تفاوت مبایعه نامه و قولنامه چیست؟

تفاوت مبایعه نامه و قولنامه چیست؟

بسیاری از افراد جامعه گمان می کنند که تفاوتی میان مبایعه نامه و قولنامه وجود ندارد اما این تصور، نادرست می باشد چرا که بین این دو عنوان، تفاوت های بسیاری وجود دارد که در این مقاله سعی می گردد به تفصیل به تفاوت مبایعه نامه و قولنامه پرداخته شود.

مطلب مرتبط: مبایعه نامه چیست و نحوه نگارش آن چگونه است؟

مبایعه نامه چیست؟

مبایعه ‫نامه کلمه ای است که تقریبا تمامی افراد جامعه آن را شنیده‌اند و آنچه که در ابتدا با شنیدن این واژه به ذهن خطور می‌کند مبایعه نامه املاک می باشد. مبایعه نامه، قراردادی می باشد که میان خریدار و فروشنده تنظیم گردیده و بر اساس آن عقد بیعی جاری می گردد. در عقد بیع، مالی (اعم از منقول یا غیر منقول) از جانب فروشنده به خریدار فروخته می شود. فی الواقع به قرارداد مکتوبی که میان خریدار و فروشنده تنظیم و بر اساس آن مالی از جانب فروشنده در ازای اخذ ثمن معامله به خریدار، واگذار می گردد، مبایعه نامه یا بیع نامه گفته می شود.

مطلب مرتبط: نمونه مبایعه نامه زمین

قولنامه چیست؟

گاهی اوقات مشاهده می گردد که در معاملات میان افراد، مسائلی رخ می دهد که ارکان معامله در زمان انجام معامله، بطور کامل فراهم نمی باشد بطور مثال تمامی مدارک انتقال مال مانند دریافت مفاصا حساب شهرداری توسط فروشنده اخذ نگردیده و یا … در این صورت، طرفین اقدام به تنظیم یک قرارداد عادی نموده و در ضمن آن تعهد می نمایند که در تاریخ مشخصی در دفترخانه حاضر گردیده و اقدام به انتقال قطعی مورد معامله نمایند. در این حالت، به آن قرارداد عادی تنظیمی، قولنامه گفته می شود. در واقع در این نوع قرارداد، قول‌هایی میان خریدار و فروشنده رد و بدل می‌شود.

برای مثال فروشنده قول می‌دهد که به خریدار زمان کافی (بطور مثال یک هفته) فرصت دهد تا مبلغ اولیه را در زمان مقرر پرداخت نماید و در این فاصله نیز، فروشنده مال موضوع قرارداد را به فرد دیگری نفروشد یا واگذار ننماید.

مطلب مرتبط: دعوای الزام به تنظیم سند رسمی چیست؟

تفاوت های موجود میان مبایعه نامه و قولنامه

1) اگر طرفین قرارداد (خریدار و فروشنده) اقدام به تنظیم مبایعه نامه نمایند، در صورتی که هر یک از طرفین به تعهدات خود عمل ننمایند، طرف دیگر می تواند الزام طرف مقابل را از دادگاه درخواست نماید. بطور مثال اگر بایع (فروشنده) از تنظیم و انتقال سند رسمی امتناع ورزد، خریدار می تواند با طرح دعوای حقوقی در مرجع صالح، تحت عنوان الزام فروشنده به حضور در دفترخانه و انتقال سند رسمی و یا الزام خوانده به تنظیم سند رسمی … دانگ ملک و … اقدام نماید. در واقع در این حالت خریدار می تواند فروشنده را از طریق مراجع ذیصلاح قضایی مجبور به انجام تعهد نماید و یا اینکه اگر خریدار الباقی ثمن (پول) معامله را در موعد مقرر پرداخت ننموده باشد، این شرایط برای فروشنده نیز وجود دارد یعنی اینکه او نیز میتواند با طرح دعوای حقوقی در مرجع صالح، تحت عنوان الزام خریدار به پرداخت ثمن معامله، او را مجبور به پرداخت نماید.

نکته دیگر اینکه در مبایعه نامه به محض انعقاد قرارداد، می بایست وجهی به فروشنده پرداخت شود و فروشنده در ازای دریافت آن وجه، باید سند مبایعه نامه را به خریدار ارائه نماید.

2) در قولنامه اگر هر یک از طرفین به تعهدات خود عمل ننمایند، طرف مقابل می تواند الزام به ایفای تعهدات قراردادی طرف مقابل را از دادگاه درخواست نماید. در قولنامه برخلاف مبایعه نامه لازم نیست به محض انعقاد قرارداد، وجهی به فروشنده پرداخت شود بلکه خریدار با این تعهدنامه در واقع از فروشنده قول خواهد گرفت که تا فراهم نمودن ثمن اولیه، مال موضوع قرارداد را به فرد دیگری واگذار ننماید. فی الواقع قولنامه به معنی مالکیت خریدار نیست.