تعیین زن و شوهر به نحوی که برای هیچ یک از طرفین در شخص طرف دیگر شبهه نباشد شرط صحت نکاح است.
تفسیر ماده 1067 قانون مدنی:
بنابر نظر آقای دکتر کاتوزیان، اشتباه در نکاح سه حالت دارد که در دو مورد عقد نکاح صحیح نیست و در یک مورد عقد نکاح صحیح است و به طرف حق فسخ می‌دهد. در ذیل به بیان آنها می‌پردازیم:
الف- اشتباه در شخص طرف معامله یا اشتباه در هویت فیزیکی طرف معامله یا اشتباه در هویت مادی طرف معامله (همان اشتباهات مانع از تراضی است.): اشتباه در شخص در عقد نکاح، سبب می‌شود که اصلاً عقدی واقع نگردد بدین نحو که به یک شخص ایجاب نکاح می‌کنیم ولی شخص دیگری قبول می‌کند. مانند آنکه «علی» ایجاب نکاح را به «مهسا» می‌دهد اما «سارا» آن را قبول می‌کند.
حال اگر از ماحصل این نکاح فرزندی حاصل شود، در فرض جهل طرفین به موضوع، فرزند ولد به شبهه است (ولد به شبهه شخصی است که از نکاح صحیح به وجود نیامده است اما از تمام حقوق فرزند مشروع حتی ارث برخوردار است.).
ب- اشتباه در شخصیت یا هویت مدنی:
اشتباه در شخصیت یا اشتباه در هویت مدنی را نباید با اشتباه در شخص، اشتباه گرفت. در اشتباه در شخصیت، یک شخصی خودش را جای شخص دیگری جا می‌زند. به طور مثال شخصی خودش را به جای شخص مشهوری مانند «همایون شجریان» معرفی می‌کند و از دختری خواستگاری می‌کند و با او ازدواج می‌کند. عقد نکاح حاصله در این فرض باطل است.
ج- اشتباه در اوصاف حتی اوصاف اساسی:
در عقد نکاح در فرض اشتباه در اوصاف حتی اگر آن اوصاف اساسی نیز باشد ایجاد حق فسخ می‌کند و سبب بطلان آن نمی‌شود (چه آن اوصاف اساسی باشد چه مهم) چراکه عقد نکاح یک عقد مبتنی بر نظم عمومی است. مانند آنکه شخصی خود را دارای وصفی بیان نموده است که آن وصف را ندارد مانند وصف وکیل بودن را بیان می‌کند در حالی که وکیل نیست. اما در سایر عقود، اشتباه در اوصاف اساسی موجب بطلان عقد می‌شود و اشتباه در اوصاف مهم، ایجاد حق فسخ می‌کند.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران