نشست قضایی: اسناد تجاری واخواست نشده

برگزار کننده
استان خراسان رضوی/ شهر کاشمر

تاریخ برگزاری
1401/09/30

پرسش:

آیا اسناد تجاری که واخواست نشده‌اند از مزایای اسناد تجاری برخوردار می‌باشند؟ در صورت انتقال با ظهر نویسی چه تصمیمی باید اتخاذ نمود؟ اگر چک در سیستم ثبت نشده باشد آیا از امتیاز اسناد تجاری برخوردار می‌باشد؟

متن نظریه هیئت عالی:

در صورت عدم واخواست سفته و اقامه دعوا بر اساس آن، با توجه به ماده 249 قانون تجارت، یک سند عادی تعهد و اقرار به دین است و در مورد چک‌های صیادی در صورت عدم ثبت در سامانه صیادی، اساساً صدور چک محقق نشده و یک سند عادی تلقی می‌شود.

نظر اکثریت:

            با توجه به تعریف اسناد تجاری در صورت دارا بودن شرایط اسناد تجاری، صرف واخواست نشدن موجب نمی‌گردد که سند تجاری نباشد. هر چند با انجام ندادن تکالیف توسط دارنده ممکن است برخی امتیازات از آن سلب شود. مثلاً عدم واخواست در موعد قانونی می‌تواند دعوی علیه ظهرنویس قابل استماع نداشته باشد. با توجه به پاسخ قبلی، اوصاف تجاری از اسناد تجاری به صرف عدم واخواست سلب نمی‌گردد. قابل ظهر نویسی می‌باشد. اگر چک در سامانه ثبت نگردد در راستای مقررات جدید قانون چک، دیگر این مستند، چک و از اسناد تجاری نیست؛ لذا قابل ظهر نویسی نبوده و از امتیازات این اسناد بر خوردار نیست.
        

نظر ابرازی:

            با توجه به تعریف چک در قانون تجارت و اینکه مقررات قانون تجارت هنوز نسخ نشده؛ لذا اگر صادر کننده چک را به روز صادر و در تاریخ صدور چک وجه آن را در حساب خودش کارسازی کرده باشد. این مستند منطبق بر تعریف چک قانون تجارت می‌باشد؛ لذا از امتیازات این قانون نیز برخوردار خواهد بود. اما اگر چک به روز صادر نشده باشد و یا در تاریخ صدور در حساب خود وجه نداشته باشد از شمول قانون تجارت خارج و از طرفی مطابق قانون چک، صدور چک پس از ثبت در سامانه محقق می‌گردد؛ لذا صرفاً در حد رسید عادی قابل استناد خواهد بود.
        

مستندات قانونی:

ماده 310 قانون تجارت

واژگان کلیدی:

چک واخواست عدم ثبت در سامانه صیاد

22 آذر 1404 4