جرم اسیدپاشی چیست؟ مجازات آن کدام است؟
جرم اسیدپاشی
جرم اسیدپاشی چیست؟
جرم اسیدپاشی در زمره یکی از خطرناک‌ترین و خشن‌ترین جرائم علیه تمامیت جسمانی افراد می‌باشد که از گذشته تاکنون، به جهت آثار نامطلوب و مخرب آن، مورد توجه مقنن بوده است. در حال حاضر، قانون حاکم در خصوص برخورد با مجرمین این جرم، قانون تشدید مجازات اسیدپاشی و حمایت از بزه‌دیدگان ناشی از آن مصوب 1398 می‌باشد. اسیدپاشی به معنای پاشیدن اسید بر روی انسان زنده است که با ارتکاب فعل مثبت محقق می‌گردد. نکته مهم و قابل توجه آن است که هر چند وسیله ارتکاب و تحقق این جرم، اسید است اما مقنن استفاده از هر نوع ترکیبات شیمیایی دیگر را نیز مشمول این جرم دانسته است. در مقاله حاضر که توسط گروه وکلای عدالت سرا تحریر یافته است، سعی می‌گردد به تفصیل در خصوص جرم اسیدپاشی و مجازات آن پرداخته شود.
شرایط لازم جهت تحقق جرم اسیدپاشی
جهت تحقق جرم اسیدپاشی و اعمال مجازات بر مرتکب این جرم، می‌بایست شرایط ذیل محقق گردیده شده باشد:
اول آنکه جهت تحقق جرم اسیدپاشی لازم است که رفتار مثبت یعنی پاشیدن اسید، تحقق یابد. ناگفته نماند که ارتکاب رفتارهایی اعم از فرو بردن اعضای بدن مجنی‌علیه در اسید هم در حکم اسیدپاشی تلقی می‌گردد. (مستنبط از تبصره 1 ماده 1 قانون تشدید مجازات اسیدپاشی و حمایت از بزه‌دیدگان ناشی از آن مصوب 1398)
دوم آنکه مرتکب جرم اسیدپاشی را زمانی می‌توان به جهت ارتکاب این جرم، اعمال مجازات نمود که رفتار او (اسیدپاشی) منتج به ورود جنایت بر نفس، عضو و یا منفعت مجنی‌علیه شده باشد، فلذا جرم اسیدپاشی یک جرم مقید محسوب می‌گردد. ذکر این نکته حائز اهمیت است که از آنجایی که تحقق نتیجه در جرم اسیدپاشی، عنصر مهمی محسوب می‌شود (جرم مقید) فلذا احراز رابطه سببیت میان رفتار مرتکب و نتیجه حاصل از جرم، ضرورت دارد. بطور مثال اگر شخص «الف» قصد ریختن سطلی پر از اسید را بر روی شخص «ب» داشته باشد اما پیش از ریختن اسید بر روی شخص «ب»، شخص «ج» او را خفه نموده و به قتل رسانده باشد، دیگر رفتار شخص «الف» را نمی‌توان جرم اسیدپاشی قلمداد نمود.
سوم آنکه از آنجایی که جرم اسیدپاشی یک جرم عمدی محسوب می‌شود، فلذا احراز قصد مرتکب در انجام رفتار مجرمانه و همچنین علم وی به موضوع جرم، ضرورت دارد. بطور مثال اگر درون ظرفی اسید باشد اما شخص «الف» از وجود اسید اطلاعی نداشته باشد و به تصور آنکه داخل ظرف، آب است، آن را به صورت شخص «ب» بریزد، رفتار شخص «الف» به جهت جهل موضوعی (عدم اطلاع از وجود اسید) جرم تلقی نخواهد شد.
