مجازات های جایگزین حبس عبارت از دوره مراقبت، خدمات عمومی رایگان، جزای نقدی، جزای نقدی روزانه و محرومیت از حقوق اجتماعی است که در صورت گذشت شاکی و وجود جهات تخفیف با ملاحظه نوع جرم و کیفیت ارتکاب آن، آثار ناشی از جرم، سن، مهارت، وضعیت، شخصیت و سابقه مجرم، وضعیت بزه دیده و سایر اوضاع و احوال، تعیین و اجراء می شود.
تبصره- دادگاه در ضمن حکم، به سنخیت و تناسب مجازات مورد حکم با شرایط و کیفیات مقرر در این ماده تصریح می کند. دادگاه نمی تواند به بیش از دو نوع از مجازات های جایگزین حکم دهد.
تفسیر ماده 64 قانون مجازات اسلامی:
1- در حبس های زیر سه ماه (حبس تعزیری درجه هشت)، دادگاه می تواند حکم به هر یک از مجازات های جایگزین حبس مقرر در ماده 64 قانون مجازات اسلامی را صادر نماید و فقط در تخلفات رانندگی می بایست به جای حبس، حکم به جزای نقدی داده شود.
2- تعیین مجازات جایگرین حبس، مستلزم گذشت و رضایت شاکی و هم چنین وجود جهات تخفیف مجازات است اما با توجه به رای وحدت رویه شماره 746 دیوان عالی کشور، در مجازات های الزامی جایگرین حبس، نیازی به رعایت شرایط فوق نیست و این شرایط فقط مخصوص جایگزین های اختیاری حبس می باشند. بطور مثال در جرم عمدی با مجازات مقرر تا سه ماه حبس، دادگاه بدون نیاز به وجود شرایط مندرج در ماده 64 قانون مجازات اسلامی نظیر سن مجرم، شخصیت و سابقه مجرم و ...، مجازات جایگزین حبس را تعیین می کند اما در جرم عمدی با مجازات تا یک سال حبس، بدون رعایت شرایط فوق الاشاره، نمی توان از مجازات جایگزین حبس استفاده نمود.
3- با توجه به آنکه احراز ضرورت گذشت شاکی در مجازات های اختیاری جایگزین حبس الزامی می باشد فلذا مجازات های جایگزین اختیاری حبس فقط در جرائم غیرقابل گذشت میسر است چراکه در جرائم قابل گذشت با رضایت و گذشت شاکی قرار موقوفی تعقیب صادر می گردد و دیگر نیازی به تعیین مجازات های جایگزین حبس نیست.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران