نظریه مشورتی شماره 7/1400/435 مورخ 1400/05/10

شماره نظریه: 7/1400/435

شماره پرونده: 1400-127-435 ح

تاریخ نظریه: 1400/05/10

به موجب ماده 13 آیین‌نامه نحوه استفاده از سامانه‌های رایانه‌ ای و مخابراتی مصوب 1395/5/24 ریاست محترم قوه قضاییه، وصول الکترونیکی اوراق قضایی به حساب کاربری مخاطب در سامانه ابلاغ؛ ابلاغ محسوب می‌شود رویت اوراق قضایی در سامانه ابلاغ با ثبت زمان و سایر جزییات ذخیره می‌شود و کلیه آثار واقعی بر آن مترتب می‌گردد و مطابق تبصره 2 این ماده خودداری از مراجعه به سامانه ابلاغ به منزله استنکاف از قبول اوراق قضایی موضوع ماده 70 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی محسوب می‌شود. حال در موردی که اوراق در سامانه ابلاغ بارگذاری و مراتب از طریق پیامک به طور معمول در دو مرحله با گزارش دریافت پیامک ثبت و به خوانده اعلام می‌شود که به سامانه ابلاغ مراجعه کند؛ اما خوانده از مراجعه به این سامانه خودداری می‌کند، نوع ابلاغ واقعی است یا قانونی؟ چنانچه خوانده خط تلفن همراه ثبت شده در سامانه ابلاغ الکترونیکی را خاموش کرده باشد و گزارش تحویل پیامک ثبت نشود، آیا این امر در نوع ابلاغ موثر است؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:

الف- به موجب بند «ز» ماده 1 آیین‌نامه نحوه استفاده از سامانه‌های رایانه‌ای و مخابراتی مصوب 24/5/1395 ریاست محترم قوه قضاییه، ابلاغ الکترونیکی عبارت است از ارسال الکترونیکی اوراق قضایی و آگهی‌ها از طریق سامانه ابلاغ، و برابر ماده 12 آیین نامه یاد شده وصول الکترونیکی اوراق قضایی به حساب کاربری مخاطب در سامانه ابلاغ، ابلاغ محسوب می‌شود و مطابق ماده 14 همین آیین نامه مرکز موظف است چنانچه از مخاطب شماره تلفن همراه یا پست الکترونیکی در دسترس باشد، ارسال اوراق قضایی به سامانه ابلاغ را از این طریق اطلاع‌رسانی کند؛ بنابراین بر اساس مقررات مزبور، اولاً، آنچه ملاک ابلاغ الکترونیکی محسوب می‌شود، وصول الکترونیکی اوراق قضایی به حساب کاربری مخاطب است و ارسال پیامک به تلفن همراه وی صرفاً جهت اطلاع‌رسانی است و ملاک ابلاغ نیست. ثانیاً، تاریخ وصول الکترونیکی اوراق قضایی به حساب کاربری مخاطب، تاریخ ابلاغ محسوب می‌شود؛ در نتیجه مبدأ احتساب مهلت‌های اعتراض و تجدیدنظر خواهی نیز همین تاریخ است.

ب- با توجه به ماده 13 پیش‌گفته «وصول الکترونیکی اوراق قضایی به حساب کاربری مخاطب در سامانه ابلاغ، ابلاغ محسوب می‌شود. رویت اوراق قضایی در سامانه ابلاغ، با ثبت زمان و سایر جزئیات، ذخیره می‌شود و کلیه آثار ابلاغ واقعی بر آن مترتب می‌گردد. ورود به سامانه ابلاغ از طریق حساب کاربری و رویت اوراق از این طریق به منزله رسید است» و وفق تبصره 2 همین ماده «خودداری از مراجعه به سامانه ابلاغ به منزله استنکاف از قبول اوراق قضایی موضوع ماده 70 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی محسوب می‌گردد»؛ بنابراین همان‌گونه که استنکاف از قبول اوراق قضایی موضوع ماده 70 قانون اخیرالذکر به منزله ابلاغ واقعی نیست، خودداری از مراجعه به سامانه ابلاغ و رویت اوراق را نیز نمی‌توان به منزله ابلاغ واقعی دانست؛ اما ابلاغ قانونی انجام شده است.