چهارم آنکه جرم اسیدپاشی می‌بایست بر روی یک انسان زنده صورت بگیرد فلذا اگر کسی بر روی یک شخص مرده، اسید بپاشد، رفتار او از مصادیق جنایت بر میت بوده که به مجازات مقرر قانونی در این خصوص محکوم خواهد شد. (موضوع ماده 722 قانون مجازات اسلامی)
بیشتر بخوانید: شرایط قصاص عضو چیست؟
مجازات جرم اسیدپاشی چیست؟
مجازات جرم اسیدپاشی، وفق ماده 1 قانون تشدید مجازات اسیدپاشی و حمایت از بزه‌دیدگان ناشی از آن مصوب 1398، قصاص نفس یا قصاص عضو می‌باشد اما در مواردی که بنا به دلایلی اعم از گذشت مجنی‌علیه، احتمال تسری به دیگر اعضاء و ... امکان اجرای قصاص وجود نداشته باشد، مستند به ماده 2 قانون فوق‌الاشاره، یکی از مجازات‌های تعزیری ذیل در خصوص مرتکب جرم، اعمال خواهد شد:
الف- در جنایت بر نفس و جنایت منجر به تغییر شکل دائمی صورت بزه‌دیده به حبس تعزیری درجه یک؛
ب- در جنایتی که میزان دیه آن بیش از نصف دیه کامل باشد، به حبس تعزیری درجه دو؛
پ- در جنایتی که میزان دیه آن از یک سوم تا نصف دیه کامل باشد، به حبس تعزیری درجه سه؛
ت- در جنایتی که میزان دیه آن تا یک سوم دیه کامل باشد، به حبس تعزیری درجه چهار؛
ناگفته نماند که علاوه بر مجازات‌های فوق‌الاشاره، مرتکب جرم حسب مورد به پرداخت دیه یا ارش یا وجه‌المصالحه محکوم خواهد شد.
بیشتر بخوانید: مجازات‌های اصلی چیست؟ انواع آن کدام است؟
نکات مهم در خصوص جرم اسیدپاشی و مجازات آن
1- در فرضی که مجنی‌علیه جرم اسیدپاشی، چند نفر باشند، وفق قانون، حق قصاص برای هر یک از آنان بصورت جداگانه وجود دارد و در صورتی که امکان اجرای قصاص وجود نداشته باشد، می‌بایست به هر یک از مجنی‌علیهم، بصورت علی‌حده، دیه پرداخت شود.
2- مجازات مرتکب جرم اسیدپاشی علاوه بر اجرای مجازات‌های تعزیری، پرداخت دیه یا ارش نیز می‌باشد. نکته مهم و قابل توجه آن است که مقنن این امکان را برای قربانیان جرم اسیدپاشی فراهم نموده است تا علاوه بر دریافت دیه، تمامی هزینه‌های درمانی خویش را نیز از مرتکب جرم، دریافت نمایند. در صورتی که مرتکب جرم، توانایی پرداخت این هزینه‌ها را نداشته باشد، این هزینه‌ها از محل صندوق تامین خسارت‌های بدنی پرداخت خواهد شد. (وفق ماده 5 قانون تشدید مجازات اسیدپاشی و حمایت از بزه‌دیدگان ناشی از آن مصوب 1398)
3- مستنبط از ماده 3 قانون تشدید مجازات اسیدپاشی و حمایت از بزه‌دیدگان ناشی از آن مصوب 1398، مجازات جرم اسیدپاشی به هیچ عنوان قابلیت تخفیف، تقلیل و یا تبدیل به آزادی مشروط را ندارد و فقط در صورت اعلام گذشت بزه‌دیده یا اولیای دم وی، امکان تخفیف مجازات به یک درجه از همان نوع، وجود خواهد داشت.
4- دادگاه صالح جهت رسیدگی به جرم اسیدپاشی، چنانچه میزان آسیب به میزان نصف دیه کامل یا بیشتر باشد، دادگاه کیفری یک و چنانچه کمتر باشد، دادگاه کیفری دو می‌باشد. (مستند به بند پ ماده 302 قانون آیین دادرسی کیفری)
امیدواریم مطالب برای شما مفید بوده باشد. لطفا مطالب را با دوستان خود به اشتراک بگذارید و با امتیاز دادن به مطالب، ما را در جهت بهبود و تولید هر چه بیشتر مطالب یاری فرمایید. همچنین می توانید نظرات یا سوالات خود را در بخش دیدگاه ها مطرح نمایید در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ داده خواهد شد.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران