(اصلاحی 01-04-1381 مجمع تشخیص مصلحت نظام)- عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن ۱۳ سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن ۱۵ سال تمام شمسی منوط است به اذن ولی به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح.
تفسیر ماده 1041 قانون مدنی:
1- عقد نکاح دختر قبل از رسیدن 13 سال تمام شمسی و پسر قبل از 15 سال تمام شمسی منوط به اذن ولی است. بنابراین دختر تا سن 13 سالگی و پسر تا سن 15 سالگی بدون اذن ولی نمی تواند ازدواج کند. همچنین این ازدواج منوط به رعایت مصلحت پسر یا دختر است و تشخیص مصلحت با دادگاه صلاحیت دار است. فی الواقع قانونگذار با بیان این ماده، مانع ازدواج های نامناسب در سنین پایین شده است.
2- اگر مردی بدون رعایت تشریفات ماده 1041 قانون مدنی با دختری که به بلوغ نرسیده ازدواج کند، مستند به ماده 50 قانون حمایت خانواده به حبس تعزیری درجه شش (حبس بیش از شش ماه تا دو سال) محکوم می گردد.
[به موجب قانون اصلاح موادی از قانون مدنی مصوب ۱۳۷۰/۸/۱۴ نسخ صریح شده است.]
(اصلاحی ۱۳۷۰/۸/۱۴)- نکاح دختر باکره اگرچه به سن بلوغ رسیده باشد موقوف به اجازه پدر یا جد پدر او است و هر‌گاه پدر یا جد پدری بدون علت موجه از دادن اجازه مضایقه کند اجازه او ساقط و در این صورت دختر می تواند با معرفی کامل مردی که می‌خواهد با او ازدواج نماید و شرایط نکاح و مهری که بین آن‌ها قرار داده شده پس از اخذ اجازه از دادگاه مدنی خاص به دفتر ازدواج مراجعه و نسبت به ثبت ازدواج اقدام نماید.
تفسیر ماده 1043 قانون مدنی:
1- اذن ولی قهری قائم به شخص بوده و قابلیت واگذاری به دیگری را ندارد.
2- ولی نمی تواند از این حق قانونی خود سوء استفاده نماید. لذا دادگاه موجه یا ناموجه بودن دلایل مخالفت ولی قهری با نکاح را تشخیص می دهد.
3- شخص بالغ پیش از رشید شدن و اخذ گواهی رشد از دادگاه می تواند در امور غیرمالی خود مانند نکاح و طلاق، شخصاً اقامه دعوی نماید.
(اصلاحی ۱۳۷۰/۸/۱۴)- در صورتی که پدر یا جد پدری در محل حاضر نباشند و استیذان از آن‌ها نیز عادتاً غیرممکن بوده و دختر نیز احتیاج به ازدواج داشته باشد، وی می‌تواند اقدام به ازدواج نماید.
تبصره (الحاقی ۱۳۷۰/۸/۱۴)- ثبت این ازدواج در دفترخانه منوط به احراز موارد فوق در دادگاه مدنی خاص می باشد.
تفسیر ماده 1044 قانون مدنی:
1- تعیین موارد و مصادیق احتیاج دختر به ازدواج با دادگاه است.
2- با توجه به تبصره الحاقی به ماده 1044 قانون مدنی در سال 1370، ثبت ازدواج دختر بالغ و رشید و باکره منوط به احراز شرایط مقرر در مواد 1043 و 1044 قانون مدنی می باشد. این امر هم شامل عقد دائم است و هم عقد موقت. فلذا ثبت ازدواج موقت بدون رعایت شرایط مندرج در این دو ماده ممنوع است و عاقد و سردفتر متخلف محسوب می شوند.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران