نظریه مشورتی شماره 7/1404/81 مورخ 1404/04/18
شماره نظریه
7/1404/81
7/1404/81
شماره پرونده
1404-243-81ع
1404-243-81ع
تاریخ نظریه
1404/04/18
1404/04/18
استعلام:
به موجب بند «الف» ماده 116 برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1395، قوه قضاییه مکلف شده است در راستای کاهش مراجعه مردم به مراجع قضایی و تسریع در حل و فصل اختلافات از طریق داوری، ایجاد و توسعه نهاد داوری و اعتمادسازی عمومی و حمایت از آنها تا پایان سال اول اجرای قانون، تمهیدات لازم را پیشبینی کند. به موجب ماده 3 دستورالعمل ساماندهی حل و فصل اختلافات از طریق داوری و ایجاد و توسعه نهاد داوری مصوب 1400/11/13 رئیس محترم قوه قضاییه، برنامهریزی، اعطاء پروانه و تمدید آن، لغو پروانه و امر ساماندهی و نظارت در حوزه داوری بر عهده مرکز توسعه حل اختلاف قرار گرفته و این مرکز مجاز به واگذاری بخشی از وظایف خود به کانونهای داوری شده است؛ همچنین به موجب ماده 5 این دستورالعمل، کانون داوری نهادی غیر دولتی و دارای شخصیت حقوقی است که بر طبق اساسنامه مصوب و با تأیید و نظارت مرکز توسعه حل اختلاف در استانها تشکیل میشود. وفق بند 6 ماده یادشده؛ از جمله وظایف کانون داوری نظارت بر فعالیت صنفی و حرفهای داوران و نهادهای داوری و حمایت از حقوق صنفی و حرفهای میباشد.
با توجه به توضیحات پیشگفته، خواهشمند است به پرسشهای زیر پاسخ دهید:
1- آیا کانونهای داوری میتوانند در اساسنامه خود تأسیس دادگاه انتظامی را پیشبینی کرده و مقررات انتظامی و انواع تخلفات و مجازاتها را تعیین کنند؟ به بیان دیگر، تأسیس دادسرا و دادگاه انتظامی، تعیین انواع تخلفات و مجازاتها؛ از منظر اصول کلی حقوقی و قانون اساسی چه جایگاهی دارد؟
2- در صورت قانونی بودن اقدامات موضوع بند یک، آیا مراجع انتظامی کانون داوران یک استان صلاحیت رسیدگی به تخلفات داوران غیر حرفهای و مؤسسات داوری که زیرمجموعه کانون نیستند، را دارا میباشند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- با توجه به حکم مقرر در بند «الف» ماده 116 قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1395 و پیشبینی تکلیف قوه قضاییه به اتخاذ تمهیدات لازم برای ایجاد و توسعه نهادهای داوری و با توجه به دستورالعمل ساماندهی حل و فصل اختلافات از طریق داوری و ایجاد و توسعه نهاد داوری مصوب 13/11/1400 ریاست محترم قوه قضاییه که در راستای بند «الف» ماده 116 قانون صدرالذکر به تصویب رسیده است؛ بویژه با لحاظ بند 6 ماده 5 این دستورالعمل، کانونهای داوری که در مراکز استانها تشکیل میشوند بر فعالیتهای صنفی و حرفهای داوران و نهادهای داوری موضوع این دستورالعمل نظارت داشته و به تخلفات آنها بر اساس مقررات اساسنامه این کانونها رسیدگی میکنند و به منظور نظارت بر داوران و نهادهای داوری یادشده و رسیدگی به تخلفات آنها (با لحاظ تبصره ماده 5 دستورالعمل یادشده) میتوانند در اساسنامه خود تأسیس هیأتهای انتظامی را پیشبینی کنند.
2- مراجع انتظامی ایجاد شده از سوی کانونهای داوری به ترتیب پیشگفته، صرفاً در حدود دستورالعمل مذکور بر داوران حرفهای عضو کانونهای داوری یادشده نظارت دارند و به تخلفات انتظامی آنها رسیدگی میکنند و در خصوص داوران غیر عضو کانونهای داوری؛ اعم از حرفهای و غیر حرفهای، فاقد صلاحیت رسیدگی و اتخاذ تصمیم میباشند.
08 آبان 1404
19
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران