صلاحیت دادگاه کیفری دو در رسیدگی به جرائم

صلاحیت دادگاه کیفری دو
مهسا باقری | وکیل پایه یک دادگستری
آخرین به‌روزرسانی: 12 آذر 1402 0 2272
صلاحیت دادگاه کیفری دو در رسیدگی به جرائم
فهرست مطالب

    صلاحیت دادگاه کیفری دو در رسیدگی به جرائم

    مطابق با قوانین و مقررات موجود، مراجع رسیدگی نخستین به مراجعی گفته می شود که بعد از انجام و تکمیل تحقیقات در دادسرا، پرونده به آنها ارجاع داده شده و اولین مرحله رسیدگی به اتهام متهم را بر عهده دارند که رسیدگی در آنها مسبوق به رسیدگی دادگاه دیگری نمی باشد. مراجع رسیدگی نخستین اعم از دادگاه کیفری یک، دادگاه کیفری دو، دادگاه های نظامی، دادگاه اطفال و نوجوانان و دادگاه انقلاب می باشند. در مقاله حاضر در ارتباط با حیطه صلاحیت دادگاه کیفری دو در رسیدگی به جرائم پرداخته می شود.

    بیشتر بخوانید: ضرورت اخذ آخرین دفاع از متهم

    صلاحیت دادگاه کیفری دو

    دادگاه کیفری دو در زمره مراجع عمومی رسیدگی می باشند. مراجع عمومی به مراجعی گفته می شود که صلاحیت رسیدگی به تمامی جرائم را دارند مگر آن جرائمی که بصورت استثنایی در صلاحیت مراجع دیگری قرار گرفته باشد. در آیین دادرسی کیفری، دادگاه های کیفری یک و دو در زمره مراجع عمومی می باشند. دادگاه کیفری دو بعنوان یکی از مراجع عمومی صلاحیت عام در رسیدگی به تمامی جرائم را دارد مانند کلاهبرداری، خیانت در امانت، توهین، تهدید و … . ماده ۳۰۱ قانون آیین دادرسی کیفری در این خصوص مقرر نموده است:

    «دادگاه کیفری دو صلاحیت رسیدگی به تمام جرائم را دارد، مگر آنچه به موجب قانون در صلاحیت مرجع دیگری باشد.»

    همچنین مطابق با ماده 295 قانون آیین دادرسی کیفری، دادگاه کیفری دو با حضور یک قاضی (سیستم وحدت قاضی) و در حوزه قضایی شهرستان تشکیل می گردد اگر نقطه ای بدلیل  کم بودن جمعیت، هنوز تبدیل به شهرستان نشده باشد و بخش باشد، بنا به تشخیص ریاست محترم قوه قضاییه، دادگاه عمومی بخش تشکیل خواهد شد که به جرائم حیطه صلاحیت دادگاه کیفری دو رسیدگی نماید. ماده ۲۹۹ قانون آیین دادرسی کیفری عنوان داشته است:

    «در صورت ضرورت به تشخیص رئیس قوه قضائیه در حوزه بخش، دادگاه عمومی بخش تشکیل می‌شود. این دادگاه به تمامی جرائم در صلاحیت دادگاه کیفری دو رسیدگی می کند.

    تبصره 1- به تشخیص رئیس قوه قضائیه، تشکیل دادگاه عمومی بخش در شهرستان های جدید که به لحاظ قلّت میزان دعاوی حقوقی و کیفری، ضرورتی به تشکیل دادگستری نباشد بلامانع است.

    تبصره 2- به تشخیص رئیس قوه قضائیه، در حوزه قضائی بخش هایی که به لحاظ کثرت میزان دعاوی حقوقی و کیفری، ضرورت ایجاب می کند، تشکیل دادگستری با همان صلاحیت و تشکیلات دادگستری شهرستان بلامانع است.»

    نکته قابل ذکر آن است که در حوزه های قضایی بخش ها بدلیل آنکه دادسرا تشکیل نشده است، رییس دادگاه کیفری دو، در وهله اول اقدام به انجام تحقیقات مقدماتی نموده و بعد رسیدگی را ادامه داده و مبادرت به صدور حکم می نماید. فی الواقع در این مورد، رییس دادگاه بخش وظایف دادستان را نیز انجام می دهد. مساله مهم دیگر آنکه اگر جرمی مانند جرم مستوجب حبس ابد، در حوزه قضایی بخش اتفاق افتد، رییس دادگاه بخش بجای بازپرس، تحت نظارت دادستان، تحقیقات مقدماتی را انجام خواهد داد اما صدور کیفرخواست با دادستان خواهد بود. ماده ۳۳۷ قانون آیین دادرسی کیفری در این ارتباط بیان می دارد:

    «در جرائم موضوع ماده (302) این قانون، رئیس دادگاه بخش به جانشینی از بازپرس و تحت نظارت و تعلیمات دادستان شهرستان مربوط، انجام وظیفه می‏ نماید. در صورت تعدد شعب با ارجاع رئیس حوزه قضائی، روسای شعب عهده‏ دار این وظیفه هستند. هرگاه دادگاه بخش فاقد رئیس باشد، دادرس علی‏ البدل به عنوان جانشین بازپرس اقدام می کند و در هر حال، صدور کیفرخواست بر عهده دادستان است.»

    مطلب مرتبط: بررسی صلاحیت دادگاه کیفری یک در رسیدگی به جرائم

    همچنین ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری عنوان داشته است:

    «به جرائم زیر در دادگاه کیفری یک رسیدگی می‌شود:

    الف- جرائم موجب مجازات سلب حیات

    ب- جرائم موجب حبس ابد

    پ- جرائم موجب مجازات قطع عضو یا جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی با میزان نصف دیه کامل یا بیش از آن

    ت- جرائم موجب مجازات تعزیری درجه سه و بالاتر

    ث- جرایم سیاسی و مطبوعاتی»

    سابق بر وضع قانون جدید آیین دادرسی کیفری، در بعضی از نقاط کشور مانند شهرک های صنعتی که جمعیت کمی در آنجا ساکن هستند و تعداد پرونده ها بسیار کم است، دعاوی مربوط به این مناطق می بایست در دادگاه هایی رسیدگی می شد که از این مناطق دور بود جهت حل این مشکل قانون سابق نهادی را بعنوان دادگاه سیار پیش بینی نموده بود اما در قانون جدید آیین دادرسی کیفری، این موضوع نسخ شده و دو راهکار پیش بینی شده است که در تبصره های ۱ و ۲ ماده ۲۹۹ قانون فوق‌ بدین نحو بیان شده است:

    «تبصره 1- به تشخیص رئیس قوه قضائیه، تشکیل دادگاه عمومی بخش در شهرستان های جدید که به لحاظ قلّت میزان دعاوی حقوقی و کیفری، ضرورتی به تشکیل دادگستری نباشد بلامانع است.

    تبصره 2- به تشخیص رئیس قوه قضائیه، در حوزه قضائی بخشهایی که به لحاظ کثرت میزان دعاوی حقوقی و کیفری، ضرورت ایجاب می کند، تشکیل دادگستری با همان صلاحیت و تشکیلات دادگستری شهرستان بلامانع است.»


    امیدواریم مطالب برای شما مفید بوده باشد. لطفا مطالب را با دوستان خود به اشتراک بگذارید و با امتیاز دادن به مطالب، ما را در جهت بهبود و تولید هر چه بیشتر مطالب یاری فرمایید. همچنین می توانید نظرات یا سوالات خود را در بخش دیدگاه ها مطرح نمایید در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ داده خواهد شد.

    مقالات مرتبط

    مقالات دعاوی کیفری
    5 روز قبل 3837
    مفهوم قرار ترک تعقیب مطابق با موازین و مقررات قانونی موجود، بالاخص ماده 79 قانون آیین دادرسی کیفری، در کلیه جرائم قابل گذشت، این امکان برای شاکی دعوا وجود دارد تا پیش از صدور کیفرخواست، تقاضای ترک تعقیب نماید. شاکی این حق قانونی را خواهد داشت که تعقیب مجدد متهم را فقط برای یک مرتبه ظرف یک سال از تاریخ صدور قرار ترک تعقیب درخواست نماید. فلذا قرار ترک تعقیب (ترک محاکمه) در زمره قرارهایی است که در دادسرا صادر می‌گردد و به طور معمول زمانی اتفاق می‌افتد که میان شاکی و متهم توافقاتی من‌باب...
    مقالات دعاوی کیفری
    3 سال قبل 1516
    قرار منع تعقیب چیست؟ رویه معمول در محاکم دادگستری بدین صورت می باشد که تصمیم نهایی محاکم در قالب دو نوع رای صادر می گردد. رای اعم است از حکم و قرار. در یک تقسیم بندی دیگر، قرارها شامل دو قسم می باشند: 1) قرارهای مقدماتی 2) قرارهای نهایی الف) قرارهای مقدماتی: قرارهای مقدماتی قرارهایی می باشند که پرونده را آماده صدور رای می نمایند مانند قرار ارجاع به کارشناسی. ب) قرارهای نهایی: قرارهای نهایی، قرارهایی می باشند که با صدور آنان، پرونده از مرجعی که بدان رسیدگی می نماید، خارج و به دادگاه بالاتر...
    مقالات دعاوی کیفری
    2 سال قبل 2095
    بررسی جرم سرقت از دیدگاه قانون مجازات اسلامی جرم سرقت در زمره قدیمی ترین جرائم علیه اموال می باشد که تقریباً در اکثر کشورها، این جرم بدلیل وجود انواع مختلف، دارای شرایطی خاص و مجازاتهای جداگانه ای می باشد. مقنن در تعریف سرقت در ماده 267 قانون مجازات اسلامی چنین بیان نموده است: «سرقت عبارت از ربودن مال متعلق به غیر است.» از تعریف فوق مشخص می گردد که سه عنصر ربودن، مال و تعلق به غیر، در تحقق این جرم، نقش بسزایی دارند. در مقاله حاضر سعی می گردد به تفصیل در ارتباط با جرم...
    مقالات دعاوی کیفری
    5 ماه قبل 1235
    مفهوم شرب خمر مطابق با قانون مجازات اسلامی مطابق با شرع مقدس اسلام و قانون مجازات اسلامی، مصرف مشروبات الکلی حرام و ممنوع اعلام شده است. مصرف مشروبات الکلی موجب زوال عقل و هوشیاری گشته و آثار زیانباری را بر سلامت افراد جامعه در پی دارد. زوال عقلانی یکی از آثار زیان بار مصرف مشروبات الکلی است که باعث ایجاد عادات و رفتارهای زشت و ناپسند می‌گردد که مهمترین آن ایجاد توهم و اعتماد به نفس کاذب است که نه تنها مصرف آن جرم است بلکه باعث بروز جرائم متعدد دیگری نیز می شود. "عقل"...
    مقالات دعاوی کیفری
    9 ماه قبل 23485
    تقاضای تجویز مجدد تعقیب متهم چیست؟ زمانی که قرار منع تعقیب متهمی در دادسرا به جهت فقدان یا عدم کفایت ادله صادر و پس از آن قطعیت یافته باشد، شاکی می‌تواند پس از کشف دلایل جدید، از دادستان تقاضای تعقیب مجدد متهم را به همان اتهام، نماید که در این‌صورت پس از موافقت دادستان، این امر تنها برای یک مرتبه قابل انجام می‌باشد. بنابراین در صورتی که دادستان دلایل جدید را برای تعقیب مجدد متهم کافی دانست، می‌تواند تقاضای تجویز تعقیب مجدد را صادر نماید (وفق ماده 278 قانون آیین دادرسی کیفری). اما اگر بعلت...
    مقالات دعاوی کیفری
    2 سال قبل 5557
    ضرورت اخذ آخرین دفاع از متهم پس از انجام بازجویی توسط بازپرس یا دادیار پرونده که گاه ممکن است طی چند جلسه انجام شود و نیز پیش از صدور قرار نهایی در مورد اتهام، می بایست آخرین دفاع از متهم اخذ شود. حق آخرین دفاع بر پایه اصل برائت است و هدف این است که بعد از شنیدن اظهارات شاکی و شهود توسط مرجع تحقیق و جمع آوری دلایل، همیشه آخرین فردی که مطلبی را می گوید متهم باشد تا در جهت تثبیت اصل برائت، هر دفاعی را که به نظرش می رسد، اظهار نماید....
    مقالات دعاوی کیفری
    2 سال قبل 2339
    بررسی صلاحیت دادگاه کیفری یک در رسیدگی به جرائم دادگاه کیفری یک در تقسیم بندی قضایی، در زمره مراجع رسیدگی نخستین می باشد. مراجع رسیدگی نخستین، مراجعی می باشند که بعد از انجام و تکمیل تحقیقات در دادسرا، پرونده به آنها ارجاع داده شده و اولین مرحله رسیدگی به اتهام متهم را بر عهده دارند که رسیدگی در آنها مسبوق به رسیدگی دادگاه دیگری نمی باشد. دادگاه کیفری یک، دادگاه کیفری دو، دادگاه های نظامی، دادگاه اطفال و نوجوانان و دادگاه انقلاب، مراجع رسیدگی نخستین می باشند. در مقاله حاضر در ارتباط با دادگاه‌ کیفری...
    مقالات دعاوی کیفری
    7 ماه قبل 1974
    مهلت پرداخت دیه در انواع جنایت دیه که جمع آن دیات می‌باشد عبارت از مالی است که در ارتباط با جرائم علیه اشخاص، حسب مورد به قربانی یا اولیای دم او پرداخت می‌شود و بدین ترتیب در کنار قصاص، یکی از شیوه‌های مقابله با جنایات می‌باشد. مقنن نیز در تعریف دیه چنین عنوان نموده است که «دیه اعم از مقدر و غیرمقدر، مالی است که در شرع مقدس برای ایراد جنایت غیرعمدی بر نفس، اعضاء و منافع و یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد به موجب قانون مقرر می‌شود.» (ماده...
    مقالات دعاوی کیفری
    1 سال قبل 1602
    صلاحیت بازپرس در رسیدگی به جرائم زمانی که شاکی در دعوا، اقدام به طرح شکایت می نماید، حسب مورد، پرونده به یکی از شعبات دادسرای محل وقوع جرم و یا حوزه دستگیری متهم، ارجاع داده می شود. بازپرس در حدود صلاحیت خویش و بر طبق قوانین و مقررات موجود، بالاخص قانون آیین دادرسی کیفری، اقدام به رسیدگی می نماید. در مقاله حاضر سعی می گردد به تفصیل در ارتباط با صلاحیت بازپرس در رسیدگی به دعوای مطروحه از سوی شاکی پرداخته شود. بیشتر بخوانید: صلاحیت دادگاه کیفری دو در رسیدگی به جرائم صلاحیت بازپرس قانونگذار شرایط و...
    مقالات دعاوی کیفری
    1 سال قبل 4002
    مرجع صالح جهت رسیدگی به جرم توهین کدام است؟ واژه توهین در لغت بمعنای خوار و خفیف کردن می باشد. مطابق با تعاریف مندرج در قانون مجازات اسلامی، توهین به جرمی گفته می شود که شامل هر گفتار، رفتار، عمل یا نوشتاری است که به نحوی موجب ضعیف کردن حیثیت کسی در منظر افراد متعارف و معمولی جامعه گردد. در تحقق جرم توهین، صرف توهین نمودن به افراد کافی است حتی اگر نتیجه مورد نظر مجرم محقق نشود. توهین در زمره جرائم علیه حیثیت معنوی اشخاص می باشد که قانونگذار در قانون مجازات اسلامی برای...
