ماده 12
قانون حمایت خانواده
در دعاوی و امور خانوادگی مربوط به زوجین، زوجه می‌تواند در دادگاه محل اقامت خوانده یا محل سکونت خود اقامه دعوی کند مگر در موردی که خواسته، مطالبه مَهریه غیرمنقول باشد.
تفسیر ماده 12 قانون حمایت خانواده:
1- ماده 12 قانون حمایت خانواده، اجازه طرح دعوا و امور خانوادگی مربوط به «زوجین» را توسط زوجه در دادگاه محل سکونت خود داده است و به لحاظ اینکه استثنایی وارد بر اصل طرح دعوی در محل اقامت خوانده می‌باشد لذا صرفاً می‌بایست به قدر متیقن اکتفا نمود؛ بنابراین علی‌رغم آنکه ورثه زوج، قائم‌مقام مشارالیه در دعوای مَهریه بعد از فوت زوج می‌باشند، ولی در چنین حالتی زوجه برای طرح دعوای مهریه به طرفیت وراث زوج مرحوم، نمی‌تواند در محل سکونت خود طرح دعوی نماید. (نظریه مشورتی شماره 7/93/139 مورخه 01-02-1393 اداره کل حقوقی قوه قضاییه)
2- آنچه ملاک صلاحیت دادگاه برابر ماده 12 قانون حمایت خانواده می‌باشد، «محل سکونت» زوجه است نه «محل اقامت» وی و این دو اصطلاح با هم مترادف نیستند.
04 آذر 1402
186
4 ماه قبل
1298
مفهوم مهریه
مَهر یا صداق، به مالی گفته می‌شود که زن در اثر عقد ازدواج، مالک آن می‌شود و مرد ملزم به پرداخت آن می‌باشد. مستنبط از ماده 1078 قانون مدنی، هر چیزی را که مالیت داشته و همچنین قابلیت تملک داشته باشد را میتوان بعنوان مهریه زن تعیین نمود مانند سکه طلا، آپارتمان، زمین و ... . فلذا به موجب عقد نکاح، زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هر زمان که بخواهد آن را مطالبه کند (مستنبط از ماده 1082 قانون مدنی). چنانچه زوجه در طول حیات خویش، مهریه خود را مطالبه ننموده باشد،...
2 ماه قبل
2560
ماهیت حقوقی جهیزیه
قانونگذار هم در قانون مدنی و هم در قانون حمایت خانواده، هیچ تعریفی از جهیزیه و ماهیت حقوقی آن بیان ننموده است اما مطابق با تعریفی که اکثر علمای حقوق و همچنین حقوقدانان از جهیزیه ارائه نموده‌اند میتوان اینگونه بیان داشت که جهیزیه آن مالی است که شامل اقلام و وسایل ضروری جهت آغاز زندگی مشترک می‌باشد که معمولاً بنا به عرف و رسم و رسومات کشور ما، توسط خانواده زوجه (عروس) خریداری می‌گردد و دختر نیز آن وسایل را به منزل شوهر خود می‌برد. از منظر حقوقی، آوردن جهیزیه توسط زوجه...
3 ماه قبل
14342
مفهوم تمکین زوجه
مطابق با قوانین و مقررات موجود، بالاخص مقررات مندرج در قانون مدنی و قانون حمایت خانواده، پس از آنکه عقد نکاح بطور صحیح میان زوجین منعقد می‌گردد، علی‌الاصول هر یک از آنان، در مقابل دیگری، به انجام وظایف مشخصی متعهد می‌گردند، یکی از آن وظایف محول قانونی، تمکین زوجه از زوج می‌باشد. در اصطلاح علم حقوق، تمکین به قیام زوجه به ادای وظایف زوجیت در مقابل زوج، گفته می‌شود. به صورت کلی، تمکین به دو دسته تمکین عام و تمکین خاص تقسیم می‌گردد. تمکین عام به معنای تبعیت زوجه از زوج در امور...
1 سال قبل
2292
مفهوم اجرت المثل ایام زوجیت
اجرت المثل به دستمزد کاری گفته می شود که فردی بدون وجود قرارداد، بر حسب دستور صریح یا ضمنی طرف دیگر، برای او انجام می دهد. اجرت المثل ایام زوجیت، مربوط به کارهایی است که زوجه در طول زندگی مشترک، خارج از وظایف شرعی و قانونی خود انجام داده است و بنابراین آن را مطالبه می نماید. اموری مانند آشپزی، شستن ظروف، نظافت منزل، شیر دادن به کودک و ... در زمره مواردی اند که زن می تواند تحت عنوان اجرت المثل ایام زوجیت مطالبه نماید.
مطابق با قانون حمایت...
11 ماه قبل
2811
شرط تنصیف دارایی زوج و نحوه مطالبه آن
مطابق با مندرجات قانونی موجود، بالاخص ماده 1119 قانون مدنی، زوجین این حق را دارند که در جهت اجرای اصل حاکمیت اراده، هر شرطی که مخالف با قانون و شرع نباشد را در ضمن عقد ازدواج درج نمایند. مانند حق انتخاب مسکن، حق ادامه تحصیل و ... . یکی از شروطی که میتوان در ضمن عقد نکاح، شرط و توافق نمود، شرط تنصیف دارایی زوج (نصف شدن اموال) در ازدواج می باشد که تحت شرایط خاصی که در قانون مشخص شده است به زوجه تعلق می گیرد...
4 ماه قبل
1853
دعوای اثبات زوجیت چیست؟
گاهی اوقات ممکن است که زوجین علی‌رغم ازدواج با یکدیگر، بنا به هر علتی اقدام به ثبت ازدواج خود ننمایند عدم ثبت ازدواج برای هر یک از آنها، آثار و تبعاتی را در پی خواهد داشت. مقنن در بند 2 ماده 993 قانون مدنی، تکلیف زوجین به ثبت واقعه ازدواج اعم از دائم یا موقت را تصریح نموده است. فلذا در صورت عدم ثبت ازدواج، هر یک از زوجین که مدعی وجود رابطه زوجیت و خواهان استفاده از آثار عقد نکاح است، می‌بایست دعوای اثبات زوجیت را با استناد به ادله...
4 ماه قبل
1630
مفهوم حقوقی عسر و حرج
واژه عُسر از منظر لغوی بمعنای سختی و دشواری و واژه حرج، به معنای مشقت می‌باشد. در اصطلاح علم حقوق، عسر و حرج عبارت است از ایجاد شرایطی که به موجب آن شرایط، ادامه زندگی زناشویی برای زوجه با دشواری و مشقت‌های متعددی همراه باشد. اصطلاحاً در این شرایط گفته می‌شود که زوجه در عسر و حرج قرار دارد و بر همین اساس می‌تواند از دادگاه تقاضای طلاق نماید. وفق مندرجات قانونی موجود، در حقوق کشور ما، حق طلاق متعلق به زوج است و او می‌تواند همسر خود در هر...
4 ماه قبل
6313
نحوه طرح دعوای مطالبه نفقه اقارب
نفقه از منظر علم حقوق، عبارت است از مسکن، غذا، لباس، وسایل خانه و ... به اندازه رفع حاجت که در صورت داشتن توانایی مالی نفقه‌دهنده (مُنفِق) و فقیر بودن نفقه‌گیرنده، یک تکلیف و الزام قانونی می‌باشد (مستنبط از ماده 1204 قانون مدنی). قانونگذار پرداخت نفقه اقارب را میان اجداد، والدین، فرزندان و نوه احصاء نموده است. وفق ماده 1196 قانون مدنی فقط اقارب نسبی و در خط عمودی اعم از صعودی و یا نزولی ملزم به انفاق یکدیگرند. این امر بدین معنا می‌باشد که می‌بایست میان اقارب (خویشاوندان)،...
1 سال قبل
686
نحوه مطالبه نحله چگونه است؟
واژه نحله در لغت بمعنی بخشش به دیگران می باشد. در اصطلاح علم حقوق، نحله به مالی گفته می شود که بعد از وقوع طلاق، مطابق با تمکن مالی زوج و زحماتی که زوجه در طول زندگی زناشویی انجام داده است تعیین می گردد. در مقاله حاضر سعی می گردد به تفصیل در خصوص مطالبه نحله پرداخته شود.
دعوای مطالبه نحله که در زمره دعاوی مالی می باشد زمانی مطرح می گردد که زوجین بدلیل صدور حکم طلاق (که از جانب زوجه نبوده باشد)، از یکدیگر جدا شده باشند و در...
2 ماه قبل
1749
جهیزیه چیست؟
مقنن تعریف خاصی از جهیزیه ارائه ننموده است اما مطابق با عرف جاری، جهیزیه در زمره اموال منقولی است که زوجه پس از ازدواج، برای استفاده یا تزئین به منزل زوج می‌آورد. بنابراین زن مالک جهیزیه بوده و مرد فقط حق استفاده از آن را داشته و ید وی امانی خواهد بود و مسئول تلف آن نیست مگر در صورت تعدی یا تفریط. ناگفته نماند که وفق ماده 1107 قانون مدنی، تهیه لوازم منزل بر عهده مرد بوده و جزء نفقه زن محسوب می‌گردد (در برخی از شهرهای ایران تهیه جهیزیه یا تهیه...
4 ماه قبل
1001
نحوه درخواست طلاق از سوی زوجه به جهت عسر و حرج
مطابق با قانون مدنی و قانون حمایت خانواده، حق طلاق مختص زوج می‌باشد و وی می‌تواند در هر زمان همسر خود را مطلقه نماید اما می‌بایست تمامی حق و حقوق مالی متعلق به زوجه را پرداخت کند. همچنین قانونگذار شرایطی را پیش‌بینی نموده است که بموجب آن اگر ادامه زندگی برای زوجه با مشقت فراوان همراه بوده، وی بتواند به دادگاه مراجعه نموده و تقاضای طلاق نماید. جهت انجام این امر، زوجه می‌بایست به دادگاه دلایل محکمه پسند ارائه دهد تا بتواند ثابت نماید...
1 سال قبل
4395
نحوه مطالبه مهریه از طریق دادگاه
مهریه به مالی گفته می شود که مرد بواسطه ازدواج به زن می دهد که بصورت توافقی، میزان آن تعیین می گردد (مهرالمسمی). مهریه می تواند عندالمطالبه (به محض مطالبه، مرد مکلف به پرداخت است) یا عندالاستطاعه (پرداخت آن منوط به میزان توانایی مالی مرد است) تعیین گردد. هم چنین نوع مهریه بنابر توافق طرفین یا بصورت عین است (مانند سکه) یا بصورت منفعت است (منفعت یک مغازه) یا بصورت انجام دادن کاری. نوع دیگری از مهریه وجود دارد که بدان مهرالمثل می گویند. مهرالمثل زمانی تعیین می شود که...
4 ماه قبل
2668
نحوه طرح دعوای مطالبه نفقه زوجه
نفقه زوجه شامل نیازهای متناسب با عرف و شأن وی اعم از مسکن، لباس، خوراک، هزینه‌های درمانی و ... می‌باشد (مستنبط از ماده 1107 قانون مدنی). به محض وقوع عقد نکاح، زوجین در مقابل یکدیگر دارای حقوق و تکالیف می‌گردند. یکی از حقوقی که در عقد دائم متعلق به زوجه و بر عهده زوج است، نفقه می‌باشد. مستفاد از ماده 1106 قانون مدنی، در عقد ازدواج دائم، پرداخت نفقه زوجه بر عهده زوج می‌باشد. اگر مردی علی‌رغم ایفای وظایف زناشویی از سوی زوجه، از پرداخت نفقه وی امتناع نماید،...
4 ماه قبل
2395
نحوه طرح دعوای طلاق به درخواست زوجه به جهت عدم پرداخت نفقه
مطابق با قوانین و مقررات موجود، پرداخت نفقه زوجه در زمره وظایف زوج می‌باشد. این تکلیف قانونی تحت هر شرایطی حتی عدم تمکن مالی مرد، می‌بایست انجام گیرد و به هیچ عنوان قابل اسقاط نمی‌باشد. حال اگر مردی این تکلیف قانونی را انجام نداده و زوجه اقدام به طرح دعوا مبنی بر مطالبه نفقه نموده باشد اما علی‌رغم حکم محکومیت قطعی و متعاقباً صدور اجرائیه، زوج در مقام محکوم‌علیه، هم‌چنان از پرداخت نفقه زوجه امتناع ورزد، زوجه این حق را دارد که وفق...
2 ماه قبل
3199
دعوای طلاق به درخواست زن به جهت داشتن وکالت در طلاق
حق طلاق در زمره حقوق غیرمالی و متعلق به زوج می‌باشد. وکالت به معنای نیابت دادن به فرد دیگر جهت انجام دادن کاری است. وکالت در طلاق به دو صورت معلق (زوج با امضای شروط دوازده‌گانه عقدنامه، در ضمن عقد نکاح به زن وکالت می‌دهد تا اگر از هر یک از آن شروط، تخلف نموده و تخلف او محرز شود، زن بتواند به وکالت از زوج، تقاضای طلاق نماید.) و یا بصورت بلاعزل یا وکالت در ضمن عقد نکاح یا عقد خارج لازم دیگر...
11 ماه قبل
581
فسخ نکاح از سوی زوجه به جهت عیوب زوج
یکی از عواملی که منجر به انحلال ازدواج و جدایی زوجین می گردد، بحث فسخ نکاح می باشد. مقنن در یکسری موارد مشخص، به زوج و هم چنین زوجه این اختیار را داده است تا در صورت وجود عیوب مشخصی، اقدام به فسخ نکاح نمایند. جنون زوج به شرط پایدار بودن، چه دائمی و چه ادواری باشد و همچنین موارد مندرج در ماده 1122 قانون مدنی در زمره مواردی می باشند که امکان فسخ نکاح را برای زوجه، فراهم می آورند. در عقد ازدواج بدلیل شرایط...
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران
حمید پری زاده