ماده 3

دادگاه میزان زیان و طریقه و کیفیت جبران آن را با توجه به اوضاع و احوال قضیه تعیین خواهد کرد جبران زیان را به صورت مستمری ‌نمی شود تعیین کرد، مگر آن که مدیون تامین مقتضی برای پرداخت آن بدهد یا آن که قانون آن را تجویز نماید.

تفسیر ماده 3 قانون مسئولیت مدنی:

دادگاه می تواند شیوه و طریقه جبران خسارت را با توجه به اوضاع و احوال قضیه معین کند. راه های جبران خسارت به طور کلی عبارت اند از: جبران عینی (اعاده وضع سابق) و دادن معادل.

الف- جبران عینی (اعاده وضع سابق): بهترین شیوه جبران خسارت آن است که وضع زیان دیده دقیقا به حالت پیش از ورود ضرر بازگردانده شود. بطور مثال اگر شخصی مالی شخص دیگری را معیوب کرد، دادگاه حکم کند که مال معیوب را سالم کند و مطابق با وضع سابق به طرف برگرداند. ناگفته نماند که همواره اعاده وضع سابق امکان پذیر نیست. مانند خسارت های بدنی و معنوی.

ب- جبران خسارت از طریق دادن معادل: با توجه به اینکه همیشه امکان جبران عینی خسارت وجود ندارد، دادگاه می تواند با اختیارات حاصله از ماده 3 قانون مسئولیت مدنی، معادل خسارتی که به سبب فعل یا ترک فعل مسئول حادثه از دارایی زیان دیده خارج شده است به دارایی او بازگرداند.