    مقالات دعاوی کیفری
    5 ماه قبل 11146
    جرم تخریب چیست؟ تخریب در لغت بمعنای خراب کردن و نابود کردن می‌باشد. در اصطلاح حقوقی، جرم تخریب بمعنای نابود کردن یا وارد نمودن خسارت به صورت عمدی، به مال متعلق به غیر می‌باشد. این جرم در زمره جرائم علیه اموال و مالکیت قلمداد می‌گردد. در تحقق جرم تخریب نیز همانند سایر جرائم وجود سه عنصر قانونی، مادی (نابود کردن و ایراد خسارت) و معنوی (عمدی بودن عمل ارتکابی) لازم و ضروری می‌باشد. در مقاله حاضر که توسط گروه وکلای عدالت سرا تحریر یافته است، سعی می‌گردد به تفصیل در خصوص جرم تخریب و شرایط لازم...
    مقالات دعاوی کیفری
    8 ماه قبل 1015
    نحوه رسیدگی به جرائم اطفال و‌ نوجوانان مراجع رسیدگی به دو دسته عمومی و اختصاصی تقسیم می‌گردند. مراجع رسیدگی اختصاصی مراجعی اند که اصولاً صلاحیت رسیدگی به هیچ جرمی را ندارند مگر جرائم که قانونگذار بطور صریح در صلاحیت آنها قرار داده شده باشد. دادگاه اطفال و نوجوانان یک مرجع اختصاصی رسیدگی می‌باشد. یکی از موضوعات مهم و قابل توجه در حقوق کیفری اطفال، مساله آیین رسیدگی و صلاحیت دادگاه رسیدگی‌کننده به جرائم اطفال می‌باشد. مطابق با قوانین و مقررات موجود بالاخص قانون حمایت از اطفال نوجوانان و هم‌چنین قانون آیین دادرسی کیفری، به کلیه جرائم...
    مقالات دعاوی کیفری
    6 ماه قبل 698
    رسیدگی دادگاه تجدیدنظر استان در دعاوی کیفری به جهت رسیدگی به آراء صادره از مراجع بدوی، در مرکز هر استان، دادگاه تجدیدنظر استان تشکیل گردیده است که در خصوص اعتراض (تجدیدنظر خواهی) نسبت به آراء صادره از دادگاه‌های بدوی رسیدگی می‌نماید. فلذا این مرجع نسبت به مراجع بدوی، مرجع عالی محسوب می‌گردد. دادگاه تجدیدنظر استان مرجع عام رسیدگی به اعتراض به حکم می‌باشد و استثناء آن، مواردی است که وفق ماده 428 قانون آیین دادرسی کیفری در صلاحیت دیوان عالی کشور قرار گرفته است. دادگاه تجدیدنظر استان، صلاحیت استانی داشته و در مرکز هر استان تشکیل...
    مقالات دعاوی کیفری
    5 ماه قبل 294
    مفهوم شرب خمر واژه خمر از منظر لغوی به معنای پوشش است و به هر چیزی که چیز دیگری را بپوشاند و مخفی کند، خمار گفته می‌شود. در متون فقهی، به هر مایع مسکر (مست‌کننده)، خمر می‌گویند. مصرف مشروبات الکلی یا همان شرب خمر، آسیب‌های جدی بر سلامت روان و جسم افراد وارد می‌نماید فلذا ورود این آسیب‌ها بر سلامت جسم و روان اشخاص، طبیعتاً باعث بروز آسیب‌های خانوادگی و اجتماعی بی‌شماری می‌گردد چراکه این آسیب‌ها، نظام جامعه و خانواده را تهدید می‌نماید. متاسفانه در سالهای اخیر، بر اثر تبلیغات رسانه‌های خارجی، شیوه زندگی مردم تغییر...

    افزودن دیدگاه

    امتیاز شما :

    دیدگاه کاربران

    دیدگاهی ثبت نشده است.