مورد معامله باید مال یا عملی باشد که هر یک از متعاملین تعهد تسلیم یا ایفاء آن را می کنند.
تفسیر ماده 214 قانون مدنی:
1- مورد معامله هم میتواند مال (مال اعم است از عین و منفعت) باشد، هم عمل (تعهد). بطور مثال در بیع، مورد معامله مال است. همچنین مورد معامله ممکن است عمل باشد مانند اجاره اشخاص (اجاره شخص جهت تعلیم ریاضی). همچنین عمل میتواند فعل و یا ترک فعل باشد.
2- منظور از مورد معامله در ماده 214 قانون مدنی، همان موضوع عقد است که طرفین به منظور تحقق آن، با یکدیگر معامله نمودهاند.
3- مورد معامله میبایست مالیت داشته باشد، مشروع و عقلایی باشد، قابلیت نقل و انتقال داشته باشد، معلوم و معین باشد، موجود و قابل تسلیم باشد.
مطلب مرتبط: شرایط مورد معامله مطابق با قانون
4- عین براساس یک تقسیمبندی به عین مثلی و عین قیمی تقسیمبندی میشود که عین مثلی، مالی است که نظیر و شبیه آن زیاد است مانند خودرو سراتو صفر کیلومترِ پلاک نشده. اما عین قیمی، مالی است که دقیقاً شبیه خودش وجود ندارد. کلیه اموال غیرمنقول قیمی هستند چراکه دارای موقعیت جغرافیایی متفاوتی هستند (دقیقاً مانند آن وجود ندارد.).
برخی از حقوقدانان معتقدند که اگر مورد معامله در زمره اموال قیمی باشد، حتما میبایست بصورت عین معین باشد مانند زمین که تنها به شکل عین معین قابل معامله است، در غیر اینصورت با توجه به غرری بودن (مجهول بودن مورد معامله)، معامله باطل است. اما اگر مال مثلی باشد (مالی که اَشباه (همانند) و نظایر آن نوعاً زیاد است) میتواند بصورت عین معین، کلی یا کلی در معین باشد.
5- مورد معامله اگر مال باشد، براساس یک تقسیمبندی به دو صورت الف- عین (عین بر سه قسم عین معین (عین شخصی)، کلی در معین و کلی فیالذمه) و ب- منفعت قابل تصور است. اما اگر عمل باشد، میتواند به شکل عمل مثبت (فعل) و یا ترک فعل باشد.
عین معین (نام دیگر آن عین شخصی است.) به عینی میگویند که قابل اشاره با این و آن باشد مانند آنکه شخصی خودروی خود را که در پارکینگ خانهاش پارک شده است را بفروشد، در این حالت مبیع، عین معین است. لذا عین معین وجود خارجی دارد. همچنین عین معین میتواند مفروز باشد یا مشاع.
کلی فیالذمه (نام دیگر آن بیع سفارشی است)، کلی یعنی صادق بر افراد عدیده بدان معنی که اگر مبیع مصادیق زیادی داشته باشد، به آن اصطلاحاً کلی فیالذمه گویند. بنابراین در کلی فیالذمه، در زمان انعقاد عقد، مبیع به صورت فیزیکی قابل اشاره نیست. بطور مثال اگر شخصی ضمن ورود به نمایندگی هیوندا، یک دستگاه خودروی سانتافه 2024 با آپشنهای مشخص، سفارش دهد، مبیع کلی فیالذمه است.
کلی در معین عبارت است از یک مقدار کلی به طور مشخص از شیء متساویالاجزا (مجموعه تجزیهپذیر) معین.
مواد مرتبط: ماده 350 قانون مدنی،
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران