- عدالت سرا

نشست قضایی: جرائم با صلاحیت رسیدگی مستقیم در دادگاه

برگزار کننده
استان خراسان شمالی/ شهر گرمه

تاریخ برگزاری
1401/10/08

پرسش:

به جرائمی که رسیدگی مستقیم به آن در دادگاه است به چه نحو رسیدگی می گردد؟ تفکیک مرحله رسیدگی دادگاه و دادسرا به چه نحو است؟ آیا قرار جلب به دادرسی صادر و سپس جلسه رسیدگی تشکیل شود؟ آیا قاضی با تشخیص مجرمیت ممتنع از رسیدگی به آن پرونده نمی باشد؟

متن نظریه هیئت عالی:

با عنایت به بند "ب" ماده 340 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1392 ضابطه تفکیک ((مرحله تحقیقات مقدماتی )) از مرحله دادرسی به معنای اخص در مواردی نظیر فرض سوال که پرونده بطور مستقیم در دادگاه مطرح می شود ، صدور دستور تعیین وقت رسیدگی و ابلاغ مراتب به اصحاب دعوی و دیگر اشخاصی است که متعاقب انجام تحقیقات مقدماتی باید در دادگاه حاضر شوند .

نظر اتفاقی (اتفاق آرا):

            در هنگام  اقامه دعوی یا  شکایت باید اطلاع از آن داشته باشیم که موضوع مطروحه در کدام دادگاه مطرح می گردد. 
در دادگاه حقوقی تحقیقات صورت می گیرد و بعد از انجام تحقیقات رای صادر می گردد. تحقیقات ابتدا در دادسرا کامل ، بعد از انجام  تحقیقات اولیه پرونده به جلب به دادرسی در مرحله دادسرا صورت می پذیرد و پرونده به دادگاه اعاده و بعد از بررسی محتویات پرونده منجر به صدور رای می گردد. احراز مجرمیت بعد از صدور رای صورت پذیرد باعث اطاله دادرسی می گردد.
ماده 100 در جرائم تعزیری قابل گذشت ، گذشت شاکی یا  مدعی خصوصی حسب مورد موجب موقوفی تعغیب یا موقوفی اجرای مجازات است .تبصره 1- جرائم قابل گذشت جرائمی می باشند که شروع و ادامه تعقیب و رسیدگی و اجرای مجازات منوط به شکایت شاکی و عدم گذشت وی است. تبصره 2- جرائم غیر قابل گذشت جرائمی که شکایت شاکی و گذشت وی در شروع به تعقیب و رسیدگی و ادامه آنها و اجرای مجازات تاثیر ندارد. تبصره 3 – مقررات راجع به گذشت شاکی در مورد مجازاتهای قصاص نفس و عضو، حد قذف و حد سرقت ، گذشت شاکی در سایر حدود تاثیری در سقوط و تخفیف مجازات ندارد.
ماده 141 مسئولیت کیفری ، شخصی است. یکی از اصول حاکم بر مجازات ها، اصل شخصی بودن مجازات و مسئولیت کیفری است که قانون گذار در این ماده به آن تصریح کرده است. مفهوم اصل شخصی بودن مسئولیت کیفری این است که هر کس تنها در قبال اعمال خویش مسئول است و هیچ کس را نمی توان در قبال اعمال دیگری مسئول دانست این اصل واکنشی در مقابل ایده ی جمعی بودن مسئولیت است. مرتکبان جرم شامل مباشر، شریک، معاون و مسبب جرم است.
در مرحله دادگاه ابتدا وقت رسیدگی تعیین می گردد. در  دادسرا تحقیقات مقدماتی و مجرمیت احراز  می شود و بعد وقت  قرار نهایی صادر و به دادگاه مرجع ارسال می گردد ،بعد از تعیین وقت رسیدگی صورت می پذیرد و پرونده منجر به صدور رای می گردد. در جلسه رسیدگی تمام اصحاب دعوی حضور دارند . ولی اگر شخصی حضور نداشته باشد برای آن رای به صورت غیابی صادر می گردد.
اگر جلسه رسیدگی طرف حضور پیدا نکند ملاک دادگاه ماده 340 لازم نیست اداء کننده سوگند، شاهد ارتکاب جنایت بوده باشد و علم وی به آنچه بر آن سوگند یاد می کند کافی است و همچنینلازم نیست قاضی منشا علم اداء کننده سوگند را بداند و ادعای علم از سوی ادا کننده سوگند ، تا دلیل معتبری بر خلاف آن نباشد، معتبر است. در هر صورت تحقیق و بررسی مقام قضائی از اداء کننده سوگند بلامانع است.
تحقیقات مقدماتی صورت می پذیرد بعد صدور رای انجام می گردد.گزارش ضابط جلب به دادرسی صورت می گردد.و در تحقیقات مقدماتی انجام شده و عدم حضور متهم در دادگاه منجر به صدور رای غیابی می گردد.
        

مستندات قانونی:

ماده 100 قانون آیین دادرسی کیفری

واژگان کلیدی:

- دادسرا ، دادگاه رسیدگی کننده *جلب به دادرسی

19 آذر 1404 6