیل برگزاری آزمون دستیاری 48 از 1400 به 1399 به این غیرهمنامی توجه نشده و در آزمون اسفند 1399 رفرنس پیش کارورزی دنفورث است و رفرنس آزمون دستیاری بکمن!!

تخلف دوم: در رأی صارده نشست 90 شورای آموزش پزشکی و تخصصی مورخ 1397/9/11 آمده است:

«حداقل مدت اعتبار منابع برگزاری آزمون معرفی شده جهت آزمون های دانشنامه تخصصی، ارتقا ـ گواهینامه و پذیرش دستیار رشته های تخصصی، فوق تخصصی و دوره های تکمیلی تخصصی به مدت 3 سال می باشد.»

از این رو تغییر لارنس 2013 جراحی به لارنس 2019ـ آن هم به فاصله 5 ماه از امتحان (اعلام رفرنس ها در اول مهر ماه 1399، امتحان در هفتم اسفند 1399) ـ در تعارض با مصوبه فوق الذکر است. به نظر می رسد این تخلف یا اشتباه به این دلیل رخ داده که اصولاً بنا بوده امتحان با ماه مهر حداقل فاصله 9 ماهه داشته باشد یعنی در تیر ماه 1400 برگزار شود.

تخلف سوم: در بند 6 ـ2 آئین نامه اجرایی "ضوابط و نحوه تعیین منابع درسی و آزمون دوره های پذیرش دستیاری، تخصصی (ارتقاء ـ گواهینامه ـ دانشنامه)، فوق تخصصی (ورودی ـ دانشنامه) و فلوشیپ (ورودی و خروجی)" موضوع 3 نشست 66 شورای آموزش پزشکی و تخصصی" به حداکثر اعتبار 5 ساله در رفرنس ها اشاره صریح شده و در بند 1ـ1ـ3 همین آئین نامه به آخرین ویراست کتب مرجع اشاره شده است که مورد 2 رفرنس درس های مینور پاتولوژی و فارماکولوژی که ویراست های جدید هر دو حدود 2 سال است که به زبان انگلیسی و فارسی در دسترس دانشجویان قرار دارد، این تغییر مرجع با وجود گذشت حدود 6 سال از اعلام قبلی صورت نگرفته است.

حتی در مورد دو درس رادیولوژی و ENT نیز که منابع درسی انگلیسی آنها روزآمد نشده اند با وجود گذشت حدود 6 سال از اعلام آنها، رفرنس های جدید و به روز معرفی نشده اند.

اصل پیش بینی پذیری و حق مکتسبه زیر پا گذاشته شده است.

* در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست اداره کل حقوقی و تنظیم مقررات به موجب لایحه شماره 518/06/29/د مورخ 1399/6/29 به طور خلاصه توضیح داده است که:

ـ نامه مورد اعتراض جهت اظهار نظر کارشناس برای دوره های آتی بوده تا طبق روال هر سال صورت می گیرد و مستقلا متضمن قاعده الزام آور نیست.

ـ بر اساس قانون تشکیل شورای آموزش پزشکی و تخصصی رشته های پزشکی، تنظیم آیین نامه ها و مقررات اجرایی امتحانات تخصصی و همچنین بررسی نحوه اجرای ضوابط و برنامه های مربوطه بر عهده شورای مذکور است.

ـ به موجب ماده 12 آیین نامه دوره های دستیاری بالینی مصوب نشست شورای آموزش پزشکی و تخصصی، آزمون پذیرش دستیار هر سال یک بار در بهمن یا اسفند ماه برگزار می شود. آزمون چهل و هفتمین دوره پذیرش دستیار تخصصی وفق دفترچه راهمای آزمون مقرر بوده در اسفند ماه سال 1398 برگزار گردد لکن به دلیل اپیدمی بیماری کووید 19 در کشور، تاریخ آزمون مذکور به موجب تصمیمات ستاد کرونا به تعویق افتاده و در مرداد ماه سال 1399 برگزار گردیده است. بر این اساس آزمون برگزار شده در مرداد سال 1399 مربوط به دوره قبل (سال 1399ـ 1398) و جهت ورودی های سال 1399 بوده است که به دلیل اتفاق خارج از اراده این وزارتخانه برگزاری آن در اسفند سال 1398 امکان پذیر نگردیده و به زمان مناسب انتقال داده شده است. متعاقباً وفق بررسی های بعمل آمده و مطابق با ماده 12 آیین نامه دوره های دستیاری بالینی، مقرر می گردد در راستای رعایت ضوابط و مقررات، آزمون سال 1400ـ1399 در 7 اسفند سال 1399 برگزار گردد که این تاریخ نیز جهت همراهی با داوطلبان، به 8 تیرماه موکول گردید.

ـ در ارتباط با ادعای شاکی دائر بر اینکه "به موجب موضوع 3 نشست 66 شورای آموزش پزشکی و تخصصی منابع آزمون 9 ماه پس از ابلاغ، به عنوان مرجع طرح سوالات آزمون رشته های مربوطه شناخته می شوند، این در حالیستکه فاصله تاریخ اعلام منابع (1399/7/1) تا تاریخ مقرر جهت برگزاری آزمون حدود 5 ماه بوده است " نیز اشاره می نماید:

ـ بر اساس بندهای 3ـ2ـ و 4ـ2 ضوابط و نحوه تعیین منابع درسی و آزمون دوره های پذیرش دستیاری، تخصصی، فوق تخصصی و فلوشیپ موضوع 3 نشست 66 شورای آموزش پزشکی و تخصصی 3ـ2 "منابع اعلام شده از اولین ترم تحصیلی بعد از ابلاغ، مرجع درسی رشته مربوطه شناخته خواهد شد." 4ـ 2 " منابع اعلام شده نه ماه بعد از ابلاغ، مرجع آزمون رشته مربوطه شناخته خواهد شد." بر این اساس و به صراحت بندهای مذکور این وزارتخانه نه ماه پس از ابلاغ منابع اعلام شده به عنوان مرجع درسی اجازه طرح سوال از منابع یاد شده را در آزمون های مربوطه خواهد داشت. در ارتباط با آزمون دوره چهل و هشتم که مقرر بوده در 7 اسفند ماه سال 1399 برگزار گردد و سپس زمان آن به 20 فروردین سال 1400 موکل گردیده، نیز مدت زمان یاد شده رعایت گردیده است. به طوریکه منابع آزمون دوره چهل و هشتم به موجب اطلاعیه منابع آزمون چهل و هفتمین دوره پذیرش دستیار منتشره در اردیبهشت سال 1398 (بیش زا 23 ماه قبل از برگزاری آزمون سال 1400ـ1399) اطلاع رسانی گردیده است.

ـ در خصوص منبع آزمون درس جراحی که مورد اعتراض شاکی نیز می باشد اشاره می نماید، در آگهی اعلام منابع آزمون چهل و هفتمین دوره پذیرش دستیاری صراحتاً اعلام شده است، از آزمون های پیش کارورزی اسفند 1399 و چهل و هشتمین دوره پذیرش دستیار تخصصی مرجع اصلی چاپ 2019 کتاب Essentials of general surgery تألیف Peter F Lawrence می باشد.

ـ در ارتباط با ادعای مطروحه در دادخواست تقدیمی دائر بر اینکه به موجب مصوبات نودمین نشست شورای آموزش پزشکی و تخصصی حداقل مدت اعتبار منابع معرفی شده جهت آزمون های پذیرش دستیار به مدت دو سال است نیز به استحضار می رساند، در مصوبه یاد شده ذکری از نوبت چاپ نبوده و موضوع مصوبه مذکور اعتبار منابع آزمون است که در خصوص منبع فوق الاشعار صرفاً نوبت چاپ منبع مذکور تغییر نموده و منبع آزمون همچنان کتاب یاد شده می باشد.

ـ در خصوص ادعای مطروحه دائر بر اینکه در آگهی منابع آزمون چهل و هفتمین دوره پذیرش دستیار تخصصی کل کتاب Essentials of general surgery تألیف Peter F Lawrence ، چاپ 2019 به عنوان منبع آزمون اعلام شده است ولی در آگهی منابع آزمون چهل و هشتمین دوره پذیرش دستیار برخی از فصل های کتاب به عنوان منبع آزمون حذف شده است نیز اشاره می نماید، کاهش برخی از فصل ها از منبع آزمون تغییر منبع محسوب نگردیده و صرفاً در راستای ارائه تسهیلات و مساعدت به داوطلبان آزمون برخی از فصل ها به عنوان منبع حذف گردیده است.

ـ در مورد 4 منبع درس مینور (گوش و حلق و بینی، فارماکولوژی، پاتولوژی و رادیولوژی) نیز خاطر نشان می سازد در آگهی اعلام منابع آزمون دوره 47 پذیرش دستیار، تغییرات آنها در آزمون دوره 48 به صورت قطعی اعلام نشده بود و صرفاً اعلام گردیده است "بر اساس نظر گروه تخصصی کمیته تعیین منبع آزمون های جامع پزشکی در صورتیکه منبع اعلامی به روزرسانی و در دسترس نباشد از سال آینده (سال 1400ـ1399) منبع مناسب و به روز جایگزین خواهد شد" که به جهت مساعدت با داوطلبان چهل و هشتمین دوره آزمون پذیرش دستیار و شرایط اپیدمی کووید 19 تغییراتی در منابع صورت نگرفت تا داوطلبین با کمترین تغییرات مواجه شوند.

ـ همچنین در خصوص سوالات درس زنان نیز به استحضار می رساند، موضوع تغییر منبع سوالات درس یاد شده در آگاهی منابع آزمون دوره 47 پذیرش دستیار (بیش از 23 ماه قبل از برگزاری آزمون) اطلاع رسانی گردیده بود. بر اساس آگهی یاد شده مقرر شده است، به موجب نظر گروه تخصصی کمیته تعیین منابع آزمون های جامع پزشکی آخرین چاپ کتاب Obstetrics &Gynecology تألیف Charles R . Beckmann به عنوان منبع آموزش مباحث بالینی زنان و زایمان (مامایی) اعلام گردیده و برای آزمون های پیش کارورزی از سال 1400 و چهل و همشتمین دوره پذیرش دستیار تخصصی مرجع اصلی آزمون های پیش کارورزی و آزمون پذیرش دستیار تخصصی خواهد بود که با توجه به زمان برگزاری آزمون دستیاری در فروردین ماه سال 1400 منبع امتحانی درس زنان در آزمون پذیرش دستیار دوره 48 با آزمون پیش کارورزی شهریور 1400 یکسان بوده و در اعلام منابع دوره 48 آزمون پذیرش دستیار و آزمون بهار و شهریور پیش کارورزی 1400 یکسان می باشد.

ـ در مورد منبع درس بیماری های داخلی نیز اشاره می نماید در آگهی منابع آزمون های پیش کارورزی اسفند 1398 و بهار و شهریور 1399 و چهل و هفتمین دوره آزمون پذیرش دستیار تخصصی اعلام شده است کتاب بیماری های قلب و عروق تألیف دکتر ابراهیم نعمتی پور و همکاران انتشار سال 1394 به استثناء فصل های 3 و 6 و 8 و 13 و 19 و 21 و 22 و 28 و 32 و 34 و 35 و قسمت هایی که به رنگ آبی نوشته شده اند منبع آموزش مرجع آزمون پیش کارورزی خواهد بود که عین همین مطلب در آگهی منابع آزمون های پیش کارورزی اسفند ماه سال 1399 و بهار و شهریور 1400 و چهل و هشتمین دوره آزمون پذیرش دستیار تخصصی اعلام شده است و تعیین کل کتاب به استثناء فصل های 25 و 31 و 32 و 34 و 36 و بخش هایی بر روی رنگ زمینه آبی نوشته شده اند به عنوان مرجع سوالات آزمون مربوط به آزمون دوره چهل و نهم می باشد و ارتباطی به آزمون دوره چهل و هشتم ندارد.

