نشست قضایی: دامنه شمول ماده ۵۶۷ قانون مجازات اسلامی

برگزار کننده
استان سمنان/ شهر سمنان

تاریخ برگزاری
1394/09/24

پرسش:

دو نفر با هم درگیر شده اند و شاکی مدعی است مصدوم شده اما به پزشکی قانونی مراجعه نکرده است. دادگاه مجازات متهم را 15 ضربه شلاق تعیین نموده است. حال در این فرض که شاکی خودش حاضر نشده به پزشکی قانونی مراجعه نماید، ولی اصل ورود ضربه به نامبرده محرز است، آیا می توان مرتکب را به استناد ماده 567 ق مجازات اسلامی به شلاق محکوم نمود یا این که این عمل را توهین تلقی کنیم و طبق ماده واحده استفساریه ذیل ماده 608 ق تعزیرات اتخاذ تصمیم نماییم؟ سوالات 1) آیا هر ضربه ای مشمول این قانون است؟ به طور مثال اگر فردی به پشت کسی با دست به آرامی ضربه بزند؟ 2) آیا اگر کسی خودش به پزشکی قانونی نرود مشمول این ماده قانونی است؟ و اگر صدمه ای وارد شود که دارای دیه مقدر باشد آیا تعریز دارد یا خیر؟ 3) در سوال دوم آیا این حکم قابل تجدید نظر است ؟

متن نظریه هیئت عالی:

در صورتی که عدم مراجعه به پزشکی قانونی از سو ی شاکی را حمل بر این نمائیم که ضربه یا ضربات وارده هیچگونه صدمه ای اعم از آسیب یا عیب و اثر باقی نگذاشته است مفروض بر احراز، مشمول ماده 567 قانون مجازات اسلامی خواهد بود و قابل تجدیدنظر می باشد.

نظر اتفاقی (اتفاق آرا):

                            پاسخ سوال1
در ماده قانونی مذکور آمده است " رفتار مرتکب" و  با توجه به تعریف های بعدی، این تعریف حکایت از فعلی است که موجب ضرب به دیگری شود. 
نتیجه گرفته می شود هر رفتاری نسبت به جسم غیر که منجر به عیب یا اثری در دیگری نشود مشمول ماده است هرچند توهین محسوب نشود.
پاسخ سوال 2
اگر شاکی در مدت متعارف به پزشکی قانونی مراجعه نکند، در واقع علیه خودش اقدام نموده است و نمی توان به استناد این ماده او را مجازات نمود. البته رفتاری که منجر به ورود صدمه ای شود که مستلزم دیه است، از شمول این ماده خارج است.
پاسخ سوال 3
چون مجازات شلاق قابل تجدید نظر است، لذا دادگاه تجدید نظر می تواند ورود پیدا کرده و رای را نقض کند و چون مصداق این ماده نیست حکم به برائت  صادر نماید. البته اگر از طریق دیگر مشخص شود که صدمه موجب دیه شده باشد و برای دادگاه تجدید نظر احراز شود با اصلاح مجازات شلاق به دیه نهایتا تایید می گردد.
                        

مستندات قانونی:

* قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

واژگان کلیدی:

ضرب بدون اثر عدم مراجعه به پزشکی قانونی گواهی پزشکی قانونی

21 اردیبهشت 1404 6