نشست قضایی: نحوه اعمال ماده ۳۹ قانون آئین دادرسی مدنی در خصوص استعفای وکیل

برگزار کننده
استان سمنان/ شهر شاهرود

تاریخ برگزاری
1384/04/05

پرسش:

نحوه اعمال ماده 39 قانون آیین دادرسی مدنی در خصوص اعلام استعفا از جانـب وکیـل در فروض ذیل چگونه است: الف) اخطار رفع نقص توسط دادگاه مقید به چه زمانی باید باشد؟ ب) چنانچه موکل در مهلت مقرر نسبت به رفع نقص اقدام ننمایـد، دادگـاه مواجـه بـا چـه تکلیفی است؟ ج) نحوه توقیف یک ماهه جریان دادرسی در این موارد چگونه است و آیا نیـازی بـه صـدور قرار دارد؟ مبدأ توقف یاد شده از چه زمانی است؟

متن نظریه هیئت عالی:

نحوه اعمال ماده 39 قانون آیین دادرسی دادگـاه‌هـای عمومی و انقلاب در امور مدنی به شرحی است که در مـاده مرقـوم بیـان شـده است. در صورتی که وکیل در جریان دادرسی استعفای خود را به دادگاه اعلام کند، دادگـاه به شخص موکل اخطار می‌دهد که شخصاً یا توسط وکیل جدید دادرسی را تعقیـب کنـد و مقرر می‌دارد دفتر وقت نظارتی تعیین و پس از معرفی وکیل جدید یا انقضـای یـک مـاه از تاریخ ابلاغ اخطاریه پرونده به نظر دادگاه برسد. در صورت معرفی وکیـل جدیـد، هرگونـه اقدام و همچنین اوراق قضایی باید به وکیل جدید ابلاغ شـود و در صـورت عـدم معرفـی وکیل وقت دادرسی و کلیه تصمیمات دادگاه به شخص موکل مزبور ابلاغ و اخطار خواهـد شد. هرگاه وکیل دادخواست تقدیم کرده باشد در صورت اسـتعفا مکلـف اسـت آن را بـه اطلاع موکل خود برساند. چنانچـه دادخواسـت نـاقص باشـد دفتـر دادگـاه ضـمن اعـلام استعفای وکیل، به موکلش در جهت تکمیل دادخواست اخطار رفع نقص صادر می‌کند کـه مهلت آن همان مهلت مقرر ده روز قانونی است، در صورتی که در مهلت مقرر مطابق ماده 54 قانون آیین دادرسی مدنی رفع نقص به عمل نیاید، دادخواست بـه موجـب قـرار دفتـر دادگاه رسیدگی‌کننده رد خواهد شد.

نظر اکثریت:

            اخطار رفع نقصی که صادر می شود نباید کمتر از پنج روز باشد و چنانچه موکل ظرف مهلـت مقرر اقدامی نکند، دادگاه رسیدگی را با اخطار حضور موکـل ادامـه مـی دهـد و بـرای توقـف دادرسی نیازی به صدور قرار توقف دادرس نیست رسیدگی با دستور قضایی متوقف می شود و مبدأ توقف تاریخ ابلاغ اخطاریه به موکل است.
        

نظر اقلیت:

            ماده 39 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امـور مـدنی بـا الهـام از مـاده 66 قانون آیین دادرسی سابق تصویب شده است اما بهطور نـاقص، بـا ایـن تفـاوت کـه مـاده 66 موضوع کاملاً مجزایی بیان کرده است. چنانچه دادخواست در جریـان رسـیدگی باشـد، مـثلاً جلسه اول یا دوم یا حتّی جلسـه آخـر رسـیدگی و وکیـل خواهـان (خـواه از ابتـدا بـا تقـدیم دادخواست وارد دعوا شده باشد یا در جریان رسیدگی) استعفا بدهد، در ایـن صـورت دادگـاه رسیدگی را در هر مرحلهای که باشد متوقف نموده و مراتب اسـتعفای وکیـل را بـه موکـل بـه موجب اخطاریه ابلاغ مینماید و به وی اخطار میکند که آیا شخصاً دادرسی را تعقیب می کنـد یا وکیل جدید را معرفی مینماید. با ابلاغ اخطاریه فوق بـه وی (موکـل)، مشـارالیه مـی توانـد
تقاضای مهلت نماید و این مهلت به نظر دادگـاه بسـتگی دارد. ولـی در هـر حـال چـه موکـل تقاضای مهلت کند و چه نکند، از تاریخ ابلاغ اخطاریه مذکور به وی، دادگاه حداکثر تا یک ماه دادرسی را باید متوقف کند و بیشتر از آن مجاز نیست و این توقف دادرسی با دسـتور دادگـاه صورت میپذیرد و نیازیبه صدور قرار توقف دادرسی نیست.
اما موضوع اخطار رفع نقص که مربوط به قسمت دوم ماده است به زمانی برمی گـردد کـه وکیل دادخواست را تقدیم نماید و دادخواست قانوناً نـاقص باشـد و دفتـر دادگـاه یـا دادگـاه مراتب رفع نقص را به وی اعلام نماید. در این صورت مطابق ماده 66 سابق وکیل تا پایان رفع نقص حق استعفا را نداشته و بالطبع اخطار نیز به وکیل ابلاغ میگردید لیکن در ماده 39 قـانون آیین دادرسی مدنی جدید استعفای وکیل جایز شمرده شده است. در این صورت، مراتب رفـع نقص به موکل ابلاغ و مهلت این رفع نقص همان مهلت ده روز ماده 54 قانون آیـین دادرسـی مدنی است و مبدأ این مهلت هم، تاریخ ابلاغ اخطاریه به موکل است.
        

مستندات قانونی:

* قانون آیین دادرسی مدنی

واژگان کلیدی:

استعفای وکیل وکیل جدید اوراق قضایی

24 اردیبهشت 1404 36