مقررات مربوط به ازدواج مرد خارجی با خانم ایرانی

ازدواج مرد خارجی با خانم ایرانی

ازدواج مرد خارجی با خانم ایرانی بدون کسب اجازه از دولت جرم می باشد. مطابق با قوانین موضوعه ایران اعم از قانون مدنی و قانون حمایت خانواده، ازدواج مرد خارجی با یک خانم ایرانی تحت هر شرایطی حتی اگر منع قانونی هم نداشته باشد، نیازمند کسب اجازه از دولت می باشد. این امر بدین معنا می باشد که این قبیل ازدواج ها با یکسری محدودیت از جانب دولت روبرو است و نمیتواند آزادانه و بدون کسب اجازه از دولت صورت بگیرد حتی اگر دفترخانه ای بدون اجازه دولت، این ازدواج را ثبت نماید، عمل او تخلف به حساب آمده و مستحق اعمال مجازات می باشد.

این جرم یا تخلف زمانی اتفاق می افتد که صیغه ازدواج مرد خارجی با خانم ایرانی را یا خود مرد بخواند و یا به فرد دیگری وکالت دهد که صیغه را جاری نماید که در هر صورت، سردفتر هم زمانی که اقدام به ثبت این ازدواج نماید، مرتکب جرم شده است. نکته قابل ذکر این است که این مبحث فقط در مورد ازدواج مرد خارجی با خانم ایرانی است یعنی شامل افراد دو تابعیتی که یک تابعیت آنها ایرانی است، نمی شود و هم چنین شرط دیگر، عدم وجود مانع قانونی می باشد این امر بدین معناست که اگر مرد خارجی مسلمان نباشد، اصلا جرمی واقع نگردیده است چرا که ازدواج زن مسلمان با مرد خارجی غیر مسلمان فاقد اعتبار است.

در ارتباط با نحوه کسب اجازه و اخذ مجوز لازم جهت ثبت ازدواج مرد خارجی با زن ایرانی، قانون ساکت می باشد و رویه مشخصی اعلام نگردیده است بنابراین بدرستی مشخص نمی باشد که صرف ارائه مجوز ازدواج بدون اخذ استعلام از صحت و سقم آن کافی است یا خیر.

یکی دیگر از موارد قابل ذکر در ارتباط با این نوع ازدواج (ازدواج مرد خارجی با خانم ایرانی) این است که مرد خارجی می بایست به تمامی قوانین و مقررات علم و آگاهی کامل داشته باشد و با رضایت و آگاهی اقدام به ازدواج نموده باشد یعنی اینکه مساله اجبار یا اکراه یا ازدواج فضولی در کار نباشد.

علم و آگاهی سردفتر نیز در ثبت این نوع ازدواج بسیار حائز اهمیت می باشد یعنی اینکه باید بداند اولا مرد، خارجی است پس لازم است که مدارک شناسایی وی به رویت کامل سردفتر برسد (یعنی اگر مرد با یک شناسنامه جعلی اقدام به ثبت ازدواج نماید، تقصیر و یا رکن معنوی جرم، متوجه سردفتر نمی باشد) ثانیا سردفتر می بایست با رضایت و آگاهی کامل اقدام به ثبت ازدواج نموده و تحت اجبار یا اکراه این عمل را انجام نداده باشد.

بیشتر بخوانید: صدور شناسنامه فرزند به نام مادر در ازدواج موقت

نکات مهم ازدواج مرد خارجی با خانم ایرانی

1. برای تشکیل پرونده و ثبت ازدواج زن ایرانی با مرد خارجی لازم است به ادارات کل امور اتباع و مهاجرین خارجی استانداری های سراسر کشور مراجعه شود.
2. همچنین جهت ثبت ازدواج مرد خارجی با زن ایرانی، وجود گذرنامه مرد خارجی الزامی می باشد. علت این موضوع آن است که با اخذ گذرنامه، هویت و تابعیت واقعی مرد خارجی مشخص گردد. در غیر اینصورت و با ازدواج با فرد فاقد مدرک هویتی معتبر ممکن است فرزندان حاصله در وضعیت بی تابعیتی قرار گیرند.
3. اگر بانوی ایرانی در خارج از کشور زندگی کند به همراه مرد مورد نظر جهت ازدواج می توانند به نمایندگی های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور مراجعه نماید.
4. در مورد لزوم ارائه اجازه ولی دختر ایرانی جهت ثبت ازدواج، برای دختران باکره اجازه ولی (پدر و جد پدری) لازم است، اما برای زنانی که قبلا ازدواج کرده اند لازم نیست.
5. جهت ثبت ازدواج بانوی ایرانی با مرد غیر مسلمان در خارج از کشور، گواهی تشرف به اسلام را باید از مراکز اسلامی ذیربط و مساجد در خارج از کشور تهیه نمایند.
6. در نهایت پروانه زناشویی توسط استانداری ها و نمایندگی های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور صادر خواهد شد و دارای اعتبار می باشد.

مدارک لازم برای انجام ازدواج مرد خارجی با خانم ایرانی

1. درخواستنامه تکمیل شده صدور پروانه زناشویی و ثبت ازدواج توسط زوجین.
2. اصل اجازه نامه رسمی ولی قهری دوشیزه. درصورت فوت ولی زوجه، ارائه گواهی فوت ولی الزامی است. چنانچه زوجه دارای سابقه طلاق و یا وفات همسر اول در شناسنامه باشد ارائه اصل طلاق نامه و یا گواهی فوت ضروری می باشد.
3. اصل شناسنامه معتبر و عکس دار زوجه ایرانی.
4. اصل گواهی تولد مرد خارجی.
5. اصل گذرنامه معتبر مرد خارجی.
6. اصل گواهی نامه بهداشتی زوجین مبنی بر سلامت کامل و نداشتن هرگونه بیماری واگیردار و مانع از ازدواج شامل (ایدز، هپاتیت، بیماری های مقاربتی، اعتیاد و تالاسمی)
7. اصل گواهی ازدواج شرعی زوجین متضمن تشرف زوج غیر مسلمان به دین مبین اسلام صادره مراکز اسلامی مورد قبول نمایندگی. (در صورتی که زوجه مسلمان باشد)
8. اصل گواهی ازدواج محلی زوجین صادره مقامات ذی صلاح کشور متوقف فیه.
9. نه قطعه عکس از هریک از زوجین.
10. واریز هزینه صدور پروانه زناشویی و ثبت ازدواج.

بیشتر بخوانید: شرط تنصیف دارایی زوج در ازدواج

مستندات قانونی مرتبط با ازدواج مرد خارجی با خانم ایرانی

صورتجلسه نشست قضائی استان لرستان/ شهر نورآباد مورخ ۱۳۹۷/۰۷/۰۹

خانم الف (اصالتا اهل و متولد نورآباد) در سال 75 به عقد دائم آقای ب (اصالتا اهل و تبعه عراق) درآمده است. توضیح اینکه زوج در این ازدواج خود را تبعه ایران اعلام و از شناسنامه فردی ایرانی به نام «ج» برای ثبت ازدواج استفاده نموده است. لذا عقد و ازدواج نیز برابر مقررات به تائید وزارت خارجه نرسیده است، حاصل این ازدواج سه فرزند دختر به ترتیب متولد سال 75 و 79 و 84 بوده که بر اساس شناسنامه جعلی برای ایشان نیز شناسنامه صادر شده است. مدتی بعد نهادهای امنیتی متوجه تابعیت عراقی زوج (پدر) شده و ضمن تعقیب کیفری وی (صدور حکم محکومیت کیفری به اتهام استفاده از شناسنامه ایرانی توسط دادگاه کیفری) توسط اداره ثبت احوال شناسنامه پدر و به تبع آن شناسنامه فرزندان نیز باطل شده است. (به جهت اینکه پدر آنها تابع عراق بوده است.)

اینک فرزندان به طرفیت اداره ثبت احوال دادخواستی به خواسته الزام به صدور شناسنامه تقدیم نموده‌اند جهت رسیدگی و اتخاذ تصمیم در خصوص موضوع مطروحه: الف- آیا فرزندان اصالتاً دارای تابعیت ایرانی می‌باشند؟ یا اینکه می‌بایست با رعایت مقررات، تحصیل تابعیت نمایند؟ ب- در فرضی که اعتقاد به حق فرزندان به تحصیل تابعیت ایرانی داشته باشیم آیا تا قبل از انجام تشریفات تحصیل تابعیت ایرانی دعوی فوق قابلیت رسیدگی در محکمه را دارد؟

نظر هیئت عالی

موضوع پرسش طرح شده مشمول مقررات بند 5 ماده 976 قانون مدنی است؛ یعنی فرزندان پدر تبعه عراقی و مادر ایرانی، تابعیت ایران را ندارند مگر پس از رسیدن به 18 سال تمام و یک سال سکونت در ایران درخواست تابعیت نمایند و در فرض سوال فرزندی که متولد 1375 می‌باشد، چون بعد از 18 سال بیش از یک سال سکونت در ایران دارد، مطابق مقررات می‌تواند درخواست تحصیل تابعیت ایران را نماید.

صورتجلسه نشست قضائی استان خراسان شمالی/ شهر شیروان مورخ ۱۳۸۵/۱۱/۱۰

خانمی که دارای تابعیت ایرانی است با مردی که تبعه عراق است ازدواج دائم می‌کند و صاحب دو فرزند می‌شود. اکنون همسر وی با ترک کشور و خروج از آن مجهول‌المکان می‌باشد. خانم دادخواستی به خواسته اثبات رابطه زوجیت و ثبت واقعه نکاح تقدیم دادگاه کرده است. آیا با توجه به عدم ارائه مجوز از وزارت امور خارجه از طرف خواهان دعوای وی مسموع است؟

نظر هیئت عالی

ازدواج زن ایرانی با مرد خارجی مسلمان به شرط فقدان موانع نکاح به موجب ماده 1060 قانون مدنی تجویز شده است ولی چون زن ایرانی با ازدواج با مرد اجنبی در واقع تابعیت خود را از دست می‌دهد و به تابعیت دولت متبوع شوهر در می‌آید. این‌گونه ازدواج‌ها آزاد گذاشته نشده و موکول به اخذ اجازه از دولت است و وزارتخانه ذی‌صلاح در صورتی ‌که مقتضی بداند اجازه ازدواج خواهد داد. در اینصورت ثبت واقعه ازدواج قانونی است ولی در قضیه مانحن ‌فیه که زوجین اجازه ازدواج به شرطی که گذشت کسب نکرده‌اند در بدو امر به نظر می‌رسد چون نکاح متوقف به اجازه دولت است و چون اجازه کسب نشده، نکاح باطل است ولی در واقع اجازه دولت برای ازدواج در ارکان صحت عقد نکاح نیست. نکاح مورد اشاره صحیح است و دادگاه می‌تواند با رسیدگی‌های لازم و احراز صحت واقعه ازدواج حکم به اثبات آن بدهد ولی درخواست دیگر خواهان برای ثبت واقعه ازدواج محکوم به رد است.