مقالات
3 روز قبل
2892
واخواهی چیست؟
واخواهی به معنای اعتراض محکوم‌علیه غایب (واخواه) به حکم غیابی در دادگاه صادرکننده حکم است (به صراحت ماده 305 قانون آیین دادرسی مدنی). در یک تقسیم‌بندی کلی اعتراض به آراء به طرق عادی و طرق فوق‌العاده تفکیک می‌شوند. طرق عادی شکایت از رای به معنی آن است که اعتراض علی‌الاصول محدود به موضوعات و جهات خاصی نیست مانند واخواهی و تجدیدنظر اما طرق فوق‌العاده شکایت از رای محدود به جهات یا موضوعات خاص است مانند فرجام، اعاده دادرسی و اعتراض ثالث. در یک تقسیم‌بندی دیگر، شیوه اعتراض به رای به دو شیوه عدولی...
3 روز قبل
1589
مفهوم دستور موقت
مطابق با مقررات قانون آیین دادرسی مدنی چه در قانون سال 1318 و چه در قانون سال 1379، هیچ تعریفی از دستور موقت (دادرسی فوری) بیان نشده است و صرفاً در مقام ابراز یک مصداق کلی، که آن هم محدود به اموری شده که تعیین تکلیف آن فوریت دارد، مجرای صدور دستور موقت را مشخص ساختند. فی‌الواقع می‌توان اینگونه بیان نمود که دستور موقت همان دادرسی فوری می‌باشد که به منظور سریع‌تر رسیدن به هدف (البته بصورت موقتی) و همچنین هموار کردن مسیر اجرای حکم قطعی توسط قانونگذار پیش‌بینی شده است که در...
6 روز قبل
19272
مفهوم مستثنیات دین
زمانی که حکمی از سوی دادگاه مبنی بر محکومیت مدیون به پرداخت دین صادر می‌گردد، با قطعیت دادنامه اصداری و بنا بر درخواست طلبکار (محکوم‌له) و با دستور صادره از سوی دادگاه صادرکننده رای بدوی، اجرائیه صادر و به محکوم‌علیه ابلاغ می‌گردد تا ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ، نسبت به اجرای مفاد حکم و پرداخت مبلغ محکوم شده (محکوم‌به) اقدام نماید. چنانچه وی ظرف مهلت مقرر قانونی، نسبت به پرداخت محکوم‌به اقدامی ننماید، پرونده به واحد اجرای احکام ارسال می‌گردد. طلبکار می‌تواند از واحد اجرای احکام جهت شناسایی و توقیف اموال متعلق...
6 روز قبل
2856
مفهوم ولی قهری
واژه ولایت در لغت به معنای تسلط پیدا کردن، یاری دادن و ... است. واژه قهری نیز به معنای اضطراری، قانونی و ... می‌باشد. در اصطلاح علم حقوق، ولایت به معنای سلطه و اختیاری است که مقنن به فرد مشخصی اعطاء نموده است تا امور مربوط به شخص دیگری را انجام دهد. به فردی که عهده‌دار انجام این مسئولیت است، ولی قهری گفته می‌شود. در قانون کشور ما، پدر و جدپدری و همچنین وصی منصوب از سوی آنان، ولی قهری می‌باشند (به دلالت مواد 1180 و 1183 قانون مدنی). نکته قابل ذکر...
1 هفته قبل
115
سوگند چیست؟
سوگند (قسم خوردن) در لغت به معنای اقرار و اعترافی است که شخص با تکیه بر شرافت و ناموس خود و با شاهد قرار دادن خدا یا بزرگی انجام می‌دهد. در اصطلاح علم حقوق، سوگند اِخباری تشریفاتی است که به موجب آن فرد، خداوند یا سایر مقدسات را بر درستی گفتار یا عهد خود گواه می‌گیرد. سوگند در زمره یکی از ادله اثبات دعوا می‌باشد که در مواد 1325 الی 1335 قانون مدنی و همچنین در مواد 270 الی 289 قانون آیین دادرسی مدنی نیز بدان پرداخته شده است. سوگند ادله‌ای است که...
1 هفته قبل
1602
مفهوم قرار کارشناسی
کارشناسی به معنای ارجاع موضوعاتی که جنبه فنی و تخصصی غیرقضایی دارند به کارشناس آن موضوع است. امور موضوعی و غیرقضایی قابل ارجاع به کارشناس است اما امور حکمی و قضایی مانند توصیف ماهیت حقوقی قراردادها، کشف قانون حاکم بر پرونده و ... قابل ارجاع به کارشناسی نمی‌باشند. به دلالت ماده 257 قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه می‌تواند رأساً یا به درخواست هر یک از طرفین دعوا قرار ارجاع امر به کارشناس را صادر نماید. نکته‌ای که می‌بایست بدان توجه گردد آن است که حتی اگر قاضی رسیدگی‌کننده به پرونده خود دارای...
1 هفته قبل
1621
قرار معاینه محل
گاهی اوقات ممکن است بنابر درجه اهمیت موضوع پرونده، قاضی رسیدگی‌کننده به دعوا، تشخیص دهد در صورتی که موضوع را شخصاً بررسی و مشاهده نماید، بهتر و دقیق‌تر بتواند همه جوانب را سنجیده و اقدام به اخذ تصمیم شایسته قضایی نماید. مضاف بر اینکه در بعضی از دعاوی، قاضی جهت تشخیص دقیق‌تر موضوع پرونده، می‌تواند اقدام به انجام این امر نماید. جهت انجام این امر، قانونگذار مطابق با قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، شرایطی را پیش‌بینی نموده است تا بر آن اساس، دادرس پرونده بتواند کشف حقیقت...
1 هفته قبل
7375
دعوای تایید بطلان معامله به جهت فقدان قصد انشاء
قانونگذار در ماده 190 قانون مدنی، شرایط اساسی صحت معاملات را برشمرده است که یکی از آن شرایط وفق بند 1 ماده فوق، وجود قصد و رضا می‌باشد. رضا در انجام معامله به معنای میل و رضایت داشتن به انجام معامله و اکراه نداشتن است. منظور از قصد در انجام معامله، ایجاد یک عمل حقوقی در عالم ذهن می‌باشد. قصد انشاء (=اراده باطنی) رکن اساسی و سازنده‌ی عقد است و ابراز قصد انشاء (=اراده ظاهری) شرط تحقق آن است؛ لذا چنانچه اراده‌ی باطنی ابراز نگردد، در...
1 هفته قبل
2329
دعوای طلاق به درخواست زن به جهت داشتن وکالت در طلاق
حق طلاق در زمره حقوق غیرمالی و متعلق به زوج می‌باشد. وکالت به معنای نیابت دادن به فرد دیگر جهت انجام دادن کاری است. وکالت در طلاق به دو صورت معلق (زوج با امضای شروط دوازده‌گانه عقدنامه، در ضمن عقد نکاح به زن وکالت می‌دهد تا اگر از هر یک از آن شروط، تخلف نموده و تخلف او محرز شود، زن بتواند به وکالت از زوج، تقاضای طلاق نماید.) و یا بصورت بلاعزل یا وکالت در ضمن عقد نکاح یا عقد خارج لازم دیگر...
3 هفته قبل
4811
اظهار انکار یا تردید چیست؟
علی‌الاصول در دعاوی حقوقی، یکی از مهم‌ترین ادله اثبات دعوا که اصحاب دعوا جهت اثبات ادعای خود بدان استناد می‌نماید، اسناد و مدارک می‌باشند. فی‌الواقع هر یک از طرفین دعوا که جهت اثبات ادعای خود، به سندی استناد نموده است، معمولاً امید زیادی به پیروزی در دعوا دارد. چراکه طبق قانون، مقنن تشخیص میزان تاثیر و ارزش این دلیل (سند) را در زمره اختیارات دادگاه قرار نداده است به بیانی دیگر دلیل به وسیله‌هایی گویند که برای دادگاه ایجاد قطعیت می‌کند، حتی اگر ایجاد قطعیت هم نکند قاضی مکلف به...
3 هفته قبل
3250
دعوای تایید بطلان معامله بدلیل حجر
واژه حجر در لغت به معنای منع و بازداشتن می‌باشد. در اصطلاح علم حقوق، حجر عبارت است از عدم توانایی قانونی فرد در اعمال و اجرای حق (عدم اهلیت استیفا). به فردی که از لحاظ قانونی قادر نباشد که بدون کمک دیگری، امور خود را اداره کرده و یا حق و حقوق خود را به موقع، اجرا گذارد، در اصطلاح علم حقوق، محجور گفته می‌شود. مستفاد از ماده 1207 قانون مدنی، صِغار، اشخاص غیر رشید و مجانین محجور بوده و از تصرف در اموال و حقوق مالی خود ممنوع هستند:...
3 هفته قبل
1364
دعوای استرداد هدایای دوران نامزدی
دوران نامزدی دورانی است که پیش از ازدواج بصورت رسمی، بدون ایجاد هرگونه رابطه زوجیت، طرفین جهت آشنایی با خصوصیات اخلاقی یکدیگر و شناخت بهتر، مدتی را با هم معاشرت می‌نمایند. در دوران نامزدی طرفین بصورت ضمنی با هم توافق می‌نمایند تا در صورتی که از هر لحاظ با یکدیگر تفاهم داشته و مورد پسند واقع شوند، با یکدیگر ازدواج نمایند. در واقع دوران نامزدی، وعده ازدواج در آینده می‌باشد. دوران نامزدی باعث نمی‌شود تا اگر هر یک از طرفین از ازدواج منصرف شود، بتوان برخلاف عقود دیگر او را مجبور...
مفهوم حقوقی اشتباه در معامله
از منظر لغوی، اشتباه به معنای تصور نادرست و غلطی است که فرد از موضوعی دارد. در اصطلاح علم حقوق، اشتباه در معامله عبارت است از تصور غلط و نادرست طرف عقد در خصوص ارکان یا عناصر عقد. اشتباه در معنای عام شامل چهار مورد ذیل می‌گردد: الف- اشتباه مانع از تراضی (شامل اشتباه در نوع عقد، اشتباه در موضوع عقد، اشتباه در شخص طرف معامله)، ب- اشتباهات در معنای خاص (شامل اشتباه در خود موضوع معامله، اشتباه در شخصیت جایی که شخصیت علت عمده عقد است، اشتباه در مقدار...
3 هفته قبل
1606
دعوای صدور حکم تخلیه به جهت انقضای مدت
گاهی اوقات ممکن است که قرارداد اجاره منعقده میان طرفین، به گونه‌ای تنظیم شده باشد که شرایط مقرر در ماده 2 قانون ر‌وابط موجر و مستاجر سال 1376 وجود نداشته باشد (تخلیه فوری)، مانند آنکه قرارداد اجاره به امضای دو نفر شاهد نرسیده باشد و یا آنکه قرارداد بصورت شفاهی باشد و ... . در این شرایط امکان تخلیه فوری ملک وجود ندارد و حسب مورد مرجع صالح اعم از دادگاه صلح و یا دادگاه حقوقی، مبادرت به تشکیل جلسه دادرسی و تعیین وقت می‌نماید. لذا با...
3 هفته قبل
85
مفهوم حقوقی نکاح مشروط
در اصطلاح علم حقوق، نکاح به معنای توافق و پیمان مشترک زوجین جهت تشکیل زندگی زناشویی می‌باشد. از آنجایی که نکاح، یک عقد محسوب می‌گردد فلذا طرفین عقد نکاح می‌توانند با در نظر گرفتن مصلحت و شرایط خود، اقدام به درج شرایطی نمایند. نکته حائز اهمیت آن است که در صورتی که طرفین عقد نکاح بخواهند اقدام به انعقاد نکاح مشروط نمایند، می‌بایست شروطی را درج نمایند که مخالف با قوانین موضوعه نباشد. فلذا مقنن در بحث نکاح مشروط، برخی شروط را باطل، برخی دیگر را باطل و مبطل عقد و...
