اخذ حق خروج از کشور زوجه از همسر خود بصورت دائمی چگونه ممکن است؟

19 آبان 1399 0 763
اخذ حق خروج از کشور زوجه از همسر خود بصورت دائمی چگونه ممکن است؟

اخذ حق خروج از کشور زوجه از همسر

مطابق با قوانین موجود، بانوان متاهل جهت خروج از کشور، نیازمند اخذ اجازه کتبی از همسر خود هستند. فی الواقع با دادن این حق به آقایان، در اعمال حقوق بانوان محدودیت هایی ایجاد شده است که می توان با استفاده از راهکارهای قانونی مانند اخذ وکالتنامه بلاعزل از همسر، اقدام نمود. در این مقاله به نحوه اخذ حق خروج از کشور زوجه از همسر خود می پردازیم.

بند ٣ ماده ١٨ قانون گذرنامه بیان نموده است:

"زنان شوهردار ولو کمتر از ۱۸ سال تمام با موافقت کتبی شوهر و در موارد اضطراری اجازه دادستان شهرستان محل درخواست گذرنامه که مکلف است نظر خود را اعم از قبول درخواست یا رد آن حداکثر ظرف سه روز اعلام دارد کافی است. زنانی که با شوهر خود مقیم خارج هستند و زنانی که شوهر خارجی اختیار کرده و به تابعیت ایرانی باقی مانده‌اند از شرط این بند مستثنی می‌باشند."

مطابق با قوانین موجود، زوجه جهت خروج از کشور بدلیل مسافرت، ادامه تحصیل و ... نیازمند اخذ اجازه کتبی از همسر خود می باشند که این امر ممکن است در آینده موجب بروز مشکلاتی فی ما بین آنان گردد. بنابراین بعضی از بانوان در ضمن عقد نکاح شرط نمایند که زن، حق خروج از کشور را داشته باشد و یا اینکه پس از عقد نکاح، بصورت جداگانه، طی یک وکالتنامه ای بصورت بلاعزل، با مراجعه به یکی از دفاتر اسناد رسمی، اجازه خروج از کشور را از همسر خود اخذ نموده تا برای هر بار خروج از کشور، نیازمند اخذ اجازه مجدد نباشند.

نکته مهم این است که صرف درج حق خروج از کشور زن در عقدنامه، مورد قبول اداره گذرنامه نمی باشد و حتما لازم است که طی یک وکالتنامه بلاعزل در یکی از دفاتر اسناد رسمی، این حق توسط زوج به زوجه داده شود.

قابل ذکر است که با داشتن این وکالتنامه زن میتواند به اداره گذرنامه مراجعه نموده و قسمت مربوط به اجازه همسر را نیز تکمیل نماید و حتما لازم است که وکالت اعطایی مرد به همسرش، بصورت بلاعزل باشد تا بعدا مرد نتواند از آن به بهانه پشیمانی، منصرف گردد.

ماده ١٩ قانون گذرنامه نیز بیان نموده است:

"در صورتی که موانع صدور گذرنامه بعد از صدور آن حادث شود یا کسانی که به موجب ماده ۱۸ صدور گذرنامه موکول به اجازه آنان است از اجازه خود عدول کنند از خروج دارنده گذرنامه جلوگیری و گذرنامه تا رفع مانع ضبط خواهد شد."

ناگفته نماند که بعضی از دفاتر اسناد رسمی با استناد به اینکه مدت اعتبار هر گذرنامه ٥ سال است، از تنظیم وکالتنامه بلاعزل مرد به همسر خود جهت خروج از کشور، بدون محدودیت زمانی خودداری نموده و می گویند اجازه شوهر بعد از پنج سال مجدد باید اخذ گردد اما اگر وکالتنامه بلاعزل دارای محدودیت زمانی نباشد، مرتبا قابل استفاده بوده و نیازمند اخذ مجدد اجازه نمی باشد.

فلذا توصیه می گردد حتی در صورت اخذ حق خروج از کشور طی شرط ضمن عقد ازدواج، حتما طی یک وکالتنامه بلاعزل جداگانه نیز، این حق از مرد اخذ گردد.

مطلب مرتبط: شرط حق تعیین مسکن توسط زوجه به چه معناست؟

مدارک لازم جهت اخذ گذرنامه عبارتند از:

  • اصل شناسنامه و کارت ملی و یا تأئیدیه ثبت احوال برای کلیه متقاضیان
  • ارائه اصل آخرین پاسپورت (در صورت معتبر بودن)
  • عکس بیومتریک، (آقایان بدون کلاه و عینک و ... به طوری که پیشانی و گوش‌ها مشخص باشند. همچنین رنگ لباس و زمینه یکسان نباشد و خانم‌ها با حجاب کامل بدون آرایش و زیورآلات، با استفاده از روسری و یا مقنعه ساده و تیره به طوری که گردی صورت مشخص باشد. برای دختران بالای 6 سال با حجاب کامل)
  • اجازه محضری برای افراد زیر 18 سال از سوی پدر و یا قیم قانونی
  • افراد بالای 15 سال ضمن حضور در دفتر باید شناسنامه عکس دار ارائه نمایند.
  • افراد زیر 15 سال ضمن حضور در دفتر می بایست گواهی اشتغال به تحصیل، دفترچه بیمه و یا گذرنامه عکسدار ارائه نمایند.

نکته: برای افراد زیر 6 سال، کودک باید در دفتر حاضر شده و ولی کودک یک قطعه عکس از کودک خود را ارائه نماید.

موارد مربوط به صدور و تمدید گذرنامه برای بانوان:

  1. اجازه محضری برای بانوان متأهل از سوی همسر
  2. در مورد بانوان مقیم خارج در صورتی که شوهر خارجی اختیار نموده باشد نیازی به اجازه محضری همسر ندارند، همچنین اقامت با گذرنامه ایرانی قابل قبول است.
  3. هم چنین بانوانی که همسر آنها فوت نموده، باید اصل گواهی فوت همسر و یا اصل شناسنامه باطل شده همسر و بانوان مطلقه می بایست اصل طلاق نامه را ارائه نمایند.

بیشتر بخوانید: نحوه توقیف اموال در مهریه چگونه است؟

مستندات قانونی مرتبط با حق خروج از کشور

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه: 1054/96/7 شماره پرونده: 69-71-882 تاریخ نظریه: 1396/05/08

به استناد بند 3 ماده 18 و ماده 19 قانون گذرنامه مصوب 1351 صدور گذرنامه و اجازه خروج از کشور و عدول از اجازه خروج ممنوعیت خروج زنان شوهردار به اختیار زوج می باشد که در مواردی زوج با ارائه عقد نامه نکاح موقت خواستار ممنوعیت خروج زوجه می شود با توجه به اطلاق ماده مذکور و عمومیت آن و عدم ثبت نکاح موقت در استناد سجلی خواهشمند است در موضوعات ذیل رویه ای مشخص نمایید تا ملاک عمل قرار گیرد:

1- آیا خروج زوجه که در عقد نکاح موقت است نیازمند اجازه زوج است؟ 2- آیا در عقد نکاح موقت زوج اختیار ممنوعیت خروج زوجه را دارد؟ 3- در صورت مثبت بودن نظر نحوی احراز علقه زوجیت در عقد نکاح موقت را مشخص نمایید؟

1، 2 و 3- اولاً برابر صدر ماده 18 قانون گذرنامه و بند سوم آن، ارائه موافقت‌نامه کتبی شوهر، یکی از شرایط صدور گذرنامه برای «زنان شوهردار» است؛ بنابراین، زوجه هر چند در قید زوجیت موقت باشد، چون مشمول عنوان «زن شوهردار» است، مشمول حکم مقرر در ماده مذکور بوده و برای خروج از کشور نیازمند اجازه همسر است و زوج نیز می‌تواند ممنوعیت خروج وی از کشور را درخواست کند. ثانیاً مراجع انتظامی از جمله پلیس مهاجرت و گذرنامه، مجوزی برای ترتیب اثر ندادن به مفاد اسناد رسمی از جمله اسناد سجلی را ندارند ولی چنانچه اسناد سجلی دلالتی بر وجود علقه زوجیت نداشته و برابر این اسناد، متقاضی، مجرد باشد، باید برای وی گذرنامه صادر شود؛ مگر آنکه مرجع قضایی در این خصوص دستور موقت و یا رأی قطعی در خصوص زوجیت صادر کرده باشد.

 

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه: 7/98/287 شماره پرونده: 99-17-287ح تاریخ نظریه: 1399/03/31

1- با توجه به اینکه صدر ماده 8 قانون گذرنامه اصلاحی 23/3/1380، صرفا در خصوص صدور گذرنامه است و در ماده اشاره‌ای به ممنوع ‌الخروجی زوجه توسط زوج نشده است، آیا در صورت ممنوع‌الخروج بودن زوجه توسط زوج دادستان در صورت تشخیص اضطرار می‌تواند دستور صدور گذرنامه و مجوز خروج صادر کند یا ماده مذکور با توجه به ذیل بند 3 که زنانی را که با شوهر خود مقیم خارج هستند و زنانی که شوهر خارجی اختیار کرده‌اند و به تابعیت ایرانی باقی مانده‌اند را از شرط این بند استثنا کرده است فقط در خصوص زنانی است که به عللی شوهر آن‌ها در دسترس نیست و ممنوع ‌الخروجی ندارند و حالت اضطرار بر آن‌ها حاکم است؟

2- چنانچه مقام قضایی با وصف ممنوع ‌الخروجی زوجه، اضطرار اخذ گذرنامه و خروج وی را از کشور به هر علتی تشخیص داد، اگر زوجه دیگر به کشور بازنگردد عملا از سلطه زوج و قوانین حاکم بر کشور خارج شود، آیا مسئولیتی متوجه مقام قضایی صادر کننده دستور خواهد بود؟ آیا رویه حاکم مبنی بر اخذ وثیقه اعم از ضمانت‌نامه بانکی و ملکی یا وجه نقد برای تضمین بازگشت از زوجه و در صورت عدم عودت، ضبط آن وفق مقررات تنظیمی و با رعایت قرارداد آیین دادرسی کیفری توجیه قانونی دارد؟

1- موارد اضطراری اجازه دادستان شهرستان موضوع بند 3 ماده 18 قانون گذرنامه مصوب 1351 اعم از این است که شوهر زن در دسترس نباشد یا در دسترس بوده لیکن بدون علت موجه از دادن اجازه صدور گذرنامه و خروج از کشور مضایقه کند. 2- دادستان قانوناً اختیاری برای اخذ تضمین از افرادی که در اجرای مقررات بند 3 ماده 18 قانون گذرنامه مجوز خروج از کشور را دریافت می‌کنند ندارد و صرفاً در صورت تشخیص مورد اضطرار با قبول درخواست زنان شوهردار، مجوز صدور گذرنامه را به استناد بند 3 ماده 18 این قانون صادر می‌کند.


امیدواریم مطالب برای شما مفید بوده باشد. لطفا مطالب را با دوستان خود به اشتراک بگذارید و با امتیاز دادن به مطالب، ما را در جهت بهبود و تولید هر چه بیشتر مطالب یاری فرمایید. همچنین می توانید نظرات یا سوالات خود را در بخش دیدگاه ها مطرح نمایید در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ داده خواهد شد.

جهت اخذ مشاوره، می توانید به بخش مشاوره حقوقی مراجعه نمایید.

درخواست مشاوره

افزودن دیدگاه

امتیاز شما :

دیدگاه کاربران

دیدگاهی ثبت نشده است.
تماس با وکیل