نشست قضایی: احتساب حق بیمه فوت زوج تحت عنوان ماترک متوفی
برگزار کننده
استان خراسان رضوی/ شهر مشهد
استان خراسان رضوی/ شهر مشهد
تاریخ برگزاری
1380/10/07
1380/10/07
پرسش:
آیا حق بیمه‌ای که پس از فوت به زوج از طریق اداره بیمه پرداخت می‌گردد جزو ماترک محسوب می‌گردد؟ و زوجه می‌تواند بر طبق ماده 1082 قانون مدنی مَهر خود را از ورثه زوج از آن محل به عنوان ماترک مطالبه کند؟
متن نظریه هیئت عالی:
نشست قضایی (4): مستفاد از ماده 24 قانون بیمه چنان‌چه در قرارداد بیمه قید منتفع شده باشد وجه بیمه متعلق به او خواهد بود والا در حکم ماترک است.
نظر اکثریت:
در مورد سرمایه بیمه عمر چنان‌چه قراردادی باشد و در قرارداد بیمه ترتیب خاصی پیش‌بینی شده باشد جزو ماترک محسوب نمی‌گردد بلکه باید طبق قرارداد عمل شود.
مبانی استدلال نظر اکثریت:
1ـ شرط ترکه عبارت است از اموال و حقوق مالی شخص که حین‌الفوت دارا بوده و همچنین تعهداتی که به نفع او در زمان حیاتش شده؛ بنابراین طبق ماده 24 قانون بیمه وجه بیمه عمر که باید بعد از فوت پرداخت شود به ورثه قانونی متوفی پرداخت می‌شود، مگر این‌که در موقع عقد بیمه یا بعد از آن در سند بیمه قید دیگری شده باشد که در این‌صورت وجه بیمه متعلق به کسی خواهد بود که در سند بیمه نام برده شده است.
2ـ اگر در قرارداد قید منتفع شده باشد، بر همان اساس به منتفع تعلق می‌گیرد و جزو ماترک نیست. فتوای حضرت آیت ا... گلپایگانی (ره) نیز حاکی است: «بیمه عمر جزو ماترک نیست و به هر کس به هر مقدار اداره بیمه می‌دهد متعلق به او است اگر متوفی ترکه‌ای ندارد جزء ماترک نیست».
3ـ اگر قرارداد بیمه مبنای آن بر اطلاق است جزء ماترک و تابع قانون ارث است. گاهی اوقات مبنای آن بر اطلاق نیست که این تابع قانون ارث نمی‌باشد؛ حتی اگر قید شده باشد که تقسیم کما فرض‌ا... باشد.
نظر اقلیت:
سرمایه بیمه عمر جزو ماترک است.
مبانی استدلال نظر اقلیت عبارتند از:
1ـ مجمع‌المسایل آیت‌ا... صانعی صفحه 591 سؤال 1750، آنچه در اداره بیمه طبق قرارداد به اشخاص بیمه شده پرداخت می‌شود ملک خود آنهاست و بعد از فوت جزو ماترک است و بدهکاری از اصل ماترک داده می‌شود و بقیه ماترک مال ورثه است.
2ـ سرمایه بیمه عمر به اعتبار مورث است که به وارث منتقل شده است. بنابراین، جزو ماترک محسوب می‌شود.
3ـ آنچه که بعد از متوفی باقی می‌ماند به عنوان ماترک مطرح است و چه قرارداد باشد چه نباشد جزو ماترک است.
مستندات قانونی:
* قانون مدنی
واژگان کلیدی:
حق بیمه
ماترک
مهر
03 خرداد 1404
5
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران