نشست قضایی: ضرر و زیان ناشی از جرم

برگزار کننده
استان سازمان قضائی نیروهای مسلح/ شهر چهارمحال وبختیاری

تاریخ برگزاری
1401/11/24

پرسش:

چنانچه یگان متضرر از جرم در برگه تایپی شبیه به برگ دادخواست مبادرت به ارایه دادخواست مبنی بر مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم (در اجرای ماده 575قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392و مواد 132 و 134 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب 1382) نمایند در فروض ذیل همکاران محترم نظرات خودرا مستند و مستدل بیان فرمائید : الف) چنانچه هیچ مدارک مثبت سمت ، پیوست دادخواست نباشد تکلیف دادگاه چیست؟ ب) چنانچه در فرم چاپی مخصوص تنظیم نشده باشد تکلیف چیست؟

متن نظریه هیئت عالی:

در خصوص پاسخ بند الف با توجه به بند5 ماده 84 ق.آ.د.م که اشعار داشته کسی که به عنوان نمایندگی اقامه دعوا کرده از قبیل وکالت یا ولایت یا قیمومت و سمت او محرز نباشد دادگاه مبادرت به صدور قرار رد دعوا می نماید (نظریه مشورتی 7/2421 مورخ 02/12/1391 اداره حقوقی نیز موید این نظر است) ماده ۵۲ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1394 ناظر بر ضرورت ذکر عناوین نمایندگی قهری یا قانونی یا قراردادی هر یک از اصحاب دعوی (خواهان یا خوانده) در دادخواست توسط فرد دادخواست دهنده است و عدم ذکر عناوین نمایندگی از سوی دادخواست دهنده به معنای آن است که دعوی به اصالت از سوی وی و یا به طرفیت خوانده به عنوان اصیل اقامه شده است، بنابراین صدور قرار رفع نقص از سوی دفتر دادگاه امکان پذیر نیست و در صورتی که دادخواست به نمایندگی داده شده ‌باشد باید رونوشت سندی که مثبت سمت دادخواست دهنده است به پیوست دادخواست تقدیم شود پس چنانچه سمت دادخواست دهنده محرز نباشد دادگاه به استناد بند5 م ۸۴ و ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی به لحاظ ذی سمت نبودن قرار رد دعوی صادر می‌نماید (نظریه مشورتی شماره ۱۲۶۶ / ۱۴۰۰ / ۷ مورخ 1400/12/16 اداره حقوقی قوه قضاییه نیز مؤید این برداشت است) پاسخ قسمت ب سوال : با توجه به اینکه دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و پس از اسکن به صورت سیستمی ارسال می گردد لذا فرم چاپی مخصوص به نوعی منسوخ و موضوعاً منتفی گردیده است و در جاهایی که از طریق سیستم چنین امری صورت نمی پذیرد از جمله یگان های نظامی و انتظامی که دادخواست به لحاظ شکلی با فرم های مخصوص آن ، شباهت کامل دارد لیکن در فرم چاپی مخصوص تقدیم نشده است ، مستفاد از مواد 48، 51 و 84 قانون آیین دادرسی مدنی و آیین نامه تشکیل دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ، عملاً دادخواست های مخصوص چاپی موضوعاً منتفی شده و رعایت آن از لحاظ شکلی کفایت می کند.

نظر اتفاقی (اتفاق آرا):

            در خصوص پاسخ بند الف با توجه به بند5 ماده 84 ق.آ.د.م که اشعار داشته کسی که به عنوان نمایندگی اقامه دعوا کرده از قبیل وکالت یا ولایت یا قیمومت و سمت او محرز نباشد دادگاه مبادرت به صدور قرار رد دعوا می نماید (نظریه مشورتی 7/2421 مورخ 02/12/1391 اداره حقوقی نیز موید این نظر است)
ماده ۵۲ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1394 ناظر بر ضرورت ذکر عناوین نمایندگی قهری یا قانونی یا قراردادی هر یک از اصحاب دعوی (خواهان یا خوانده) در دادخواست توسط فرد دادخواست دهنده است و عدم ذکر عناوین نمایندگی از سوی دادخواست دهنده به معنای آن است که دعوی به اصالت از سوی وی و یا به طرفیت خوانده به عنوان اصیل اقامه شده است بنابراین صدور قرار رفع نقص از سوی دفتر دادگاه امکان پذیر نیست و در صورتی که دادخواست به نمایندگی داده شده ‌باشد باید رونوشت سندی که مثبت سمت دادخواست دهنده است به پیوست دادخواست تقدیم شود پس چنانچه سمت دادخواست دهنده محرز نباشد دادگاه به استناد بند5 م ۸۴ و ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی به لحاظ ذی سمت نبودن قرار رد دعوی صادر می‌نماید (نظریه مشورتی شماره ۱۲۶۶ / ۱۴۰۰ / ۷ مورخ 1400/12/16 اداره حقوقی قوه قضاییه نیز مؤید این برداشت است)
پاسخ قسمت ب سوال : با توجه به اینکه دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و پس از اسکن به صورت سیستمی ارسال می گردد لذا فرم چاپی مخصوص به نوعی منسوخ و موضوعاً منتفی گردیده است و در جاهایی که از طریق سیستم چنین امری صورت نمی پذیرد از جمله یگان های نظامی و انتظامی که دادخواست به لحاظ شکلی با فرم های مخصوص آن ، شباهت کامل دارد لیکن در فرم چاپی مخصوص تقدیم نشده  است ، مستفاد از مواد 48، 51 و 84 قانون آیین دادرسی مدنی و آیین نامه تشکیل دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ، عملاً دادخواست های مخصوص چاپی موضوعاً منتفی شده و رعایت آن از لحاظ شکلی کفایت می کند. پس می بایست دفتر ، قرار رفع نقص صادر نماید.
        

مستندات قانونی:

ماده 51 قانون آئین دادرسی مدنی ماده 48 قانون آئین دادرسی مدنی بند 5 ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی

واژگان کلیدی:

دادخواست مطالبه ضررو زیان ناشی از جرم یگان متضرر نماینده حقوقی اوراق پیوست دادخواست تشریفات رسیدگی

10 آذر 1404 9