نحوه درخواست تحریر ترکه

تحریر ترکه
مهسا باقری | وکیل پایه یک دادگستری
آخرین به‌روزرسانی: 14 اردیبهشت 1403 1 2395
تحریر ترکه
فهرست مطالب

    نحوه درخواست تحریر ترکه

    تحریر در لغت بمعنای لیست کردن و نوشتن است. اصطلاح حقوقی تحریر ترکه بمعنای تعیین و مشخص نمودن میزان ماترک بجای مانده از متوفی می باشد تا با این روش، حقوق وراث و طلبکاران احتمالی متوفی نیز حفظ گردد. فی الواقع تحریر ترکه، یک اقدام احتیاطی می باشد که در راستای حفظ حقوق افراد فوق، انجام می پذیرد. ماده ۲۰۶ قانون امور حسبی بیان داشته است که: «مقصود از تحریر ترکه تعیین مقدار ترکه و دیون متوفی است.» در مقاله حاضر سعی می گردد به تفصیل در خصوص درخواست تحریر ترکه پرداخته شود.

    بیشتر بخوانید: تصفیه ترکه متوفی در صورت قبول وراث

    درخواست تحریر ترکه

    فردی که خواهان تحریر ترکه است، در مقام احد از وراث متوفی یا وصی یا امین غایب یا قیم محجور یا دادستان برای متوفای بلاوارث (مستنبط از ماده ۲۰۷ قانون امور حسبی)، می بایست جهت انجام این امر و تقدیم دادخواست، مدارک مورد نیاز شامل گواهی فوت متوفی، گواهی انحصار وراثت و لیست اموال و دارایی ها و هم چنین بدهی های متوفی را ضمیمه دادخواست خود نموده و به شورای حل اختلاف آخرین اقامتگاه متوفی تقدیم نماید. ناگفته نماند که این اقدام، اقدامی اجباری نبوده و یک امری، اختیاری است. ذکر این نکته حائز اهمیت است که وفق مواد ۲۰۵ و ۲۰۸ قانون امور حسبی، قانونگذار مقرر نموده است که اگر میان وراث، محجور و یا غایب وجود داشته باشد، انجام تحریر ترکه الزامی خواهد بود.

    شورای حل اختلاف پس از تقدیم دادخواست، در مدت زمانی که کمتر از یک ماه و بیشتر از سه ماه نباشد، جلسه تشکیل داده و اقدام به صدور قرار تحریر ترکه می نماید (ماده 210 قانون امور حسبی). در صورت لزوم، شورای حل اختلاف اقدام به تعیین کارشناس جهت صورت برداری و قیمت گذاری اموال منقول نیز می نماید. نکته مهم در خصوص درخواست تحریر ترکه آن است که این موضوع در زمره امور حسبی بوده و حق و تکلیفی را بیان یا سلب نمی نماید بلکه به ورثه اطلاعات لازم را منتقل می نماید تا ماترک را قبول یا رد نمایند. هم چنین طلبکاران متوفی نیز با این اقدام از اندازه وثیقه و طلب خود آگاه شده مضاف بر آنکه این اختیار برای موصی له نیز ایجاد می شود تا از متناسب بودن میزان موصی به با ارزش کل ماترک در زمان فوت موصی مطلع گردد. مساله قابل توجه دیگر آنکه هر چند تحریر ترکه در زمره امور حسبی و غیرترافعی است، اما خواهان می بایست هزینه دادرسی آن را بر مبنای دعاوی غیرمالی پرداخت نماید. 

    بیشتر بخوانید: سهم الارث طبقه اول وراث به چه میزان است؟

    نکات مهم در خصوص تحریر ترکه 

    الف) مرجع صالح جهت تقدیم دادخواست تحریر ترکه، شورای حل اختلاف آخرین اقامتگاه متوفی می باشد. (مستنبط از بند ت ماده ۹ قانون شوراهای حل اختلاف و ماده ۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی)

    ب) لیست اموال و دارایی هایی که برای تحریر ترکه تهیه می گردد وفق ماده ۲۱۳ قانون امور حسبی، باید شامل موارد ذیل باشد:

    ۱) توصیف اموال منقول با تعیین بهاء آن.

