مبحث چهارم – در طرق مختلفه انقضاء وکالت

وکالت به طریق ذیل مرتفع می‌شود:

۱- به عزل موکل.

۲- به استعفای وکیل.

۳- به موت یا به جنون وکیل یا موکل.

تفسیر ماده 678 قانون مدنی:

عقد وکالت یک عقد جایز است چراکه علاوه بر اینکه توسط هر یک از طرفین قابل فسخ می باشد، برخلاف عقد لازم، به موت یا جنون یا سفه هر یک از طرفین منفسخ می گردد.

موکل می‌تواند هر وقت بخواهد وکیل را عزل کند مگر اینکه وکالت وکیل و یا عدم عزل در ضمن عقد لازمی شرط شده باشد.

تمام اموری که وکیل قبل از رسیدن خبر عزل به او در حدود وکالت خود بنماید، نسبت به موکل نافذ است.

تفسیر ماده 680 قانون مدنی:

1- مطابق با نظر دکتر کاتوزیان، اگر خبر عزل وکیل توسط پست به اقامتگاه وکیل ارسال گردد، رسیدن نامه یا تلگراف، اماره آگاهی اوست و از این پس وکیل باید برای نفوذ اعمال خود، خلاف آن را ثابت کند.

2- حکم ماده 680 قانون مدنی، در مورد فوت موکل جاری نمی باشد و اعمال وکیل پس از فوت غیرنافذ است حتی اگر معامله پیش از رسیدن خبر فوت انجام شده باشد.

بعد از اینکه وکیل استعفا داد مادامی که معلوم است موکل به اذن خود باقی است می‌تواند در آنچه وکالت داشته اقدام کند.

محجوریت موکل موجب بطلان وکالت می‌شود مگر در اموری که حجر مانع از توکیل در آن‌ها نمی‌باشد و همچنین است محجوریت وکیل مگر در اموری که حجر مانع از اقدام در آن نباشد.

هر‌گاه متعلق وکالت از بین برود یا موکل عملی را که مورد وکالت است خود انجام دهد یا به طور کلی عملی که منافی با وکالت وکیل باشد بجا آورد، مثل اینکه مالی را که برای فروش آن وکالت داده بود خود بفروشد وکالت منفسخ می‌شود.