مقالات
8 ماه قبل
4535
مستی به عنوان یکی از موانع مسئولیت کیفری
موانع مسئولیت کیفری به موانعی گفته می‌شود که باعث زائل گردیدن و از بین رفتن مسئولیت کیفری مرتکبین جرم می‌گردند. موانع مسئولیت کیفری در بعضی از نظام‌های حقوقی، به عوامل موجهه جرم و عوامل معذورکننده تقسیم می‌گردند. منظور از عوامل موجهه جرم، عواملی می‌باشند که باعث می‌شوند عمل زشت و ناپسند مرتکب جرم، به عملی خوب و پسندیده تبدیل شود مانند دفاع مشروع. عوامل معذورکننده عواملی می‌باشند که باعث می‌گردند عمل زشت و ناپسند مرتکب، بدلیل وجود این عوامل اعم از مستی، صغر و … قابل سرزنش نباشد. مستی...
8 ماه قبل
7385
مفهوم ضرر و زیان ناشی از جرم
هرگاه جرمی اتفاق می‌افتد، در اثر ارتکاب این جرم، ممکن است خساراتی اعم از مادی یا معنوی متوجه زیان دیده (شاکی دعوا) گردد فلذا مقنن این حق را به وی داده است تا بتواند خسارات خود را مطالبه نماید. ضرر و زیان‌های وارده در اثر ارتکاب جرم اعم از آسیب‌های جانی، خسارت مادی و خسارت معنوی می‌باشد. مطالبه این قسم از خسارات، دارای سلسله مراتبی می‌باشد که می‌بایست توسط شاکی رعایت گردد. قانونگذار در مواد 14 الی 17 از قانون آیین دادرسی کیفری در خصوص نحوه مطالبه ضرر...
استثنائات مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم
قانونگذار بنا به وجود شرایطی، این امکان را برای بزه‌دیده (شاکی) فراهم نموده است تا بتواند علاوه بر طرح دعوای کیفری بطرفیت مرتکب جرم، حسب مورد خسارات مادی، معنوی و منافع ممکن‌الحصول خویش را مطالبه نماید. مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم که در دادگاه کیفری انجام می‌گیرد، عنوان دعوای حقوقی دارد. فلذا رسیدگی به آن مستلزم تقدیم دادخواست و پرداخت هزینه دادرسی می‌باشد. مقنن در انتهای ماده 15 قانون آیین دادرسی کیفری به این موضوع تاکید نموده است. فی‌الواقع زیان‌دیده از جرم، اگر تمایل به...
8 ماه قبل
4372
نحوه طرح دعوای بطلان عقد اجاره
عقد اجاره به عقدی گفته می‌شود که وفق آن مستاجر برای مدت مشخصی مالک منافع عین مستاجره (مورد اجاره) می‌گردد. اجاره در زمره عقود تملیکی و معوض می‌باشد. گاهی اوقات ممکن است شرایطی حادث گردد که به موجب آن عقد اجاره باطل شود. قانونگذار در ماده 190 قانون مدنی، به شرایط عمومی صحت قراردادها اشاره نموده است که شرایط مزبور در عقد اجاره نیز می‌بایست رعایت گردند. همچنین مقنن در مواد 481 و 496 همان قانون، در خصوص بطلان عقد اجاره در شرایطی که عین مستاجره بدلیل عیب از...
8 ماه قبل
527
مفهوم دیه چیست؟
دیه در لغت بمعنای رد کردن بوده و در اصطلاح حقوقی، به مالی گفته می‌شود که در مقابل جنایات وارده اعم از عمدی (در مواردی که قصاص منتفی است) یا غیرعمدی به بزه‌دیده یا اولیای دم او پرداخت می‌شود (مستنبط از ماده 448 قانون مجازات اسلامی). دیه مجازات اصلی برای جنایات غیرعمدی نسبت به انسان زنده می‌باشد و در مورد جنایت بر جنین و انسان مرده، تفاوتی میان عمدی یا غیرعمدی بودن وجود ندارد و با عنایت به منتفی بودن قصاص در جرائم غیرعمدی، در هر دو مورد حکم به پرداخت دیه...
