نشست قضایی: نحوه وصیت بلاوارث

برگزار کننده
استان مازندران/ شهر بهشهر

تاریخ برگزاری
1386/05/20

پرسش:

وضعیت وصیت بلاوارث چگونه است؟

متن نظریه هیئت عالی:

به موجب ماده 866 قانون مدنی در صورتی‌که متوفیٰ وارثی نداشته باشد امر ترکه متوفیٰ راجع به حاکم است. مطابق ماده 949 قانون مزبور در صورت نبودن وارث دیگر شوهر تمام ترکه زن متوفات خود را می‌برد لیکن زوجه فقط نصیب خود را می‌برد و مابقی ترکه در حکم مال اشخاص بلاوارث است که بر حسب مقررات ماده 866 امر ترکه متوفیٰ با حاکم خواهد بود. وصیت افراد بلاوارث تا میزان ثلث بلامانع است و در صورتی‌که مازاد بر ثلث وصیت نماید نافذ نیست مگر با اجازه حاکم.

نظر اکثریت:

            با عنایت به ماده 866 قانون مدنی که حاکم  را وارث کسی که وارثی ندارد قلمداد نموده و مستفاد از ماده 949 همان قانون که مقرر داشته: «در صورت نبود وارثی غیر از زوجه برای زوج صرفاً زوجه نصیب خود را می‌برد و بقیه ماترک راجع به حاکم است». به نظر می‌رسد وصیت بلاوارث فقط تا ثلث ماترک صحیح و نسبت به الباقی غیرنافذ است یعنی در خصوص مازاد بر ثلث نیاز به اجازه حاکم دارد و در صورت عدم اجازه باطل خواهد بود نظریات شماره 289/7 ـ 28/11/1361 و 205/111/51 ـ 5/7/1351 اداره حقوقی نیز مؤید همین نظر است.
        

نظر اقلیت:

            با عنایت به مواد 866 و 949 قانون مدنی وصیت بلاوارث تا ثلث ترکه صحیح و نسبت به مازاد آن باطل است.
        

مستندات قانونی:

* قانون مدنی

واژگان کلیدی:

وصیت بلاوارث ماترک

12 خرداد 1404 66