نظریه مشورتی شماره 7/1403/669 مورخ 1403/12/12
7/1403/669
1403-1/1-669ح
1403/12/12
استعلام:
1- چنانچه دعوا شامل دو خواسته ابطال معامله مقوم به مبلغ پنجاه و یک میلیون تومان و استرداد ثمن به مبلغ پنج میلیارد تومان باشد و خواسته‌ها حالت سببی و مسببی داشته باشد، دعوا در صلاحیت دادگاه صلح است یا دادگاه عمومی؟ چنانچه دعوا در دادگاه صلح مطرح شود، آیا باید این دادگاه با تفکیک خواسته به آنچه در صلاحیت خود است رسیدگی کند و یا آنکه خواسته کمتر به تبع دیگر خواسته تعیین صلاحیت می‌شود (ملاک ماده 21 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1394) و دادگاه صلح باید به شایستگی دادگاه عمومی، قرار عدم صلاحیت صادر کند؟ 2- در خصوص دعاوی تقابل که در ضمن دعوای اصلی در صلاحیت دادگاه صلح مطرح می‌شود، چنانچه دعوای تقابل در صلاحیت این دادگاه نباشد، آیا دادگاه صلح می‌تواند به هر دو دعوا رسیدگی کند و یا آنکه باید قرار عدم صلاحیت در مورد هر دو دعوای تقابل و اصلی صادر کند و یا حسب مورد باید اقدام به تفکیک نموده و فقط به دعوای اصلی رسیدگی کند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً، طرح دعاوی متعدد در یک دادخواست صرفاً با لحاظ شرایط قانونی امکان‌پذیر است. ثانیاً، مطابق ماده 17 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1402، در مواردی که در این قانون حکمی تعیین نشده است، آیین دادرسی و ترتیبات رسیدگی، صدور رای و اجرای احکام دادگاه صلح حسب مورد تابع قوانین و مقررات حاکم بر دادگاه‌های حقوقی و کیفری است. ثالثاً، صلاحیت دادگاه صلح حسب مورد نسبت به دادگاه عمومی حقوقی، دادگاه کیفری و یا خانواده از نوع صلاحیت نسبی است؛ بر این اساس، در خصوص نحوه رسیدگی به دعاوی طاری و مرتبط، چنانچه یکی از دعاوی از صلاحیت دادگاه صلح خارج باشد، وفق قواعد عمومی و با اخذ ملاک از مواد 103 و 17 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 رسیدگی به هر دو دعوا در صلاحیت دادگاه‌های عمومی است. طرح ابتدایی پرونده در دادگاه حقوقی یا دادگاه صلح تفاوتی در نتیجه ندارد.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران