(اصلاحی 23-02-1399 و جزای نقدی اصلاحی 30-03-1403)- اطباء و جراحان و ماماها و داروفروشان و کلیه کسانی که به مناسبت شغل یا حرفه خود محرم اسرار می‌شوند هرگاه در غیر از موارد قانونی، اسرار مردم را افشاء کنند به چهل و پنج روز و دوازده ساعت تا شش ماه حبس و یا به 66,000,000 تا 200,000,000 ریال جزای نقدی محکوم می‌شوند.
تفسیر ماده 648 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات:
1- جرم افشای سِر موضوع ماده ماده 648 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، در زمره جرائم مطلق می‌باشد لازم به ذکر است جرم مطلق، جرمی است که به صرف ارتکاب رفتار مجرمانه، جرم واقع می‌شود و لزومی به احراز نتیجه خاصی ندارد. جرم مطلق در نقطه مقابل جرم مقید می‌باشد.
2- مقنن در ماده 648 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات در خصوص کلیه کسانی صحبت نموده است که به مناسبت شغل خویش، محرم اسرار دیگران می‌شوند فلذا تحقق جرم افشای سر، منوط بر آن است که اسرار افراد به مناسبت شغل یا حرفه در اختیار مرتکب جرم قرار گرفته شده باشد بنابراین اگر دوست شخصی، از رازی مطلع شده باشد و به قصد بردن آبروی دوست خود، راز او را در اختیار دیگران بگذارد، از منظر کیفری مسئول شناخته نمی‌شود چراکه این راز به جهت شغل وی در اختیار او قرار نگرفته است.
3- جرم افشای اسرار حرفه‌ای یک جرم قابل گذشت است. جهت مطالعه تعریف قانونگذار از جرم قابل گذشت، تبصره 1 ماده 100 قانون مجازات اسلامی مطالعه شود.
4- جهت تحقق جرم افشای اسرار حرفه‌ای جمع دو شرط ذیل الزامی است:
الف- افراد به مناسبت شغل یا حرفه خود محرم اسرار شوند.
ب- اشخاص در غیر از موارد قانونی، آن اسرار را افشاء نمایند.
5- بزه‌دیده (مجنی‌علیه) جرم افشای سِر (افشای اسرار حرفه‌ای) موضوع ماده 648 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، اشخاص حقیقی‌اند و اشخاص حقوقی نمی‌توانند بزه‌دیده این قبیل جرائم باشند.
6- جرم افشای سر، یک جرم عمدی است فلذا علم به موضوع و قصد مجرمانه مرتکب جرم، می‌بایست احراز گردد بطور مثال اگر فردی در حالت بیهوشی، اسرار دیگری را که بر حسب شغل وی به او گفته شده است، برملا نماید، به جهت فقدان قصد مجرمانه، تحقق جرم افشای سر منتفی می‌باشد.
7- در خصوص جرم افشای اسرار حرفه‌ای ماده 91 قانون آیین دادرسی کیفری مطالعه گردد.
هر کس در دعوای حقوقی یا جزایی که قسم متوجه او شده باشد سوگند دروغ یاد نماید به شش ماه تا دو سال حبس محکوم خواهد شد.
تفسیر ماده 649 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات:
1- جرم سوگند دروغ موضوع ماده 649 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات یک جرم مطلق است. لازم به ذکر است جرم مطلق، جرمی است که به صرف ارتکاب رفتار مجرمانه، جرم واقع می‌شود و لزومی به احراز نتیجه خاصی ندارد. جرم مطلق، نقطه مقابل جرم مقید است.
2- جرم موضوع ماده 649 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات یک جرم غیرقابل گذشت می‌باشد. جهت مشاهده تعریف مقنن از جرم غیرقابل گذشت، تبصره 2 ماده 100 قانون مجازات اسلامی را مشاهده بفرمایید.
3- نظر به مندرجات ماده مذکور، سوگند دروغ در غیر از دعاوی حقوقی و جزایی جرم نیست. (سوگند دروغ تنها در دعاوی حقوقی یا جزایی جرم است.)
(جزای نقدی اصلاحی 30-03-1403)- هر کس در دادگاه نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد به سه ماه و یک روز تا دو سال حبس و یا به 82,500,000 تا 330,000,000 ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
تبصره- مجازات مذکور در این ماده علاوه بر مجازاتی است که در باب حدود و قصاص و دیات برای شهادت دروغ ذکر گردیده است.
تفسیر ماده 650 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات:
1- مستند به رای وحدت رویه شماره 835 هیات عمومی دیوان عالی کشور، مجازات تعیین شده در خصوص شهادت کذب در مرحله مقدماتی نزد مقامات دادسرا نیز مشمول ماده 650 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات می‌باشد.
2- شهادت کذب نزد مقامات رسمی موضوع ماده 650 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، یک جرم مطلق و غیرقابل گذشت است. چراکه جهت تحقق این جرم نتیجه نیاز ندارد (لازم نیست که بر طبق آن رای صادر شود). همچنین الزامی به احراز ورود ضرر به دیگری ندارد.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران