رضای حاصل در نتیجه اشتباه یا اکراه موجب نفوذ معامله نیست.
مهسا باقری | وکیل پایه یک دادگستریتفسیر ماده 199 قانون مدنی:
1- نظر به ماده 199 قانون مدنی، در حقوق ایران به طور کلی عیوب اراده شامل اکراه و اشتباه است. اگر عیوب اراده ناشی از اکراه (اراده آزادانه نبوده است) باشد معامله غیرنافذ است و اگر ناشی از اشتباه (اراده آگاهانه نبوده است) باشد سبب بطلان معامله می‌شود چراکه اشتباه باعث از بین رفتن قصد انشاء می‌شود.
2- منظور از عبارت «موجب نفوذ معامله نیست.» در بخش اخیر ماده 199 قانون مدنی، آن است که عیوب اراده، حسب مورد موجب بطلان (اشتباه) یا غیرنافذ (اکراه) گردیدن عقد می‌شود.
3- منظور از اشتباه در ماده 199 قانون مدنی یک تصور خلاف واقعیت است که در انجام معامله رخ می‌دهد. اشتباه در معنای عام شامل چهار مورد ذیل می‌گردد: الف- اشتباه مانع از تراضی (شامل اشتباه در نوع عقد، اشتباه در موضوع عقد، اشتباه در شخص طرف معامله)، ب- اشتباهات در معنای خاص (شامل اشتباه در خود موضوع معامله، اشتباه در شخصیت جایی که شخصیت علت عمده عقد است، اشتباه در مقدار مورد معامله که مقدار جنبه ذاتی دارد، اشتباه حقوقی که منجر به اشتباه موضوعی می‌شود، اشتباه در جهت تعهد)، ج- اشتباهاتی که تاثیری در صحت عقد ندارند و تنها حق فسخ می‌دهند (شامل اشتباه در اوصاف مهم (اوصاف غیر اساسی)، اشتباه در ارزش مورد معامله (اشتباه در قیمت)، اشتباه در مقدار زمانی که مقدار جنبه فرعی (وصفی) دارد)، د- اشتباهاتی که تاثیری در صحت عقد ندارد و هیچ‌گونه حقی ایجاد نمی‌کنند (شامل اشتباه در تصور (انگیزه)، اشتباه در جهت، اشتباه در شخصیت جایی که شخصیت علت عمده‌ی عقد نیست، اشتباه در لوازم عرفی یا قانونی عقد).
4- وجود هر نوع اشتباهی موجب بطلان معامله نمی‌شود بلکه اشتباهی باعث بطلان معامله می‌شود که یا مربوط به خود موضوع معامله باشد و یا آنکه مربوط به شخصیت طرف در مواردی که شخصیت طرف علت عمده و اصلی عقد است.
بیشتر بخوانید: اشتباه در شخص طرف قرارداد و تاثیر آن بر صحت عقد
5- واژه رضا در ماده 199 قانون مدنی در معنای عام خود بکار رفته است که هم قصد انجام معامله را در بر می‌گیرد و هم رضایت در انجام معامله.
مطلب مرتبط: اشتباه در معامله چیست؟ در کدام موارد باعث بطلان معامله می‌گردد؟
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران