نظریه مشورتی شماره 7/1403/498 مورخ 1403/07/21
شماره نظریه
7/1403/498
7/1403/498
شماره پرونده
1403-168-498ک
1403-168-498ک
تاریخ نظریه
1403/07/21
1403/07/21
استعلام:
قسمت دوم ماده 287 قانون آیین دادرسی کیفری در مقام رسیدگی به اتهامات اطفال و نوجوانان مقرر می‌دارد: «در صورت عجز از معرفی کفیل یا ایداع وثیقه و یا در مورد جرایم پیش‌بینی شده در ماده 237 این قانون، دادسرا یا دادگاه می‌تواند با رعایت ماده 238 این قانون، قرار نگهداری موقت آنان را در کانون اصلاح و تربیت صادر کند.» به نظر می‌رسد مفهوم عبارت مذکور، مؤید آن است که اگر متهم نوجوانی که در حق وی یکی از قرارهای تأمین کفالت یا وثیقه صادر شده و قادر به معرفی کفیل یا تودیع وثیقه نمی‌باشد، با همان قرارها (کفالت یا وثیقه) قابل معرفی به کانون اصلاح و تربیت نیست و در صورتی که مقتضی معرفی به کانون باشند، باید حتماً قرار صادره به قرار نگهداری موقت تبدیل و با این عنوان برای نگهداری در کانون معرفی شوند. اگر قائل به این نظر باشیم، در این صورت اصولاً کانون‌های اصلاح و تربیت حق پذیرش متهمانی که در حق آنان، قرار تأمینی جز قرار نگهداری موقت صادر شده را ندارند و در صورت پذیرش هم، به عنوان بازداشت غیر قانونی خواهد بود؛ اما اگر این نظر را نپذیریم مقام قضایی رسیدگی‌کننده به جرایم اطفال و نوجوانان، خواهد توانست مانند سایر متهمان، برای نوجوانان نیز هر گونه قرار تأمینی را صادر و نسبت به بازداشت آنها اقدام کند. مقررات و احکام خاص مقرر در فصل نهم بخش اول قانون آیین دادرسی کیفری در مقام بیان آن است که روش رسیدگی و اتخاذ تصمیم درباره کودکان و نوجوانان، از روشهای رسیدگی و تصمیم‌گیری درباره بزرگسالان متفاوت است و اگر این را نپذیریم، پیش‌بینی مقررات خاص؛ از جمله ماده 287 قانون آیین دادرسی کیفری، لغو و عبث خواهد بود. در هر حال با توجه به آثار قانونی هر یک از نظرات یادشده و با توجه به وظیفه قانونی این مرجع، به نظارت بر مؤسسات کیفری و بازداشت‌شدگان و محکومان و پیگیری امور آنها و جلوگیری از نقض حقوق شهروندان، استدعا دارد نظر مشورتی آن اداره کل را در این باره، امر به ابلاغ فرمایید.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در مواردی که در خصوص متهم نوجوان مطابق ماده 287 قانون آیین دارسی کیفری مصوب 1392 قرار کفالت یا وثیقه صادر و متهم مزبور از معرفی کفیل یا ایداع وثیقه عاجز است، با توجه به اینکه قرار نگهداری موقت در کانون اصلاح و تربیت، قراری مستقل از قرارهای یادشده است؛ بنابراین قرارهای کفالت یا وثیقه باید به قرار نگهداری موقت تبدیل شود و چنانچه متعاقباً متهم مبادرت به معرفی کفیل یا تودیع وثیقه نماید، بازپرس باید نسبت به لغو قرار نگهداری موقت و ابقای مجدد قرار کفالت یا وثیقه و نیز صدور قرار قبولی کفالت یا وثیقه اقدام نماید.
27 اردیبهشت 1404
9
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران