هر‌گاه مبیع عین خارجی و یا در حکم آن بوده و برای تأدیه ثمن یا تسلیم مبیع بین متبایعین اجلی معین نشده باشد اگر سه روز از تاریخ بیع بگذرد و در این مدت نه بایع مبیع را تسلیم مشتری نماید و نه مشتری تمام ثمن را به بایع بدهد بایع مختار در فسخ معامله می‌شود.
تفسیر ماده 402 قانون مدنی:
1- در جهت اعمال خیار تاخیر ثمن، مبیع باید عین معین باشد مانند اتومبیل.
مطلب مرتبط: خیارات مختص بیع کدام‌اند؟
2- اگر خریدار پیش از اعمال خیار تاخیر ثمن از سوی فروشنده، ثمن معامله را به وی بپردازد، خیار ساقط می‌شود.
مطلب مرتبط: نمونه رای تایید فسخ قرارداد به جهت اعمال خیار تاخیر ثمن
3- یکی از شرایط اعمال خیار تاخیر ثمن، مطالبه ننمودن ثمن معامله توسط بایع می‌باشد؛ لذا چنانچه بایع به موجب اظهارنامه مطالبه ثمن نموده یا ادعا کند علی‌رغم مراجعات مکرر، خریدار مستنکف از پرداخت بوده؛ این موضوع به منزله التزام به بیع می‌باشد و اسقاط ضمنی خیار تاخیر ثمن است.
مطلب مرتبط: تقاضای تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن چگونه انجام می‌گیرد؟
اگر بایع به نحوی از انحاء مطالبه ثمن نماید و به قرائن معلوم گردد که مقصود التزام به بیع بوده است خیار او ساقط خواهد شد.
تفسیر ماده 403 قانون مدنی:
دادگاه با بررسی قرائن بررسی می‌نماید که مطالبه ثمن از سوی بایع، به منزله التزام به بیع است یا خیر. لذا در صورت التزام بایع به بیع و مطالبه ثمن به منزله اسقاط ضمنی خیار تاخیر ثمن است.
هر‌گاه بایع در ظرف سه روز از تاریخ بیع تمام مبیع را تسلیم مشتری کند یا مشتری تمام ثمن را به بایع بدهد دیگر برای بایع اختیار فسخ نخواهد بود اگرچه ثانیاً به نحوی از انحا مبیع به بایع و ثمن به مشتری برگشته باشد.
اگر مشتری ثمن را حاضر کرد که بدهد و بایع از اخذ آن امتناع نمود، خیار فسخ نخواهد داشت.
تفسیر ماده 405 قانون مدنی:
در فرضی که خریدار، ثمن معامله را حاضر نموده تا تسلیم فروشنده نماید اما فروشنده از دریافت ثمن، خودداری کند، در این حالت وفق ماده 405 قانون مدنی، خیار فسخ وی ساقط گردیده و او دیگر حق فسخ معامله را نخواهد داشت.
مطلب مرتبط: تقاضای تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن چگونه انجام می‌گیرد؟
خیار تأخیر مخصوص بایع است و برای مشتری از جهت تأخیر در تسلیم مبیع این اختیار نمی‌باشد.
تسلیم بعض ثمن یا دادن آن به کسی که حق قبض ندارد خیار بایع را ساقط نمی‌کند.
تفسیر ماده 407 قانون مدنی:
تسلیم بخشی از ثمن در مهلت سه روزه از سوی خریدار به بایع، مانع از ایجاد خیار تاخیر ثمن نمی‌باشد.
مطلب مرتبط: تقاضای تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن چگونه انجام می‌گیرد؟
اگر مشتری برای ثمن ضامن بدهد یا بایع ثمن را حواله دهد بعد از تحقق حواله خیار تأخیر ساقط می‌شود.
تفسیر ماده 408 قانون مدنی:
1- مستنبط از ماده 408 قانون مدنی در صورتی که مشتری برای پرداخت ثمن معامله، ضامن بدهد، دادن ضامن در حکم پرداخت ثمن بوده و خیار تاخیر ثمن ساقط خواهد شد به شرط آنکه بایع با این مورد موافقت نموده باشد و الّا صِرف معرفی ضامن، تاثیری در این خصوص نداشته و فروشنده هیچ الزامی به قبول ضامن نخواهد داشت.
2- در فرضی که شخص ثالثی خواستار پرداخت ثمن معامله میان خریدار و فروشنده باشد اما فروشنده از قبول آن خودداری نماید، خیار تأخیر ثمن ساقط خواهد شد.
مطلب مرتبط: تقاضای تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن چگونه انجام می‌گیرد؟
هر‌گاه مبیع از چیزهایی باشد که در کمتر از سه روز فاسد و یا کم‌قیمت می‌شود ابتدای خیار از زمانی است که مبیع مشرف به فساد یا کسر قیمت می‌گردد.
تفسیر ماده 409 قانون مدنی:
در صورتی که معامله‌ی انجام گرفته شده میان بایع و خریدار در خصوص اجناسی باشد که در کمتر از سه روز فاسد یا غیرقابل استفاده می‌شوند مانند میوه و سبزیجات، ابتدای خیار تأخیر ثمن برای اعمال حق فسخ بایع، از زمانی محاسبه خواهد شد که مبیع در معرض فساد یا خرابی قرار گیرد.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران