نشست قضایی: مسئولیت پرداخت دیه در صورت ایراد ضرب و جرح عمدی توسط صغیر
برگزار کننده
استان گلستان/ شهر بندر ترکمن
استان گلستان/ شهر بندر ترکمن
تاریخ برگزاری
1401/10/04
1401/10/04
پرسش:
چنانچه صغیری مرتکب بزه ایراد ضرب و جرح عمدی (به قید کمتر از موضحه) گردد؛ آیا شکایت کیفری علیه صغیر قابل پذیرش است؟ در صورت پذیرش چه کسی باید محکوم شود؟ چه کسی مسئول پرداخت دیه است؟ آیا مورد از موارد پرداخت دیه از بیتالمال است؟
متن نظریه هیئت عالی:
با توجه به مواد 463 و 467 قانون مجازات اسلامی (1392) مسئول پرداخت دیه در فرض سوال، خود طفل است که توسط اولیاء و سرپرستان قانونی از مال او پرداخت میشود و بیتالمال هیچگونه مسئولیتی در این خصوص ندارد و به همین جهت، دادگاه اطفال و نوجوانان با دعوت ولی یا قیم وی و استماع مدافعات آنها حکم به پرداخت دیه از اموال طفل را صادر میکند. طبق تبصره ماده 85 قانون آیین دادرسی کیفری، این پرونده در دادگاه کیفری اطفال و نوجوانان تعیین تکلیف میشود و نیازی به تقدیم دادخواست در محاکم حقوقی ندارد.
نظر اکثریت:
جنایتی که صغیر مرتکب میشود حتی اگر عامدانه هم باشد خطای محض محسوب میشود و به موجب ماده ۴۶۳ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در جنایت خطای محض اگر جنایت با بینه یا قسامه یا علم قاضی ثابت شود پرداخت دیه بر عهده عاقله میباشد لذا مرتکب (صغیر) محکوم به دیه نمیشود و از طرفی به موجب ماده ۴۲۷ قانون اخیرالذکر عاقله در جایی مسئول است که دیه جنایتهای واقع شده بیشتر از موضحه باشد. بنابراین در این فرض با ملاحظه ماده 470 قانون مزبور که مقرر میدارد: «در صورتیکه مرتکب دارای عاقله نباشد یا عاقله او به دلیل عدم تمکن مالی نتواند دیه را در مهلت مقرر بپردازد دیه توسط مرتکب و در صورت عدم تمکن از بیتالمال پرداخت میشود.» مورد از مواردی محسوب میشود که صغیر جانی عاقله ندارد و مطابق ماده 470 دیه باید از بیتالمال پرداخت شود.
نظر اقلیت:
صدور حکم به پرداخت دیه از بیتالمال با تمسک به ماده 470 قانون مجازات اسلامی صحیح نیست چراکه ممکن است صغیر جانی عاقله داشته باشد و عاقله هم تمکن مالی داشته باشد بلکه تنها تصمیم صحیح در این فرض آن است که شکایت کیفری در این زمینه قابل پذیرش نیست و پرونده با صدور قرار موقوفی بسته میشود و شاکی جهت مطالبه حق خود باید دادخواست مطالبه ضرر و زیان تقدیم نماید.
مستندات قانونی:
ماده 470 قانون مجازات اسلامی
ماده 463 قانون مجازات اسلامی
واژگان کلیدی:
ایراد ضرب و جرح عمدی
پرداخت دیه ازبیت المال
عدم تمکن مالی
صغیر جانی
21 آذر 1404
8
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران