مهلت پرداخت دیه، از زمان وقوع جنایت به ترتیب زیر است مگر اینکه به نحو دیگری تراضی شده باشد:
الف- در عمد موجب دیه، ظرف یک سال قمری
ب- در شبه عمد، ظرف دو سال قمری
پ- در خطای محض، ظرف سه سال قمری
تبصره- هرگاه پرداختکننده در بین مهلتهای مقرر نسبت به پرداخت تمام یا قسمتی از دیه اقدام نماید، محکوم‌له مکلف به قبول آن است.
تفسیر ماده 488 قانون مجازات اسلامی:
1- مقنن در مواد 290، 291 و 292 قانون مجازات اسلامی، تعاریف جامعی را از انواع جنایات بیان نموده است.
2- ملاک تعیین قیمت دیه، قیمت زمان پرداخت آن خواهد بود بدون آنکه قیمت زمان ارتکاب جرم در نظر گرفته شود.
3- مقنن در ماده 488 قانون مجازات اسلامی مهلتهای پرداخت دیه در خصوص جنایات بر نفس یا جنین را تعیین نموده است فلذا اگر جنایتی بر یک انسان مرده (میت) وارد شود، محکوم‌علیه موظف است تا فوراً دیه را پرداخت کند و اگر توانایی پرداخت به صورت یکجا را نداشته باشد به او مهلت مناسبی داده خواهد شد.
4- اگر مهلت پرداخت دیه وفق ماده 488 قانون مجازات اسلامی منقضی شده باشد و مرتکب، دیه را نپرداخته باشد، چنانچه خود او تودیع‌کننده تامین کیفری (اعم از وثیقه و ...) بوده باشد، می‌توان مبلغ دیه را از محل تامین برداشت نمود.
در جنایت خطای محض، پرداخت کننده باید ظرف هر سال، یک سوم دیه و در شبه عمدی، ظرف هر سال نصف دیه را بپردازد.
در صورتی که پرداختکننده بخواهد هر یک از انواع دیه را پرداخت نماید و یا پرداخت دیه به صورت اقساطی باشد، معیار، قیمت زمان پرداخت است مگر آنکه بر یک مبلغ قطعی توافق شده باشد.
تفسیر ماده 490 قانون مجازات اسلامی:
1- ملاک محاسبه دیه وفق ماده 490 قانون مجازات اسلامی، قیمت زمان پرداخت آن می‌باشد و از این جهت تفاوتی میان فرض زنده بودن یا نبودن محکوم وجود ندارد.
2- معیار پرداخت دیه قیمت یوم‌الادا (زمان پرداخت) نه زمان جنایت یا صدور حکم، می‌باشد که شامل مواردی که مرتکب مکلف به پرداخت قیمت است نیز خواهد شد.
در مواردی که بین مرتکب جنایت عمدی و اولیاء دم یا مجنی‌‌ٌ علیه بر گرفتن دیه توافق شود لکن مهلت پرداخت آن مشخص نگردد، دیه باید ظرف یک سال از حین تراضی پرداخت گردد.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران