چنانچه بیمه‌ گذار یا نماینده او با قصد تقلب، مالی را اضافه بر قیمت عادله در موقع عقد قرارداد بیمه داده باشد، عقد بیمه باطل و حق بیمه ‌دریافتی قابل استرداد نیست.

تفسیر ماده 11 قانون بیمه:

1- ملاک مقایسه مبلغ بیمه شده با قیمت واقعی، ارزش در زمان انعقاد قرارداد است نه تاریخ وقوع حادثه موضوع بیمه.

2- ضمانت اجرای مذکور در ماده 11 قانون بیمه، علاوه بر بطلان عقد، حق بیمه پرداختی نیز غیرقابل استرداد است.

3- چنانچه بیمه گذار، اموال خود را به بیش از ارزش واقعی در مقابل آتش سوزی، انفجار و صاعقه بیمه نموده باشد، و این افزون بیمه گری عمدی یا با قصد تقلب نباشد، تعهد بیمه گر به موجب اصل غرامت، براساس ارزش واقعی است و بیمه گذار، فقط مبلغی اضافه حق بیمه پرداخته است. لذا در هیچ شرایطی، تعهد بیمه گر بیش از ارزش واقعی نخواهد بود.

هرگاه بیمه ‌گذار عمداً از اظهار مطالبی خودداری کند یا عمداً اظهارات کاذبه بنماید و مطالب اظهار نشده یا اظهارات کاذبه طوری باشد‌ که موضوع خطر را تغییر داده یا از اهمیت آن در نظر بیمه‌ گر بکاهد عقد بیمه باطل خواهد بود حتی اگر مراتب مذکوره تاثیری در وقوع حادثه نداشته باشد در این صورت نه فقط وجوهی که بیمه‌ گذار پرداخته است قابل استرداد نیست بلکه بیمه ‌گر حق دارد اقساط بیمه را که تا آن تاریخ عقب افتاده است نیز از‌ بیمه‌ گذار مطالبه کند.

اگر خودداری از اظهار مطالبی یا اظهارات خلاف واقع از روی عمد نباشد عقد بیمه باطل نمی ‌شود در این صورت هرگاه مطلب اظهار‌ نشده یا اظهار خلاف واقع قبل از وقوع حادثه معلوم شود بیمه‌ گر حق دارد یا اضافه حق بیمه را از بیمه ‌گذار در صورت رضایت او دریافت داشته قرارداد‌ را ابقاء کند و یا قرارداد بیمه را فسخ کند در صورت فسخ بیمه ‌گر باید مراتب را به موجب اظهارنامه یا نامه سفارشی دو قبضه به بیمه‌ گذار اطلاع دهد. اثر ‌فسخ ده روز پس از ابلاغ مراتب به بیمه‌گذار شروع می شود و بیمه‌گر باید اضافه حق بیمه دریافتی تا تاریخ فسخ را به بیمه‌ گذار مسترد دارد.

‌در صورتی که مطلب اظهار نشده یا اظهار خلاف واقع بعد از وقوع حادثه معلوم شود خسارت به نسبت وجه بیمه پرداختی و وجهی که بایستی در ‌صورت اظهار خطر بطور کامل و واقع پرداخته شده باشد تقلیل خواهد یافت.

بیمه ‌گر مسئول خسارات ناشیه از تقصیر بیمه‌ گذار یا نمایندگان او نخواهد بود.

بیمه ‌گذار باید جلوگیری از خسارت مراقبتی را که عادتاً هر کس از مال خود می نماید نسبت به موضوع بیمه نیز بنماید و در صورت‌ نزدیک شدن حادثه یا وقوع آن اقداماتی را که برای جلوگیری از سرایت و توسعه خسارت لازم است بعمل آورد.

اولین زمان امکان و منتهی در ظرف ‌پنج روز از تاریخ اطلاع خود از وقوع حادثه بیمه ‌گر را مطلع سازد والا بیمه‌ گر مسئول نخواهد بود مگر آنکه بیمه ‌گذار ثابت کند که به واسطه حوادثی که ‌خارج از اختیار او بوده است اطلاع بیمه‌ گر در مدت مقرر برای او مقدور نبوده است ‌مخارجی که بیمه ‌گذار برای جلوگیری از توسعه خسارت می نماید بر فرض که منتج به نتیجه نشود به عهده بیمه ‌گر خواهد بود ولی هرگاه بین طرفین در‌ موضوع لزوم مخارج مزبوره یا تناسب آن با موضوع بیمه اختلافی ایجاد شود حل اختلاف به حکم یا محکمه رجوع می شود.

هرگاه بیمه‌ گذار در نتیجه عمل خود خطری را که به مناسبت آن بیمه منعقد شده است تشدید کند یا یکی از کیفیات یا وضعیت موضوع‌ بیمه را به طوری تغییر دهد که اگر وضعیت مزبور قبل از قرارداد موجود بود بیمه‌ گر حاضر برای انعقاد قرارداد یا شرایط مذکوره در قرارداد نمی‌ گشت باید ‌بیمه ‌گر را بلافاصله از آن مستحضر کند.

اگر تشدید خطر یا تغییر وضعیت موضوع بیمه در نتیجه عمل بیمه‌ گذار نباشد مشارالیه باید مراتب را در ظرف‌ ده روز از تاریخ اطلاع خود رسماً به بیمه ‌گر اعلام کند.

‌در هر دو مورد مذکور در فوق بیمه‌ گر حق دارد اضافه حق بیمه را معین نموده به بیمه‌ گذار پیشنهاد کند و در صورتی که بیمه ‌گذار حاضر برای قبولی و‌ پرداخت آن نشود قرارداد را فسخ کند و اگر تشدید خطر در نتیجه عمل خود بیمه ‌گذار باشد خسارات وارده را نیز از مجرای محاکم عمومی از او مطالبه‌ کند و در صورتی که بیمه ‌گر پس از اطلاع تشدید خطر به نحوی از انحاء رضایت به بقاء عقد قرارداد داده باشد مثل آنکه اقساطی از وجه بیمه را پس از‌ اطلاع از مراتب از بیمه ‌گذار قبول کرده یا خسارت بعد از وقوع حادثه به او پرداخته باشد دیگر نمی تواند به مراتب مذکوره استناد کند وصول اقساط ‌حق بیمه بعد از اطلاع از تشدید خطر یا پرداخت خسارت پس از وقوع حادثه و نحو آن دلیل به رضایت بیمه ‌گر به بقاء قرارداد می باشد.

در صورت فوت بیمه ‌گذار یا انتقال موضوع بیمه به دیگری اگر ورثه یا منتقل‌ الیه کلیه تعهداتی را که به موجب قرارداد بعهده بیمه‌ گذار‌ بوده است در مقابل بیمه ‌گر اجراء کند عقد بیمه به نفع ورثه یا منتقل ‌الیه به اعتبار خود باقی می ماند معهذا هر یک از بیمه‌ گر یا ورثه یا منتقل‌ الیه حق فسخ ‌آن را نیز خواهند داشت بیمه‌ گر حق دارد در ظرف ۳ ماه از تاریخی که منتقل‌ الیه قطعی موضوع بیمه تقاضای تبدیل بیمه ‌نامه را به نام خود می نماید عقد بیمه را فسخ کند و در صورت انتقال موضوع بیمه به دیگری ناقل مسئول کلیه اقساط عقب‌ افتاده وجه بیمه در مقابل بیمه‌ گر خواهد بود لیکن از تاریخی که انتقال را به بیمه‌ گر به موجب نامه سفارشی یا اظهارنامه اطلاع می دهد نسبت به اقساطی که از تاریخ اطلاع ببعد باید پرداخته شود مسئول نخواهد بود.

‌اگر ورثه یا منتقل ‌الیه متعدد باشند هر یک از آنها نسبت به تمام وجه بیمه در مقابل بیمه‌ گر مسئول بیمه خواهد بود.

هرگاه معلوم شود خطری که برای آن بیمه به عمل آمده قبل از عقد قرارداد واقع شده بوده است قرارداد بیمه باطل و بی‌ اثر خواهد بود در‌ این صورت اگر بیمه‌ گر وجهی از بیمه‌ گذار گرفته باشد عشر از مبلغ مزبور را به عنوان مخارج کسر و بقیه را باید به بیمه‌ گذار مسترد دارد.