ـ در ارتباط با ادعای الزام وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی به اعلام صفحات و فصل های منابع اعلامی و همچنین الزام به معرفی منابع دارای ترجه فارسی نیز اشاره می نماید اولاً، در هیچ یک ضوابط و مقررات و مصوبات نشست های شورای آموزش پزشکی و تخصصی چنین الزامی مشاهده نگردیده است. ثانیاً: در مقدمه ضوابط و نحوه تعیین منابع درسی و آزمون دره های پذیرش دستیاری، تخصصی، فوق تخصصی و فلوشیپ موضوع 3 نشست 66 شورای آموزش پزشکی و تخصصی نیز صرفاً اعلام گردیده است منابع درسی و آزمون دوره های موضوع این آیین نامه باید معتبر و مبتنی بر شواهد، روزآمد، جامع، کاربردی هماهنگ با برنامه های مصوب رشته های مربوطه، انعطاف پذیر از نظر هماهنگی با پیشرفت ها و موضوعات جدید علمی متنوع و در برگیرنده طیف وسیعی از موضوعات علمی و تحقیقاتی و تجربی مرتبط و متناسب با نیزها و اولویت های شناسایی شده نظام سلامت باشد. ارزش های متعالی و مورد احترام جامعه اسلامی فرهنگ ملی، شئون حرفه ای و موازین اخلاق پزشکی در همه منابع درسی و آزمون باید رعایت گردد و هرگونه تعارض با ارزش ها و موازین فوق موجب حذف پاراگراف، بخش، بخش ها منبع، منابع متعارض به تشخیص و تأیید مراجع ذیربط خواهد بود. ضمن اینکه در همین ضوابط صراحتاً اشاره شده است منابع علمی می تواند آخرین ویراست کتب مرجع بین المللی به زبان انگلیسی یا سایر زبان های معتبر باشد. بنابراین ادعای مطروحه از این جهت نیز فاقد محمل و مستند می باشد. مضافاً به اینکه این امکان وجود دارد در درسی کل منبع اعلامی به عنوان مرجع آزمون شناخته شود مانند منبع درس "پوست" و یا درس "رادیولوژی" و ... که کل منبع اعلامی به عنوان مرجع آزمون لحاظ شده است.

بر این اساس و با عنایت به اینکه تمامی اقدامات در خصوص شکایت مطروحه وفق ضوابط و مقررات صورت گرفته است، رد دعوای بی وجه شاکی مورد تقاضاست.

پرونده شماره هـ ت / 0200107 مبنی بر درخواست ابطال نامه شماره 458/518/د مورخ 1399/6/29 دبیر شورای آموزش پزشکی عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در جلسه مورخ 1402/11/2 هیأت تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی مورد رسیدگی قرار گرفت و اکثریت بیش از سه چهارم اعضاء به شرح ذیل مبادرت به صدور رأی نمودند:

رأی هیأت تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی

اولاً: با اخذ ملاک از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 358 مورخ 1383/7/26و فراز نخست رأی هیأت تخصصی شهرسازی، منابع طبیعی و محیط زیست به شماره دادنامه 140231390002479791 مورخ 1402/9/25، مراجع و مقامات مقرره گذار، صلاحیت تغییر، اصلاح و لغو مصوبات خود را دارا بوده و بر همین اساس شورای آموزش پزشکی و تخصصی از اختیار اصلاح مصوبات خود به شرط عدم مغایرت با قانون برخوردار می باشد. ثانیاً: شورای آموزش پزشکی و تخصصی در موضوع 9 نود و پنجمین نشست خود در تاریخ 1400/10/21، الزام به بازنگری در منابع آزمون پذیرش دستیار تخصصی پزشکی در بازه زمانی حداقل دو سال و حداکثر قبل از پنج سال را لغو نموده و این امر در تبصره 1 موضوع 2 نود و هفتمین نشست شورای آموزش پزشکی و تخصصی مورخ 1401/8/5 تنفیذ شده است. بنا به مراتب فوق، نامه شماره 458/518/د مورخ 1399/6/29 دبیر شورای آموزش پزشکی عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در حدود اختیار مقام صادرکننده آن بوده و مغایرتی با قوانین و مقررات نداشته و قابل ابطال نمی باشد. این رأی به استناد بند «ب» ماده (84) قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 1402/2/10) ظرف مهلت بیست روز از تاریخ صدور از جانب رئیس محترم دیوان عدالت اداری یا 10 نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض بوده و پس از قطعیت، براساس ماده (93) قانون مذکور در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است.

رئیس هیأت تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری

مهدی فرد محمدیان

افزودن دیدگاه

دیدگاه کاربران