    ۲) تعیین اوصاف و وزن و عیار نقره و طلا آلات.

    ۳) مبلغ و نوع نقدینه.

    ۴) بهاء و نوع برگ های بهاء دار.

    ۵) اسناد با ذکر خصوصیات آنها.

    ۶) نام رقبات غیرمنقول.

    پ) نکته دیگر در خصوص استعلام و شناسایی اموال متعلق به متوفی از سوی شورای حل اختلاف می باشد. اداره کل حقوقی قوه قضاییه در نظریه شماره: 7/1400/1088 مورخه 1400/10/25 در پاسخ به سوال «از آنجایی که در تحریر ترکه و مهرو موم آن معمولاً در خصوص اموال منقول، وفق مقررات قانون امور حسبی رفتار می شود، آیا شورای حل اختلاف جهت شناسایی اموال متوفی و تحریر ترکه، مکلف به استعلام برای شناسایی اموال متوفی است؟» چنین بیان داشته است:

    «وفق ماده 206 قانون امور حسبی مصوب 1319 مقصود از تحریر ترکه تعیین مقدار ترکه و دیون متوفی است و به موجب ماده 14 این قانون "در امور حسبی دادرس باید هرگونه بازجویی و اقدامی که برای اثبات قضیه لازم است به عمل آورد، هر چند درخواستی از دادرس نسبت به آن اقدام نشده باشد و در تمام مواقع رسیدگی می تواند دلایلی که مورد استناد واقع می شود قبول نماید". بنابراین در فرض سؤال قاضی شورای حل اختلاف با لحاظ فوریت در حفظ ترکه و جلوگیری از تضییع و تفریط آن مبادرت به شناسایی اموال متوفی و عندالاقتضاء استعلام از مرجع ذی‌ربط می کند.»

    ج) در خصوص انجام مهر و موم ترکه بانضمام تحریر ترکه ذکر این نکته حائز اهمیت است که وفق ماده ۱۹۲ قانون امور حسبی، بعد از تحریر ترکه درخواست مهر و موم پذیرفته نمی شود و اگر در اثناء تحریر ترکه درخواست مهر و موم بشود فقط آن مقداری که ‌تحریر نشده است مهر و موم می‌ گردد.

    د) از آنجایی که تحریر ترکه یک درخواست بوده و امری غیرترافعی است و صورت تحریر ترکه ای که صادر می شود نتیجه رسیدگی موقت و بی تشریفات مامور رسیدگی است، بنابراین رسیدگی به این درخواست، متوقف بر وقوع اختلاف و منازعه میان اشخاص در خصوص مالکیت متوفی بر اموال ادعایی، نخواهد بود. به بیانی دیگر صرف صدور تحریر ترکه دلیل قطعی دال بر مالکیت متوفی بر اموال ادعایی نمی باشد و هر ذی نفعی می تواند جداگانه با مراجعه به دادگاه صالح، مالکیت خود را ثابت نماید.

    ه) صورت مجلسی که در زمان تحریر ترکه تنظیم می شود، می بایست شامل موارد ذیل باشد:

    ۱- نام و سمت متصدی تحریر ترکه.

    ۲- نام و مشخصات کسانی که احضار شده و کسانی که حاضر شده اند.

    ۳- محلی که تحریر ترکه در آنجا صورت می گیرد.

    ۴- اظهارات اشخاص راجع به دارایی و بدهی و ترکه متوفی.

    ۵- نام و مشخصات کسی که اسناد و اموال به او داده می شود. (ماده 216 قانون امور حسبی)


    امیدواریم مطالب برای شما مفید بوده باشد. لطفا مطالب را با دوستان خود به اشتراک بگذارید و با امتیاز دادن به مطالب، ما را در جهت بهبود و تولید هر چه بیشتر مطالب یاری فرمایید. همچنین می توانید نظرات یا سوالات خود را در بخش دیدگاه ها مطرح نمایید در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ داده خواهد شد.
    مقالات دعاوی امور حسبی
    8 ماه قبل 2615
    نحوه درخواست تصفیه ترکه تصفیه ترکه در وهله اول به معنای مشخص نمودن اموال و دارایی‌های متوفی و بعد پرداخت بدهی‌های وی از محل اموال بجای مانده از او و سپس خارج نمودن مورد وصیت از ماترک بجای مانده می‌باشد بعد از انجام این امور، چنانچه اموالی باقیمانده باشد، مطابق با سهم‌الارث وراث، میان آنها تقسیم می‌گردد (مستنبط از ماده 260 قانون امور حسبی). در مقاله حاضر که توسط گروه وکلای عدالت سرا تحریر یافته است، سعی می‌گردد به تفصیل در خصوص نحوه درخواست تصفیه ترکه پرداخته شود. مطلب مرتبط: تصفیه ترکه متوفی در صورت قبول...
    مقالات دعاوی امور حسبی
    2 روز قبل 5573
    دعوای تقسیم ترکه ترکه به اموالی گفته می‌شود که پس از فوت شخص از‌ وی برجا می‌ماند. به این اموال، ماترک متوفی نیز می‌گویند. یکی از مهمترین مسائل و مواردی که معمولاً وراث بعد از فوت مورث با آن روبرو می‌شوند، مساله چگونگی تقسیم ارث میان آنان می‌باشد. ترکه متوفی پس از فوت وی قهراً به وراث منتقل می‌گردد اما مالکیت آنها نسبت به ترکه مستقر نخواهد شد مگر پس از پرداخت دیون و حقوقی که متعلق به ترکه می‌باشد. در مقاله حاضر که توسط گروه وکلای عدالت سرا تحریر یافته است، سعی می‌گردد به تفصیل...
    اوراق قضایی
    10 ماه قبل 16873
    بازدید کننده بزرگوار، در این مقاله یک نمونه دادخواست مهر و موم ترکه متوفی برایتان قرار داده ایم تا با چارچوب تنظیم دادخواست آشنا شوید. مطلب مرتبط: نحوه درخواست مهر و موم ترکه نمونه دادخواست مهر و موم ترکه متوفی خواهان: خانم/ آقای: .../ کد ملی: .../ به نشانی: ... خواندگان: خانم/ آقای: .../ کد ملی: .../ به نشانی: ... خانم/ آقای: .../ کد ملی: .../ به نشانی: ... ... وکیل: خانم/ آقای: .../ کد ملی: .../ به نشانی: ... خواسته: درخواست صدور قرار مهر و موم و تحریر ترکه متوفی بانضمام کلیه خسارات قانونی (اعم...
    مقالات دعاوی امور حسبی
    2 سال قبل 809
    تصفیه ترکه متوفی در صورت قبول وراث اگر مقدار دیون و بدهی های متوفی مشخص و از ماترک متوفی (اموال بجای مانده از متوفی) پرداخت شود و مواردی که مطابق با وصیت متوفی از اموال و دارایی های وی خارج شود، به این عمل تصفیه ترکه گفته می شود. مطابق با ماده 260 قانون امور حسبی: «مقصود از تصفیه ترکه تعیین دیون و حقوق بر عهده متوفی و پرداخت آنها و خارج کردن مورد وصیت از ماترک است.» در مقاله حاضر سعی می گردد به تفصیل در ارتباط با تصفیه ترکه متوفی در صورت قبول...
    مقالات دعاوی امور حسبی
    1 سال قبل 2502
    میزان سهم الارث طبقه اول وراث ارث در لغت بمعنای بقاء بوده و در اصطلاح حقوقی مجموع احکام و مقرراتی است که مربوط به اداره ترکه (ارثیه) و نحوه انتقال آن به وراث می باشد.  بی شک ارث در زمره یکی از مهمترین وقایع حقوقی می باشد چراکه مانند هر یک از وقایع حقوقی اراده مورث یا وارث در تحقق آن نقشی نداشته است. نقش ارث قطعاً در خانواده و به تبع آن جامعه انکار ناپذیر می باشد. در میان فقیهان نیز مساله ارث دارای اهمیت بسزایی است. انسان تا زمانی که در قید حیات...
    مقالات دعاوی امور حسبی
    1 سال قبل 2417
    نحوه درخواست اخراج ثلث از ترکه مطابق با قوانین و مقررات موجود، هر شخصی این حق را دارد که تا زمانی که در قید حیات است، تا یک سوم اموالش را به سود دیگران وصیت نماید. در این صورت پس از فوت موصی (وصیت کننده)، اگر موصی له (کسی که وصیت به نفع او شده است) و وراث، با یکدیگر در خصوص موصی به (مورد وصیت)، توافق و اتفاق نظر داشته باشند که مشکلی پیش نخواهد آمد اما اگر میان آنها، توافقی حاصل نگردد، موصی له می بایست به دادگاه صالح مراجعه نموده و دعوایی...
    مقالات دعاوی امور حسبی
    4 ماه قبل 6982
    رد ترکه به چه معناست؟ مطابق با قوانین و مقررات موجود، وراث این حق را دارند که بعد از فوت مورث خود، ماترک بجای مانده از او را قبول یا رد نمایند. دقت گردد قبول یا رد ترکه از سوی وراث، هیچ ارتباطی به انتقال اموال به ورثه ندارد بلکه قبول ترکه به منزله مشارکت در تصفیه ترکه و رد ترکه به منزله عدم مشارکت در تصفیه ترکه متوفی است. معمولاً مهم‌ترین علت اعلام رد ترکه از سوی وراث، قبول ننمودن پرداخت بدهی‌های متوفی (مورث) می‌باشد. وراث به دو طریق می‌توانند قبول خود را اعلام...
    مقالات دعاوی امور حسبی
    10 ماه قبل 2699
    نحوه درخواست مهر و موم ترکه اصطلاح حقوقی مهر و موم ترکه بمعنای حفظ و نگهداری ترکه بجای مانده از متوفی در جهت عدم استفاده و جلوگیری از حیف و میل احتمالی آن است که بنا بر تقاضای ذینفع از طریق شورای حل اختلاف محل صادر می گردد. درخواست مهر و موم ترکه یک امر اختیاری است که با صدور قرار، انجام آن آغاز می گردد. در مقاله حاضر که توسط گروه وکلای عدالت سرا تحریر یافته است، سعی می گردد به تفصیل در خصوص نحوه درخواست مهر و موم ترکه پرداخته شود. بیشتر بخوانید: نحوه طرح دعوای...
    مقالات دعاوی امور حسبی
    4 روز قبل 65
    مفهوم حقوقی تقسیم ترکه یکی از دعاوی کاربردی و مهمی که در دادگاه‌های حقوقی به کرات مطرح می‌گردد، دعوای تقسیم ترکه می‌باشد. علی‌الاصول زمانی که فردی فوت می‌نماید، چنانچه متوفی دارای اموالی باشد و وراث قصد تقسیم ماترک بجای مانده از مورث خود را داشته باشند اما میان آنان در خصوص تقسیم ترکه توافقی وجود نداشته باشد، می‌توانند دعوای تقسیم ترکه را حسب مورد در دادگاه حقوقی آخرین اقامتگاه متوفی مطرح نمایند. در مقاله حاضر که توسط گروه وکلای عدالت سرا تحریر یافته است، سعی می‌گردد به تفصیل در خصوص رسیدگی ماهوی به دعوای تقسیم ترکه...

    افزودن دیدگاه

    امتیاز شما :

    دیدگاه کاربران

    مونا عابدی
    09 مهر 1403
    بسیار عالی