نشست قضایی: تبیین مفاهیم مندرج در ماده ۶۱۷ قانون تعزیرات ۱۳۷۵

برگزار کننده
استان اصفهان/ شهر اصفهان

تاریخ برگزاری
1401/10/19

پرسش:

با توجه به متن ماده 617 قانون تعزیرات 1375 که قانون‌گذار مقرر نموده «هرکس به وسیله چاقو... «تظاهر» ...کند یا آن را وسیله «مزاحمت» اشخاص قرار دهد ... یا با کسی «گلاویز» شود ... محکوم خواهد شد.» سؤال آن است که مفاهیم اعلامی توسط قانون‌گذار (یعنی تظاهر با چاقو، مزاحمت با چاقو و گلاویز شدن با چاقو) واجد چه معنایی می‌باشند؟ همچنین این رفتارها چه تفاوتی با قدرت‌نمایی و تهدید با چاقو دارند؟

متن نظریه هیئت عالی:

تظاهر و قدرت نمایی با چاقو و یا هر نوع اسلحه دیگر فاقد بزه دیده خاص و مشخص است و عمومیت فعل مرتکب در قدرت نمایی و نتیجه آن که ارعاب جمعی است، شاخص برای تمایز با سایر افعال جرم انگاری شده در ماده 617 قانون مجازات اسلامی است. ضمن اینکه تظاهر فاقد خصیصه ارعاب است اما در تهدید ارعاب شخص مورد نظر است.

نظر اکثریت:

            با این مقدمه که با توجه به پیشینه قانون‌گذار در این خصوص، هدف مقنن برخورد با انواع تعرض با سلاح در جرایم علیه اشخاص است باید گفت که:
اولاً؛ همه رفتارهای منعکس شده زمانی مشمول حکم این مقرره می‌باشند که به همراه سلاح باشند.
ثانیاً؛ همه این رفتارها در نظر قانون‌گذار یعنی نمود و بروز خارجی سلاح بیش‌تر از حمل است؛ بدین معنا که تظاهر به فرضی اطلاق می‌گردد که فرد سلاح را مثلاً با روی کمر زدن مخاطب را متوجه نماید، اما در مزاحمت با چاقو مرتکب نه تنها سلاح را نشان می‌دهد، بلکه مبادرت به ایجاد تعقیب می‌نماید که ممکن است به ضرب و جرح منجر بشود یا خیر. از طرفی گلاویز بودن رفتاری بالاتر از تظاهر و مزاحمت است بدین معنا که نه تنها مرتکب سلاح را نشان می‌دهد و نه تنها مخاطب دارد، بلکه با گرفتن مثلاً گردن وی "گلاویز یعنی گردن‌آویزی" به وی تعرض می‌نماید.
ثالثاً؛ مهم‌ترین تفاوت این مفاهیم با تهدید و قدرت‌نمایی با چاقو آن است که معمولاً تهدید در واقع با مخاطب مستقیم قرار دادن فرد خاصی وی را ملزم به انجام یا ترک فعل یا اعطای وجه می‌نماید. در قدرت‌نمایی با چاقو معمولاً فرد به دنبال نمایاندن قدرت خود به دیگران است از طریق به هوا کشاندن سلاح و امثالهم.
رابعاً؛ برمبنای فقدان تعریف قانونی از این مفاهیم در تبیین آن‌ها باید به جنبه عرفی آن‌ها توجه نمود.
        

نظر اقلیت:

            ضمن موافقت با تمامی استدلال‌های نظر اکثریت، در خصوص یک مورد خاص از این مفاهیم یعنی گلاویز شدن، اعتقاد دارند که با توجه به این‌که قانون‌گذار قید چاقو را برای آن به صورت صریح در نظر نگرفته است و همچنین با توجه به سابقه قانون‌گذاری، گلاویز شدن می‌تواند حتی بدون سلاح نیز محقق گردد و سلاح شرط لازمه تحقق آن نیست.
        

مستندات قانونی:

ماده 617 بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی

واژگان کلیدی:

مزاحمت با چاقو گلاویز شدن با چاقو تظاهر و قدرت نمایی با چاقو تهدید با چاقو

15 آذر 1404 18