مقالات
2 ساعت قبل
9159
نحوه استرداد وجه واریزی بابت استیفای ناروا
استیفای ناروا یا ایفای ناروا بدان معنا می‌باشد که فردی بدون وجود سبب قانونی، از روی اشتباه مالی را به فرد دیگری پرداخت نموده باشد. بعضاً مشاهده می‌گردد که افراد هنگام واریز وجه به حساب فرد دیگری یا در زمان انجام کارت به کارت، اشتباهاً وجه را به حساب فرد دیگری غیر از فرد مورد نظر خود واریز می‌کنند در این‌صورت بانک این حق را نخواهد داشت که بدون اجازه صاحب حساب، پول را عودت دهد مگر آنکه حکمی از سوی دادگاه در این خصوص صادر شده باشد....
1 روز قبل
1493
قواعد کلی حاکم بر اضطرار در معامله
اضطرار در لغت بمعنای اجبار، اکراه، محتاج شدن و ... آمده است. در اصطلاح حقوقی اضطرار به حالتی گفته می‌شود که طی آن فرد، بنا به یک عامل درونی و بدون هیچ‌گونه اجباری از سوی عامل خارجی، بدون رضایت قلبی، اقدام به انجام معامله‌ای می‌نماید. به بیانی دیگر اضطرار در عقود، حالتی است در طرف قرارداد که او را به ایجاب و قبول ناچار می کند اما این حالت در اثر تهدید مستقیم شخص دیگری نیست. در واقع اضطرار، مخالف اختیار است. اختیار به مفهوم انتخاب بهترین مصداق...
1 روز قبل
1031
قواعد کلی حاکم بر شرایط تحقق اکراه در معامله
اکراه به فشار مادی یا معنوی نامشروع و خارجی گفته می‌شود که شخص را وادار به انجام عمل حقوقی (انجام یک عقد یا ایقاع) می‌نماید که این فشار غیرعادی، رضایت وی را در انجام معامله، سلب یا معیوب می‌کند. در واقع می‌توان اینگونه بیان نمود که در عالم حقوق، اکراه، ترس و فشاری غیرعادی و نامشروعی است که به شخص تحمیل می‌گردد و وی به ناچار بمنظور کمک به خود یا نزدیکانش مجبور به انجام معامله می‌شود. ناگفته نماند که اگر اکراه به اندازه‌ای باشد که...
2 روز قبل
11264
تایید فسخ قرارداد به جهت غبن فاحش
غَبْن در لغت به معنای گول زدن و فریب دادن می‌باشد. غبن در اصطلاح حقوقی به معنای زیان ناشی از عدم تعادل میان عوضین در زمان معامله می‌باشد فی‌الواقع غبن، همان اختلاف فاحش میان ارزش واقعی مورد معامله و ارزشی است که در قرارداد تعیین شده است. غبن فاحش زمانی رخ می‌دهد که اختلاف ارزش معاملاتی مورد معامله با ارزش واقعی آن بسیار متفاوت باشد در این‌صورت برای کسی که متضرر شده است، حق فسخ ایجاد می‌گردد. خیار غبن، توانایی برهم زدن معامله توسط متضرر بدلیل غیرمتعارف بودن...
2 روز قبل
2566
دعوای تخلیه ملک تجاری به جهت تعدی و تفریط
در املاک تجاری دارای حق کسب و پیشه، در صورتی که مستاجر نسبت به ملک، تعدی و تفریط نماید، مالک می‌تواند درخواست تخلیه ملک را مطرح نماید. تعدی به معنای این است که فردی از حدود اذن و اختیار تخلف نماید و تفریط یعنی اینکه وظایف و الزامات توسط فرد ترک گردد (مستنبط از مواد 951 و 952 قانون مدنی). حال چنانچه مستاجر از حدود اختیارات خود تجاوز نماید و یا وظایف خود را انجام ندهد (بطور مثال تخریب تمام یا قسمتی از ملک، احداث بنا...
مفهوم حقوقی تخلیه (تخلیه به جهت تخریب و نوسازی)
علی‌الاصول زمانی که مدت قرارداد اجاره، منقضی گردیده و مستاجر بدون اذن مالک، هم‌چنان ملک استیجاری را در ید داشته باشد و اقدام به تخلیه و تحویل ملک به موجر ننموده باشد، دعوای تخلیه توسط موجر بطرفیت مستاجر مطرح می‌گردد. ذکر این نکته حائز اهمیت است که در قراردادهای اجاره‌ای که مشمول قانون ر‌وابط موجر و مستاجر سال 1356 می‌شوند، علی‌الاصول مستاجر حتی پس از انقضای مدت اجاره نیز می‌تواند هم‌چنان در ملک تصرف داشته باشد و موجر حق تخلیه ملک را نخواهد داشت مگر در...
مفهوم سه طلاقه کردن زوجه
در عالم حقوق، سه طلاقه کردن زوجه زمانی اتفاق می‌افتد که مردی، همسر خود را طلاق دهد و پس از آن در ایام عده به زن رجوع نماید و یا آنکه بعد از پایان یافتن مدت عده، با زن مجدداً ازدواج کند. پس از ازدواج مجدد، برای مرتبه دوم، همسر خود را طلاق دهد و به همان ترتیب فوق‌الاشاره (رجوع در زمان عده یا پس از اتمام مدت عده) مجدد با وی ازدواج نموده و پس از مدتی برای مرتبه سوم، همسر خود را طلاق دهد. فی‌الواقع سه طلاقه کردن،...
5 روز قبل
11453
مفهوم تمکین زوجه
مطابق با قوانین و مقررات موجود، بالاخص مقررات مندرج در قانون مدنی و قانون حمایت خانواده، پس از آنکه عقد نکاح بطور صحیح میان زوجین منعقد می‌گردد، علی‌الاصول هر یک از آنان، در مقابل دیگری، به انجام وظایف مشخصی متعهد می‌گردند، یکی از آن وظایف محول قانونی، تمکین زوجه از زوج می‌باشد. در اصطلاح علم حقوق، تمکین به قیام زوجه به ادای وظایف زوجیت در مقابل زوج، گفته می‌شود. به صورت کلی، تمکین به دو دسته تمکین عام و تمکین خاص تقسیم می‌گردد. تمکین عام به معنای تبعیت زوجه از زوج در امور...
5 روز قبل
11614
مفهوم جلب ثالث در قانون آیین دادرسی مدنی
دعوای جلب ثالث یکی از اقسام دعاوی طاری می‌باشد. به دعوایی که در اثنای رسیدگی به دعوایی دیگر، بر آن عارض شود، دعوای طاری می‌گویند که عبارتند از دعوای اضافی (دعوای مجدد خواهان علیه خوانده دعوی)، دعوای متقابل، ورود ثالث و جلب ثالث. جلب ثالث زمانی انجام می‌گیرد که یکی از طرفین دعوا یا هر دوی آنها، شخص ثالثی را به دعوا فراخوانده تا از اصحاب دعوا شود. فی‌الواقع طرح دعوای جلب شخص ثالث در دادگاه بدین نحو خواهد بود که هر یک از خواهان و یا...
6 روز قبل
60
مفهوم حقوقی عقد ازدواج
عقد ازدواج یا همان عقد نکاح، به پیمان زناشویی گفته می‌شود که عبارت است از توافق یک زن و یک مرد در ایجاد زندگی مشترک. عقد ازدواج در زمره عقود غیرمالی می‌باشد هر چند که دارای برخی تعهدات مالی اعم از مهریه، نفقه و ... است. جهت انعقاد عقد نکاح، تشریفات خاصی مدنظر مقنن نبوده است و این عقد در زمره عقود رضایی، قلمداد شده است. از آنجایی که ازدواج یا همان نکاح، جزء احوال شخصیه محسوب می‌شود (احوال شخصیه عبارت است از ویژگی‌ها و صفت‌های شخصی افراد که باعث تمایز آنها...
6 روز قبل
94
مفهوم حقوقی حق حبس زوجه
علی‌الاصول در عقود معوض، هر یک از طرفین قرارداد، این حق را دارد که اجرای تعهدات خود را منوط به اجرای تعهدات طرف مقابل نماید. در اصطلاح علم حقوق، به امکان امتناع از انجام تعهد تا ایفای تعهد طرف مقابل در عقود معاوضی را «حق حبس» می‌گویند که در عقد ازدواج نیز این حق به نفع زوجه، مورد قبول قرار گرفته است. مقنن در ماده 1085 قانون مدنی، حق حبس زوجه را مطرح نموده است با این مضمون که زوجه حق دارد تا زمانی که تمامی مَهریه وی پرداخت نشده...
1 هفته قبل
2740
ماهیت حقوقی حق حبس زوجه
حق در لغت به معنای سهم و بهره معین فرد می‌باشد. منظور از حق حبس زوجه، آن است که وی این حق را دارد که تا زمانی که تمام مهریه را دریافت ننموده باشد، از انجام دادن وظایفی که شرعاً و قانوناً در مقابل همسر خود دارد، امتناع نماید (مستفاد از ماده 1085 قانون مدنی)، به شرط آنکه مهریه او یک مال مشخص، قابل وصول و حال (نه مؤجل) باشد. به بیانی دیگر، حق حبس زوجه عبارت است از خودداری زوجه از تمکین تا زمانی که مهریه خود را تماماً...
1 هفته قبل
14704
درخواست صدور اجراییه چک
یکی از موارد و مقرراتی که مقنن در جهت حمایت از دارنده چک، وضع نموده است و بموجب آن، کل فرآیند دادرسی حذف گردیده است، بحث صدور اجراییه چک می‌باشد که در ماده 23 قانون صدور چک بدان پرداخته شده است. وفق این ماده، دارنده چک می‌تواند با ارائه گواهینامه عدم پرداخت، از دادگاه صالح، صدور اجرائیه نسبت به کسری مبلغ چک و حق‌الوکاله وکیل طبق تعرفه قانونی را درخواست نماید. دادگاه به محض وصول درخواست، بدون تعیین وقت رسیدگی، در وقت فوق‌العاده، اقدام به صدور اجراییه می‌نماید تا پس از...
1 هفته قبل
2238
تاثیر اشتباه در شخص طرف قرارداد
اشتباه از منظر لغوی، پندار و تصوری نادرست است که فرد از واقعیت دارد. فی‌الواقع طرفین معامله در بحث اشتباه از مورد معامله پندار و تصور دارند اما این تصور، تصوری غلط و نادرست است که برخلاف واقع بوده که به آن اصطلاحاً جهل مرکب نیز گفته می‌شود. اشتباه همان ذهنیت نادرستی است که در ذهن فرد بوجود می‌آید که همین امر باعث ایجاد اثر حقوقی خواهد شد. اشتباه یکی از اقسام عیوب اراده است. مطابق با ماده 199 قانون مدنی، به طور کلی عیوب اراده در حقوق ایران...
1 هفته قبل
4361
دعوای تقابل چیست؟
دعوای تقابل در زمره یکی از دعاوی طاری می‌باشد که بموجب آن، خوانده تحت شرایطی می‌تواند در مقابل ادعای خواهان، جهت دفاع از خود، مطرح نماید. نکته مهم و اساسی در طرح دعوای تقابل این است که این دعوا، می‌بایست با دعوای اصلی دارای ارتباط کامل (دارا بودن ارتباط کامل یعنی نتیجه یک دعوی موثر در دعوای دیگر باشد.) و یا وحدت منشأ (وحدت منشأ یعنی هر دو دعوی از یک عمل حقوقی یا یک واقعه حقوقی ناشی شده است.) باشد. در مقاله حاضر که توسط گروه وکلای عدالت سرا تحریر یافته...
