بعد از معامله طرفین میتوانند به تراضی آن را اقاله و تفاسخ کنند.
تفسیر ماده 283 قانون مدنی:
1- اقاله عقد است و تحقق آن، احتیاج به تراضی ناشی از اراده آگاهانه و آزادانه و نیز اهلیت طرفین دارد. لذا اقاله مبتنی بر اشتباه، باطل و اقاله ناشی از اکراه، غیرنافذ است.
2- طبق نظر دکتر کاتوزیان، اقاله عبارت است از تراضی دو طرف عقد بر انحلال و زوال اثر آن در آینده.
3- اقاله مختص عقود لازم است، زیرا عقد جایز به اراده هر یک از طرفین قابل فسخ است و محتاج تراضی طرفین نیست. مگر آنکه عقد جایز ضمن عقد لازم بیاید، در این فرض با توجه به آنکه عقد جایز غیرقابل فسخ است میتوان آن را اقاله نمود.
4- شرط فاسخ در اقاله راه ندارد. لازم به توضیح است که شرط فاسخ (تعلیق در انحلال، تعلیق در انفساخ یا شرط فاسخ معلق)، شرطی است که در آن به طور منجز (عقد منجز در مقابل عقد معلق قرار دارد.) واقع شده است و آثار آن نیز جاری گشته اما در آن شرطی قرار میدهیم که اگر فلان حادثه رخ دهد عقد خود به خود منحل میشود؛ مانند آنکه اتومبیلم را به دوستم میفروشم و در ضمن عقد، شرط میکنم که چنانچه هر یک از چکهای خریدار در موعد مقرر کارسازی نشود، عقد خود به خود منحل گردد. دقت گردد که در شرط فاسخ، معلقعلیه میبایست تمامی ویژگیهای معلقعلیه در عقد معلق اعم از احتمالی بودن، خارجی بودن و ناظر به آینده بودن را داشته باشد.
مطلب مرتبط: اقاله چیست و چه شرایطی دارد؟
5- همانگونه که بیان شد اقاله (تفاسخ یا تقایُل) عقد است (با دو اراده انجام میگیرد.) و تمامی عقود لازم قابل اقاله هستند به جز اقاله، وقف، نکاح و ضمان نقل ذمه. شایان ذکر است که اقاله وقف و نکاح باطل است و اقاله ضَمان نقل ذمه به ذمه غیرنافذ است.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران