نظریه مشورتی شماره 7/1403/854 مورخ 1404/06/11
7/1403/854
1403-168-854ک
1404/06/11
استعلام:
نظر به اینکه دادگاه‌های صلح به صورت مستقیم صلاحیت رسیدگی به جرائم درجه هفت و هشت (تصرف عدوانی و غیره) و جرائم مربوط به حوادث ناشی از کار و تصادفات را دارند و به این موضوعات مانند سابق در دادسرا رسیدگی نمی‌شود و تحت نظارت دادستان نمی‌باشند و رسیدگی به آنها به مانند دادگاه عمومی بخش است، خواهشمند است به پرسش‌های زیر پاسخ دهید: 1- چنانچه در وقت کشیک (خارج از وقت اداری) یکی از جرائم فوق واقع شود، آیا رئیس شعبه اول دادگاه صلح باید دستورات لازم را صادر و به مانند دادستان یا کشیک تعیین شده از سوی وی یا رئیس دادگاه عمومی بخش، عنداللزوم در خصوص متهم تعیین تکلیف نماید؟ 2- آیا رئیس دادگستری شهرستان که محاکم صلح تحت مدیریت ایشان است، به مانند رئیس دادگاه عمومی بخش یا دادستان در جرائم فوق صلاحیت صدور دستورات اولیه را در وقت اداری یا کشیک (خارج از وقت اداری) در موارد فوریت‌دار به ضابطان دادگستری دارد؟ در صورتی که رئیس دادگستری چنین صلاحیتی ندارد، چه کسی صلاحیت صدور دستورات اولیه فوریت‌دار در وقت اداری و یا وقت کشیک را دارد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1 و 2- اولاً، با توجه به اینکه مطابق تبصره یک ماده 12 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1402 جرائم موضوع بندهای 9 و 10 ماده پیش‌گفته مستقیماً در دادگاه صلح رسیدگی می‌شود و از آن‌جا که اتخاذ تصمیم در موارد فوری از قبیل «تعیین تکلیف متهمان و محکومان تحت نظر و جلب شده در جرائم مذکور» ضرورت دارد و با عنایت به بند 2 ماده یک دستورالعمل فوریت‌های قضایی و نحوه عملکرد واحد کشیک مصوب 1395/10/04، تعیین قاضی کشیک برای رسیدگی به امور فوری خارج از وقت اداری و ایام تعطیل دادگاه صلح لازم است. ثانیاً، از ماده 4 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1402 و ماده 20 آیین‌نامه اجرایی این قانون مصوب 1403/03/16 (مبنی بر ریاست و نظارت رئیس حوزه قضایی شهرستان بر دادگاه صلح) و ماده 15 قانون یاد شده (مبنی بر امکان اتخاذ تصمیم در خصوص امور فوری و لحاظ ترتیباتی برای حفظ ادله جرم، جلوگیری از فرار متهم توسط مقام ارجاع پیش از ارجاع به شعبه و ثبت آن) و ماده 8 دستورالعمل فوریت‌های قضایی و نحوه عملکرد واحد کشیک مصوب 1395/10/04، چنین مستفاد است که در صورت عدم ایجاد واحد کشیک مربوط به دادگاه‌های صلح (به شرح مقرر در بند پیش‌گفته) و عدم دسترسی به دادرس دادگاه ذی‌ربط در وقت اداری و همچنین در موارد و در حدود مقرر در ماده 15 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1402، رئیس شعبه اول دادگاه صلح دستورات لازم را صادر می‌کند و در موارد عدم دسترسی، رئیس دادگستری شهرستان (رئیس حوزه قضایی) در خصوص موارد و پروند‌ه‌های فوریت‌دار؛ از قبیل تعیین تکلیف متهمان و محکومان تحت نظر و جلب شده، تصمیم مقتضی اتخاذ می‌کند.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران