نظریه مشورتی شماره 7/1403/395 مورخ 1403/09/19
7/1403/395
1403-127-395ح
1403/09/19
استعلام:
با توجه به اجرایی شدن قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1402 و با لحاظ ماده 9 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 و همچنین با ملاحظه نظریه مشورتی شماره 7/2530 مورخ 1379/03/25 آن اداره کل، خواهشمند است در خصوص پرسش‌های زیر اعلام‌نظر فرمایید: 1- آرای صادر شده تابع قوانین حاکم در زمان صدور هستند؛ چنانچه بر اساس میزان خواسته، پیش از تشکیل دادگاه صلح، دعوا قابل تجدیدنظر خواهی در دادگاه‌های عمومی حقوقی و یا دادگاه تجدیدنظر استان باشد؛ با توجه به این‌که در زمان صدور رای و با تشکیل دادگاه صلح دعاوی با خواسته کمتر از پانصد میلیون ریال قطعی و غیر قابل تجدیدنظر خواهی است، آیا می‌توان همچنان این آراء را قابل تجدیدنظر خواهی دانست؟ 2- مطابق ماده 367 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 احکامی که خواسته آن بیش از بیست میلیون ریال باشد، قابل فرجام‌خواهی است؛ چنانچه پیش از اجرایی شدن قانون جدید شوراهای حل اختلاف و تشکیل دادگاه‌های صلح و یا پس از آن این قسم دعاوی مطرح شوند، آیا می‌توانیم این آراء را قابل فرجام‌خواهی بدانیم؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- با توجه به حکم مقرر در ماده 9 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 که آرای صادره از حیث قابلیت اعتراض و تجدیدنظر را تابع قوانین مجری در زمان صدور آنها می‌داند؛ مگر آنکه چنین قوانینی خلاف شرع شناخته شود، در فرض سؤال در صورت تشکیل دادگاه صلح، قابلیت اعتراض آراء صادره از این دادگاه تابع قانون زمان صدور است؛ اما نسبت به دعاوی داخل در صلاحیت دادگاه صلح که تا تاریخ تشکیل این دادگاه‌ها در دیگر دادگاه‌ها ثبت شده است؛ از آنجا که وفق ماده 22 آیین‌نامه اجرایی قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1403/03/16، همچنان در همان مرجع به این دعاوی رسیدگی و اتخاذ تصمیم می‌شود و با توجه به این‌که حکم تبصره 5 ماده 12 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1402 ناظر بر قابلیت تجدیدنظر از آرای دادگاه‌های صلح است و نه دادگاه‌های عمومی حقوقی رسیدگی‌کننده به دعاوی داخل در صلاحیت دادگاه صلح، احکام صادره از دادگاه‌های عمومی حقوقی یاد شده از حیث قابلیت تجدیدنظر و فرجام تابع عمومات قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 است. 2- با توجه به این‌که وفق ماده 17 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1402: «در مواردی که در این قانون حکمی تعیین نشده است، آیین دادرسی و ترتیبات رسیدگی، صدور رای و اجرای احکام دادگاه صلح حسب مورد تابع قوانین و مقررات حاکم بر دادگاه‌های حقوقی و کیفری است» و با عنایت به حکم صدر ماده 367 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 که آراء دادگاه‌های بدوی را که به علت عدم درخواست تجدیدنظر قطعیت یافته است، قابل فرجام‌خواهی دانسته است و با لحاظ تبصره 5 ماده 12 قانون صدرالذکر، آراء دادگاه‌های صلح فقط نسبت به خواسته بیش از پانصد میلیون ریال که به جهت عدم تجدیدنظر خواهی قطعیت یافته‌اند، قابل فرجام‌خواهی است.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران