نظریه مشورتی شماره 7/1403/473 مورخ 1404/04/28
7/1403/473
1403-88-473ح
1404/04/28
استعلام:
چنانچه دارنده چک که نام وی در سامانه صیاد به عنوان آخرین دارنده ثبت شده است لاشه یا فیزیک چک را مفقود کرده و مراتب را به بانک و حتی دادگاه اعلام کرده باشد، آیا به صرف درج نام وی در سامانه صیاد می‌تواند از صادرکننده یا دیگر مسئولان چک وجه آن را مطالبه کند؟ آیا در این فرض دادگاه باید بر اساس قواعد و شرایط سند تجاری اتخاذ تصمیم کند و یا به عنوان طلب عادی؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
دیدگاه نخست: در فرض سؤال که دارنده چک در اجرای ماده 14 قانون صدور چک مصوب 1355 با اصلاحات و الحاقات بعدی اقدام نموده است و از طرفی نام وی در سامانه صیاد به عنوان آخرین دارنده ثبت شده است، صرف ثبت چک در سامانه صیاد، وی را از ارائه اصل چک برای مطالبه معاف نمی‌کند؛ زیرا برای مطالبه وجه چک، ارائه آن موضوعیت دارد؛ بنابراین در فرض سؤال، چنانچه مدعی (دارنده چک) مفقودی، صرفاً به استناد ثبت در سامانه صیاد و بدون رعایت مقررات راجع به مفقودی اسناد تجاری وجه چک را مطالبه کند، چنین دعوایی قابلیت استماع ندارد.
دیدگاه دوم: در فرض سؤال، شخصی که ادعای مفقودی چک را کرده است، نام وی به عنوان آخرین دارنده در سامانه صیاد ثبت شده و این شخص وفق ماده 14 قانون صدور چک مصوب 1355 با اصلاحات و الحاقات بعدی اقدام کرده است؛ همچنین به موجب ذیل تبصره یک ماده 14 این قانون در موردی که دستور عدم پرداخت مطابق این ماده صادر می‌شود، بانک مکلف است وجه چک را تا تعیین تکلیف آن در مرجع رسیدگی‌کننده یا انصراف دستوردهنده در حساب مسدودی نگهداری کند؛ بنا به مراتب پیش‌گفته، از آنجا که وفق تبصره یک ماده 21 مکرر (الحاقی 1397) قانون صدور چک مصوب 1355 با اصلاحات و الحاقات بعدی در صورتی که مالکیت شخص در سامانه صیاد ثبت نشده باشد، دریافت وجه چک امکان‌پذیر نیست، در فرض سؤال به دستور ذی‌نفع (شخصی که در سامانه صیاد چک به نام وی ثبت شده است) مطابق ذیل تبصره یک ماده 14 یاد شده، دادگاه باید در خصوص ادعای مفقودی چک تعیین تکلیف کند؛ بنابراین، همانگونه که در صورت وجود وجه چک در حساب صادرکننده با رسیدگی و صدور حکم از سوی دادگاه، وجه مزبور به ذی‌نفع یاد شده قابل پرداخت است، مطالبه وجه چک از صادرکننده و صدور حکم به وسیله دادگاه نیز امکان‌پذیر است.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران