نشست قضایی: علت تامه فوت

برگزار کننده
استان گلستان/ شهر گنبدکاووس

تاریخ برگزاری
1401/09/22

پرسش:

شخص الف در ساعت 03:00 بامداد در حالی که یک اسلحه شکاری به همراه داشته است و به محل زمین‌های کشاورزی شخص ب، که فاصله زیادی تا شهر دارد مراجعه می‌نماید و در حالی که شخص ب خواب است، یک گلوله به سمت کشاله ران شخص ب شلیک می‌کند و از محل متواری می‌شود. شخص در مسیر رسیدن به درمانگاه به دلیل فاصله زیاد با درمانگاه، فوت می‌نماید. پزشکی قانونی علت تامه فوت را خونریزی بر اثر شلیک گلوله اعلام می‌نماید و در پاسخ استعلام مرجع قضایی بر این که آیا اصابت گلوله نوعا کشنده می‌باشد اعلام داشته است: عموماً اصابت گلوله از قسمت کمر به پایین کشنده نمی‌باشد. اتهامات شخص الف را با استدلال بیان نمایید.

متن نظریه هیئت عالی:

در فرض پرسش وضعیت خاص مکانی و زمانی مورد تصریح قرار گرفته است. فروض بند پ ماده 290 قانون مجازات اسلامی عناصری بیش از بند پ را برای عمدی بودن قتل لازم دانسته است که در فرض پرسش همین عناصر زمان و مکان باعث شده رفتاری که نوعاً کشنده نبوده منجر به مرگ مجنی‌علیه شود. لذا موضوع مشمول بند پ ماده 290 مذکور است و نظر اکثریت قضات محترم گنبد کاووس تایید می‌شود.

نظر اکثریت:

            در فرض سوال شخص الف در ساعت 03:00 بامداد مسافت زیادی را طی نموده است تا به محل حضور شخص ب در زمین‌های کشاورزی که فاصله زیادی تا شهر دارد برسد لذا شخص الف کاملاً آگاه و متوجه به موقعیت زمانی و مکانی شخص ب بوده است و با شلیک گلوله به قسمت کشاله ران شخص ب در حالی که خواب است مرتکب قتل عمدی شده است و مشمول بند پ ماده 290 قانون مجازات اسلامی می‌گردد چرا که با توجه به فاصله زیاد با درمانگاه و ساعت ارتکاب جرم، و تیراندازی به کشاله ران شخص ب، وضعیت خاص زمانی و مکانی محسوب می‌گردد. در خصوص این که در تفسیر لفظ نوعا کشنده در بند ب ماده مذکور، وضعیت خاص زمانی و مکانی را نیز باید در نظر بگیریم، نکته قابل توجه این است که چنانچه وضعیت خاص زمانی و مکانی در تشخیص رفتار نوعاً کشنده ملاک قرار دهیم، بند پ ماده مذکور زائد می‌گردد و کار زائد و تعارض در یک ماده امکانپذیر نمی‌باشد. لذا به نظر اکثریت اتهام شخص الف: قتل عمدی به استناد بند پ ماده 290 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 می‌باشد.
        

نظر اقلیت:

            با توجه به اینکه در بند ب ماده 290 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 قانونگذار محترم رفتار نوعاً کشنده را قتل عمدی محسوب کرده است و لذا ملاک‌های متفاوتی در تشخیص رفتار موثر می‌باشند که شامل: رفتار مرتکب، آلت قتاله، موضع آسیب، زمان و مکان وقوع جرم در تشخیص رفتار نوعاً کشنده باید اوضاع و احوال حاکم بر رفتار مرتکب را نیز در نظر بگیریم و نباید صرفاً به آلت قتاله و موضع آسیب بسنده کرد. در فرض سوال شخص الف کاملاً آگاه و متوجه بوده است که چنانچه به یک شخص در زمین‌های کشاورزی که فاصله زیادی تا مراکز درمانی دارد با اسلحه شلیک گردد موجب قتل او می‌شود. لذا اتهام شخص الف در فرض سوال قتل عمدی مشمول بند ب ماده 290 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 می‌گردد.
        

مستندات قانونی:

ماده290قانون مجازات اسلامی

واژگان کلیدی:

قتل نوعا کشنده زمان مکان فاصله عرفی

24 آذر 1404 2