مجازات عدم ثبت رجوع از طلاق چیست؟

مجازات عدم ثبت رجوع از طلاق
مهسا باقری | وکیل پایه یک دادگستری
آخرین به‌روزرسانی: 19 اردیبهشت 1404 1 1738
مجازات عدم ثبت رجوع از طلاق
فهرست مطالب

    ماهیت حقوقی طلاق

    طلاق در زمره ایقاعات تشریفاتی می‌باشد که بنا به اراده زوج، واقع می‌شود و جهت تحقق و ثبت آن می‌بایست تشریفات مقرر قانونی رعایت گردد. درخواست طلاق، جنبه شخصی دارد یعنی آنکه فقط از جانب زن و شوهر یا وکیل آنان، پذیرفته می‌شود (این حق به ارث نمی‌رسد) و چنانچه هر یک از زوجین در مرحله‌ای از دادرسی فوت نمایند، موضوع طلاق منتفی خواهد شد. مطابق با ماده 1143 قانون مدنی، طلاق از حیث قابلیت رجوع ز‌وج، اعم است از طلاق بائن و طلاق رجعی. طلاق بائن به طلاقی گفته می‌شود که در مدت عده (عده عبارت است از مدت معینی که زن پس از منحل شدن نکاح از لحاظ شرعی نمی‌تواند ازدواج کند)، امکان برگشت به زندگی و رجوع زوج به زوجه وجود ندارد. این قسم از طلاق اعم است از طلاقی که پیش از نزدیکی واقع شود، طلاق خلع و مبارات مادامی که زن رجوع به عوض نکرده است، طلاق یائسه، سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید اعم از این‌که وصلت در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید و طلاق صغیره (مستنبط از مواد 1144 و 1145 قانون مدنی). در طلاق بائن به محض جاری شدن صیغه طلاق زن و مرد به هم نامحرم می‌شوند و اگر قصد ادامه زندگی داشته باشند لازم است که دوباره عقد کنند.

    مستنبط از ماده 1148 قانون مدنی، طلاق رجعی به طلاقی گفته می‌شود که در مدت عده، برای مرد حق رجوع وجود دارد فلذا مرد می‌تواند در زمان عده به همسر خود رجوع نموده و بدون آنکه نیاز به عقد نکاح مجددی باشد، با وی زندگی کند. در طلاق رجعی مدت عده سه طهر (پاکی) است. مستند به ماده 20 قانون حمایت خانواده، ثبت رجوع از طلاق، الزامی می‌باشد فلذا اگر مردی بدون ثبت رجوع از طلاق اقدام به رجوع نماید، عمل وی جرم محسوب شده و محکوم به تحمل مجازات خواهد شد. در مقاله حاضر که توسط گروه وکلای عدالت سرا تحریر یافته است، سعی می‌گردد به تفصیل در خصوص مجازات عدم ثبت رجوع از طلاق پرداخته شود.

    مطلب مرتبط: نحوه طرح دعوای الزام به ثبت واقعه ازدواج

    نحوه ثبت طلاق رجعی

    نحوه ثبت طلاق رجعی بدین صورت است که در وهله اول، صیغه طلاق وفق مقررات، میان طرفین، جاری شده و مراتب صورت‌جلسه می‌گردد اما ثبت طلاق منوط به شهادت کتبی حداقل دو نفر شاهد مبنی بر سکونت زوجه مطلقه در منزل مشترک تا پایان مدت عده است مگر آنکه زن رضایت به ثبت داشته باشد. (مستنبط از ماده 38 قانون حمایت خانواده)

    چنانچه در مدت عده، زوج به زوجه رجوع نماید، صورت‌جلسه طلاق باطل خواهد شد در غیر این‌صورت، صورت جلسه تکمیل شده و به امضای زوجین، سردفتر و دو شاهد طلاق رسیده و طلاق ثبت خواهد شد. مطابق با توضیحات فوق مشخص می‌گردد که طلاق رجعی زوجین در شناسنامه آنها ثبت نمی‌شود مگر با تحقق یکی از دو شرط ذیل:

    الف) تمام شدن مدت عده و شهادت کتبی حداقل دو نفر شاهد مبنی بر سکونت زوجه مطلقه در منزل مشترک تا پایان مدت عده؛

    ب) رضایت زوجه به ثبت طلاق رجعی در شناسنامه.

    ذکر این نکته حائز اهمیت است که از آنجایی که در طلاق رجعی، تا زمانی که عده زن منقضی نشده است، رابطه نکاح کاملاً قطع نشده است، بر این اساس قانونگذار در بند 2 ماده 8 قانون امور حسبی بیان داشته است: «زوجه‌ای که در عده طلاق رجعی است در حکم زوجه است.». لذا در ایام عده رجعیه، حقوق و تکالیف زوجیت تا آنجا که با ماهیت طلاق سازگار باشد به حکم قانون باقی می‌ماند: بطور مثال نفقه زن بر عهده شوهر است، در صورت فوت یکی از زوجین در زمان عده رجعیه، دیگری از او ارث می‌برد (ماده 943 قانون مدنی) و ... . به نظر می‌رسد که ایام عده رجعیه مهلتی است که قانونگذار به زوجین اعطاء نموده تا تصمیم نهایی خود را درباره قطع یا ادامه رابطه زناشویی بگیرند. در صورت تحقق رجوع، رابطه ازدواج سابق، با کلیه آثاری که داشته است، ادامه خواهد یافت و نیازی به ازدواج مجدد نخواهد بود. نکته مهم و قابل توجه آن است که همانگونه که پیش‌تر نیز عرض گردید، اگر در مدت عده، زوج به زوجه رجوع نماید، صورت‌جلسه طلاق ابطال خواهد شد و بحث ثبت طلاق در شناسنامه ز‌وجین نیز طبیعتاً منتفی خواهد شد.

    بیشتر بخوانید: مجازات ازدواج با دختر زیر سن نکاح چیست؟

    مجازات عدم ثبت رجوع از طلاق

    رجوع از طلاق نیز همانند ازدواج دائم، فسخ نکاح، طلاق و ازدواج موقت در مواردی که ثبت آن الزامی است نیاز به ثبت دارد. مستنبط از ماده 49 قانون حمایت خانواده، چنانچه مردی ظرف مهلت مقرر قانونی (یک ماه)، رجوع از طلاق را ثبت نکند، عمل او جرم محسوب شده و وی ضمن الزام به ثبت رجوع، به پرداخت جزای نقدی درجه پنج یا حبس تعزیری درجه هفت محکوم خواهد شد.


    امیدواریم مطالب برای شما مفید بوده باشد. لطفا مطالب را با دوستان خود به اشتراک بگذارید و با امتیاز دادن به مطالب، ما را در جهت بهبود و تولید هر چه بیشتر مطالب یاری فرمایید. همچنین می توانید نظرات یا سوالات خود را در بخش دیدگاه ها مطرح نمایید در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ داده خواهد شد.
    مقالات دعاوی خانواده
    3 ماه قبل 1585
    مفهوم طلاق واژه طلاق از منظر لغوی به معنای رهایی، ترک کردن، رها شدن زن از عقد ازدواج و ... است. یکی از اسباب و دلایلی که منجر به انحلال عقد ازدواج می‌شود، طلاق است که مختص عقد نکاح دائم می‌باشد. در اصطلاح شرعی، طلاق عبارت است از زایل نمودن قید و پیوند نکاح با صیغه مخصوص. فی‌الواقع طلاق به معنای انحلال عقد ازدواج دائم با صیغه مخصوص و رعایت تشریفات مقرر قانونی می‌باشد. از منظر ماهیت حقوقی، در قانون مدنی و هم‌چنین شرع مقدس اسلام، طلاق یک ایقاع است که از سوی مرد یا...
    مقالات دعاوی خانواده
    2 سال قبل 19915
    عده طلاق چیست؟ عده بمعنای مدتی است که زن بعد از جدایی از شوهر خود در حالت انتظار بسر میبرد. در این ارتباط ماده ١١٥٠ قانون مدنی در مورد تعریف عده بیان نموده است: "عده عبارت است از مدتی که تا انقضای آن زنی که عقد نکاح او منحل شده است نمی‌تواند شوهر دیگر اختیار کند." عده در زمره مسائل مهمی می باشد که در تمامی مذاهب اسلامی در مورد آن صحبت شده است و تنها در جزئیات دارای اختلاف می باشند. عده شامل عده طلاق، عده وفات، عده فسخ نکاح، عده نزدیکی به شبهه،...
    مقالات دعاوی خانواده
    10 ماه قبل 3753
    نحوه طرح دعوای الزام به ثبت واقعه ازدواج دعوای الزام به ثبت واقعه ازدواج معمولا در شرایطی مطرح می گردد که طرفین، در خارج از آنچه که قانون معین نموده است، صیغه شرعی جاری نموده و عقد ازدواج دائم می نمایند و یا آنکه ازدواج موقت نموده اما یکی از شروط سه گانه ماده 21 قانون حمایت خانواده محقق گردیده و طرف مقابل از ثبت ازدواج، خودداری می نماید. در اینصورت مستنبط از مواد 20 و 21 قانون حمایت خانواده، می بایست دعوای الزام به ثبت واقعه ازدواج اقامه گردد. در مقاله حاضر که توسط گروه وکلای...
    مقالات دعاوی خانواده
    4 ماه قبل 407
    مفهوم عقد نکاح واژه نکاح از منظر لغوی به معنای پیوستن بوده و در اصطلاح علم حقوق، عقد نکاح عبارت است از پیمان زناشویی که منتج به توافق مشترک میان زوج و زوجه جهت ایجاد زندگی مشترک می‌گردد. عقد نکاح در زمره عقود غیرمالی می‌باشد که متضمن یکسری تعهدات مالی همانند مهریه و ... است. مضاف بر آنکه این عقد یک عقد رضایی بوده و انعقاد آن نیاز به هیچ تشریفات خاصی ندارد. عقد نکاح به دو دسته دائم (نکاح دائم فاقد مدت بوده و بصورت همیشگی میان زوج و زوجه منعقد می‌گردد) و موقت...
    مقالات دعاوی خانواده
    2 ماه قبل 159
    جرم عدم ثبت نکاح مطابق با موازین و مندرجات قانونی موجود، ثبت ازدواج دائم یک تکلیف قانونی بر ذمه زوج است و عدم ثبت آن، جرم محسوب خواهد شد. همچنین لازم به توضیح است که ثبت نکاح موقت برخلاف نکاح دائم، الزامی نمی‌باشد. در واقع نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران در جهت محوریت و استواری روابط خانوادگی، نکاح دائم را که مبنای تشکیل خانواده است مورد حمایت قرار داده است. شایان ذکر است که نکاح موقت نیز تابع موازین شرعی و مقررات قانون مدنی می‌باشد. مستند به ماده 21 قانون حمایت خانواده مصوب 1391، مقنن...

    افزودن دیدگاه

    امتیاز شما :

    دیدگاه کاربران

    مونا عابدی
    20 اردیبهشت 1404
    خیلی کامل بود تشکر