نحوه اجرای مجازات شلاق مطابق با قانون مجازات اسلامی

چگونگی اجرای مجازات شلاق

پس از صدور رأی مبنی بر محکومیت متهم به اجرای مجازات شلاق، در صورتی که متهم در زندان باشد و یا اینکه آزاد باشد، مجازات شلاق اجرا می گردد.

الف) اجرای شلاق نسبت به محکوم علیه زندانی

در صورتی که محکوم علیه (مجرم) در زندان باشد، اگر در رأی صادره محل مشخصی برای اجرای شلاق قید شده باشد، اجرای مجازات در همان محل انجام می گیرد اما اگر مشخص نشده باشد، طی نامه ای به زندان اعلام می شود که مجازات شلاق اجرا گردد و بعد از اجرای آن اگر بعلت دیگری در بازداشت نباشد، آزاد شود.

نحوه اجرای مجازات شلاق در زندان به اینصورت است که با توجه به اینکه زندان صرفاً وظیفه نگهداری از محکومین را دارد و اجرای شلاق با مرجع انتظامی است، به همین دلیل رویه به این شکل می باشد که:

کلیه نامه های اجرای مجازات شلاق که تا پایان وقت اداری به زندان واصل می شود، جمع آوری گردیده و در پایان وقت اداری، مامور اجرای شلاق نیروی انتظامی در زندان حاضر می شود و نماینده ای نیز از اجرای احکام به دلیل نظارت بر حسن اجرای حکم در محل زندان حاضر می گردد.

در ابتدا نماینده اجرای احکام قبل از اجرای حکم، صورتجلسه عدم وجود موانع اجرای حکم را تنظیم نموده و به امضا و اثر انگشت مجرم می رساند و اگر مانعی برای اجرای حکم وجود نداشته باشد، مامور اجرا، مجازات شلاق را اجرا می کند. سپس مراتب اجرای حکم صورتجلسه شده و به امضای محکوم علیه، نماینده اجرای احکام و مامور اجرا می رسد.

بعد از اجرای حکم شلاق، نسخه ای از صورتجلسه در اجرای احکام زندان مانده و نسخه دیگر به اجرای احکام دادگاه ارسال می شود و قاضی اجرا بعد از اطمینان از اجرای حکم، دستور مختومه شدن پرونده و کسر از آمار را می دهد. اما اگر محکوم علیه (مجرم) در زندان اعلام کند که مانعی جهت اجرای شلاق وجود دارد، نماینده اجرا مراتب را صورتجلسه می نماید و به قاضی اجرا اعلام میدارد و قاضی اجرا در صورت احراز وجود مانع، اجرای حکم را تا رفع مانع به تعویق می اندازد.

احتساب ایام بازداشت قبلی به چه معناست؟

در شلاق تعزیری نیز همانند حبس و جزای نقدی، ایام بازداشت قبلی محاسبه میگردد و به ازای هر روز بازداشت، سه ضربه شلاق محاسبه می شود. قاضی اجرای احکام مکلف است که این مسئله را به زندان طی نامه ای اعلام نموده و زندان نیز مکلف به رعایت این مورد می باشد. اما در شلاق حدی، ایام بازداشت تاثیری در میزان و تعداد ضربات شلاق نخواهد داشت.

حد مجازاتی است که در قانون مجازات اسلامی نوع و میزان آن مشخص شده و قاضی نمیتواند به کمتر یا بیشتر از آن رأی دهد اما تعزیر مجازاتی است که حداقل و حداکثر آن در قانون عنوان شده و تعیین میزان آن از اختیارات قاضی می باشد.

ب) اجرای شلاق نسبت به محکوم علیه آزاد

در این شرایط محکوم علیه احضار می شود و بعد از حضور یا جلب او، ابتدا صورتجلسه ای تنظیم و احراز هویت انجام می گیرد و بعد صورت جلسه دیگری در صورت عدم وجود موانع اجرای حکم تنظیم و اگر مانعی وجود نداشته باشد، محکوم علیه به مرجع انتظامی معرفی می شود تا حکم اجرا شود.

آیا امکان اجرای حکم شلاق در اجرای احکام دادگاه وجود دارد؟

در خصوص این مورد که آیا میتوان اجرای حکم شلاق را در اجرای احکام دادگاه انجام داد یا خیر، باید گفت که اگر در رای صادره محل مشخصی جهت اجرای حکم تعیین شده باشد باید در همان محل انجام شود اما در غیر اینصورت قاضی اجرای احکام میتواند در واحد اجرای احکام دادسرا، شلاق را اجرا نموده و مراتب را صورتجلسه نماید.

جنس شلاق چیست؟

ماده ٢٧ آیین نامه نحوه اجرای مجازات قصاص، رجم، قتل، صلب، اعدام و شلاق عنوان نموده است که:

"اجرای شلاق به وسیله نوار چرمی به هم تابیده به طول تقریبی یک متر و به قطر تقریبی ١/٥ سانتی متر انجام می شود."

نحوه اجرای مجازات شلاق

الف) از جهت وضعیت محکوم علیه

در مورد نحوه اجرای مجازات شلاق در مورد بانوان رویه به اینصورت می باشد که باید بصورت نشسته و با لباسی که بدن آنها بسته باشد، انجام بگیرد. شلاق های حدی مردان به نحو ایستاده انجام می شود و حتی المقدور دست و پای محکوم به محل اجرای حکم بسته می شود تا از انجام حرکات اضافی محکوم که ممکن است منجر به اصابت به نقاط ممنوعه شود، جلوگیری بعمل بیاید.

ب) محل اجرای شلاق

محل اجرای شلاق باید در یک مکان سرپوشیده که دمای آن معتدل است باشد و اگر در رای صادره مکان مشخصی تعیین شده باشد، نباید دمای هوا بسیار سرد یا بسیار گرم باشد. شدت ضربه شلاق نباید به صورتی باشد که باعث خطر جانی یا نقص عضو محکوم علیه شود. همچنین اجرای حکم شلاق در زمان بیهوشی ممنوع است و استفاده از داروهای بی حسی، مواد روانگردان و هر چیزی که مانع احساس درد باشد، قبل و یا در حین اجرای حکم شلاق ممنوع است و حکم در اینصورت اجرا نمی شود. در مواردی که اجرا کننده حکم شلاق شک کند که چند ضربه شلاق زده است، با توجه به لزوم رعایت احتیاط در حق محکوم علیه، بنا بر اکثر گذاشته می شود. اگر محکوم علیه در هنگام اجرای حکم شلاق بیهوش شود، اجرای حکم متوقف می شود و تا زمان بهبودی کامل وی اجرای حکم به تاخیر می افتد.

اگر کسی به دو یا چند محکومیت به شلاق حدی یا تعزیری محکوم شود، مانند آنکه به 100 ضربه شلاق حدی بدلیل جرم زنا و 80 ضربه شلاق تعزیری به جرم شرب خمر محکوم شود، میان دو اجرای حکم تا زمان حاصل شدن بهبودی، تاخیر می افتد. مگر اینکه خود فرد خواهان انجام حکم دوم قبل از بهبودی باشد و پزشکی قانونی نیز اعلام کند که اجرای حکم دوم خطر جدی به همراه نخواهد داشت.

بیشتر بخوانید: نحوه اجرای مجازات حبس در قانون مجازات اسلامی

نکاتی در مورد نحوه اجرای مجازات شلاق

1. دادگاه می‌تواند با ملاحظه وضع متهم، (فقدان سابقه کیفری و سن او) مجازات شلاق را به جزای نقدی تبدیل نماید.
2. دادگاه در صورت رضایت شاکی، می‌تواند میزان شلاق محکوم ‌علیه را تقلیل دهد.
3. دادگاه می‌تواند با ملاحظه وضع خاص محکوم علیه، مجازات شلاق وی را به جزای نقدی تبدیل نماید.
4. وضعیت خاص محکوم علیه و معیل بودن وی می‌تواند موجب تبدیل مجازات شلاق به جریمه نقدی گردد.
5. چنانچه پرداخت جریمه نقدی از تحمل مجازات شلاق برای محکوم ‌علیه مناسب‌تر باشد، جریمه نقدی مورد حکم قرار می‌گیرد.
6. در مواردی که امکان تحصیل اهداف دادرسی با جزای نقدی و یا شلاق فراهم می‌باشد، لازم است از کیفر زندان اجتناب شود.
7. دادگاه می تواند با توجه به وضعیت متهم، مجازات شلاق را به جزای نقدی تبدیل و سپس این مجازات تبدیل شده را برای مدتی تعلیق نماید.