8 ماه قبل
3663
نحوه طرح دعوا علیه وراث متوفی
مطابق با قوانین و مقررات موجود، اگر فردی در مقام مدیون، پیش از ادای دین یا انجام تعهد، فوت نماید، طلبکار این حق را دارد که جهت احقاق حقوق خود (اعم از مطالبه وجه، انتقال مال اعم از منقول یا غیرمنقول و ...) بطرفیت وراث متوفی که قائم‌مقام او محسوب می‌گردند، طرح دعوا نماید. مقنن در ماده 232 قانون امور حسبی در این خصوص اعلام‌نظر نموده است. جهت اقامه دعوا در صورت فوت مدیون، چنانچه متوفی دارای ورثه نباشد، در وهله اول می‌بایست جهت اداره ترکه، فردی با عنوان مدیر ترکه...
9 ماه قبل
2601
مهلت پرداخت دیه در انواع جنایت
دیه که جمع آن دیات می‌باشد عبارت از مالی است که در ارتباط با جرائم علیه اشخاص، حسب مورد به قربانی یا اولیای دم او پرداخت می‌شود و بدین ترتیب در کنار قصاص، یکی از شیوه‌های مقابله با جنایات می‌باشد. مقنن نیز در تعریف دیه چنین عنوان نموده است که «دیه اعم از مقدر و غیرمقدر، مالی است که در شرع مقدس برای ایراد جنایت غیرعمدی بر نفس، اعضاء و منافع و یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد به موجب قانون مقرر می‌شود.» (ماده...
9 ماه قبل
3394
الزام وراث به تنظیم سند رسمی
زمانی که مبایعه‌نامه‌ای مبنی بر خرید ملک، میان خریدار و فروشنده منعقد می‌گردد، به محض انعقاد عقد بیع، هر یک از طرفین در مقام خریدار و فروشنده، دارای مسئولیت، تکالیف و تعهداتی خواهند بود. در زمره مهم‌ترین تعهدات فروشنده در قبال اخذ ثمن از سوی خریدار، تحویل مبیع به خریدار و متعاقباً انتقال سند رسمی ملک بنام وی می‌باشد. حال اگر در مبایعه‌نامه منعقده میان خریدار و فروشنده، تاریخ مشخصی جهت حضور طرفین در دفتر اسناد رسمی و انتقال سند ملک بنام خریدار تعیین شده باشد اما فروشنده خلف وعده...
9 ماه قبل
9310
دعوای اثبات حق ارتفاق
واژه ارتفاق در لغت بمعنای رفاقت کردن، همراهی کردن و ... آمده است. مطابق با تعریفی که مقنن از حق ارتفاق در ماده 93 قانون مدنی بیان نموده است، حق ارتفاق حقی است برای شخص در ملک دیگری. فی‌الواقع حق ارتفاق حقی است که بر مبنای آن، صاحب ملکی بدلیل اعتبار مالکیت خود، می‌تواند از ملک فرد دیگری استفاده نماید و مالک زمین یا ملکی که صاحب حق ارتفاق از آن استفاده می‌کند، نمی‌تواند مانع او شود. مانند حق عبور از ملک دیگری، حق شرب، حق ناودان، حق حریم و ......
9 ماه قبل
916
جنون مرتکب به عنوان یکی از موانع مسئولیت کیفری
جنون از منظر لغوی بمعنای پوشش می‌باشد و در اصطلاح حقوقی، جنون به حالتی گفته می‌شود که فردی، پوششی بر عقل وی قرار گرفته شده است که مانع تعقل او شود، به این فرد، مجنون می‌گویند. به بیانی دیگر، مستنبط از ماده 149 قانون مجازات اسلامی، اگر مرتکب جرم در زمان انجام آن، دچار اختلال روانی بوده باشد به صورتی که فاقد اراده و قدرت تمییز باشد، مجنون محسوب می‌شود و فاقد مسئولیت کیفری است. حال اگر فردی در زمان ارتکاب جرم، مجنون بوده باشد در...
9 ماه قبل
4184
مفهوم دفاع مشروع چیست؟
دفاع مشروع در زمره یکی از انواع علل موجهه جرم می‌باشد که در صورت تحقق شرایط مدنظر قانونگذار، مرتکب به جهت ارتکاب رفتار مجرمانه خویش، قابل تعقیب و مجازات نخواهد بود. به بیانی دیگر، علی‌القاعده پس از وقوع جرم توسط مجرم، مبحث اعمال مجازات بر وی و همچنین تعیین و تحمل کیفر مطرح می‌گردد. این امر بدین معنا می‌باشد که عموماً مجرم مسئول رفتار ارتکابی خود بوده و بر همین اساس می‌بایست مجازات گردد. گاهی اوقات ممکن است که با وجود ارتکاب جرم توسط مجرم، بنابر علل و شرایطی، وی مجازات...
9 ماه قبل
5036
مفهوم علل موجهه جرم
از منظر قانون مجازات اسلامی، علل موجهه جرم به عللی گفته می‌شود که وصف مجرمانه را از عمل ارتکابی زدوده و باعث می‌شوند که رفتاری که عموماً جرم تلقی می‌گردد، تحت شرایطی به یک عمل مباح و غیرمجرمانه تبدیل شوند. از این رو ارتکاب جرم در صورت وجود چنین عواملی، موجه و قابل پذیرش می‌شود. علل موجهه جرم در زمره علل بیرونی و عینی بوده که هر کسی در آن شرایط قرار بگیرد، این امکان را دارد که از آنان بهره‌مند گردد. فی‌الواقع علل موجهه جرم بر عنصر قانونی جرم تاثیر...
9 ماه قبل
1194
شرکت در جرم چیست؟
شریک جرم از منظر قانون مجازات اسلامی به فردی گفته می‌شود که با شخص یا اشخاص دیگر در انجام عملیات اجرایی جرم مشارکت و همکاری نموده و جرم ارتکاب یافته مستند به عمل همه آنان خواهد بود. تفاوتی نمی‌نماید که اثر امور انجام گرفته توسط شرکای جرم، یکسان یا متفاوت باشد در هر صورت شریک جرم محسوب شده و مجازات آنان، مجازات فاعل مستقل آن جرم خواهد بود. مقنن در ماده 125 قانون مجازات اسلامی به مبحث شرکت در جرم پرداخته است. در مقاله حاضر که توسط گروه وکلای عدالت سرا تحریر...
9 ماه قبل
5437
اعمال ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری
دیوان عالی کشور یکی دیگر از مراجع قضایی در رسیدگی به دعاوی اعم از حقوقی و کیفری است. هر شعبه دیوان عالی کشور دارای یک رییس و دو مستشار می باشد. قلمرو صلاحیت محلی دیوان عالی کشور، تمام کشور است و محل استقرار آن در تهران و بعضی شعب آن در قم می‌باشد. اصولاً پس از آنکه حکم صادره، قطعیت یابد، دیگر امکان رسیدگی مجدد به دعوا وجود نخواهد داشت مگر در مواردی خاص و استثنایی. مطابق با قوانین و مقررات موجود، حکم در موارد ذیل قطعی است:
الف)...
9 ماه قبل
3300
مفهوم مرور زمان
مرور زمان یکی از جهات عینی سقوط تعقیب دعوای کیفری می‌باشد. منظور از جهات عینی، جهاتی اند که در خصوص عمل مجرمانه یا سابقه رسیدگی به آن می‌باشند و ارتباطی با شخصیت مرتکب جرم یا مجنی‌علیه ندارند. مرور زمان به انقضای مدتی از تاریخ وقوع جرم یا تاریخ قطعیت حکم گفته می‌شود که بعد از آن، دیگر امکان تعقیب متهم و یا اجرای حکم وجود ندارد. در قانون مجازات اسلامی، مقنن چهار نوع مرور زمان را پیش‌بینی نموده است: مرور زمان تعقیب، مرور زمان مجازات و ... . قوانین و مقررات مربوط به...
