سه طلاقه کردن زوجه به چه معناست؟ شرایط تحقق آن کدام است؟

مفهوم سه طلاقه کردن زوجه

در عالم حقوق، سه طلاقه کردن زوجه زمانی اتفاق می‌افتد که مردی، همسر خود را طلاق دهد و پس از آن در ایام عده به زن رجوع نماید و یا آنکه بعد از پایان یافتن مدت عده، با زن مجدداً ازدواج کند. پس از ازدواج مجدد، برای مرتبه دوم، همسر خود را طلاق دهد و به همان ترتیب فوق‌الاشاره (رجوع در زمان عده یا پس از اتمام مدت عده) مجدد با وی ازدواج نموده و پس از مدتی برای مرتبه سوم، همسر خود را طلاق دهد. فی‌الواقع سه طلاقه کردن، در سه مرحله انجام می‌گیرد. مستنبط از ماده 1057 قانون مدنی، چنانچه زنی، سه مرتبه زوجه مردی بوده باشد و از وی طلاق گرفته باشد، بر آن مرد حرام خواهد شد. اما اگر پس از سه طلاق متوالی، با مرد دیگری ازدواج کند و بعد از برقراری رابطه جنسی با آن مرد، ازدواج آنها بنا به دلایلی اعم از فوت، طلاق یا فسخ نکاح، منحل گردد، می‌تواند مجدداً با شوهر سابق خود ازدواج کند. در مقاله حاضر که توسط گروه وکلای عدالت سرا تحریر یافته است، سعی می‌گردد به تفصیل در خصوص سه طلاقه کردن زوجه و شرایط تحقق آن پرداخته شود.

مطلب مرتبط: نحوه درخواست طلاق از سوی زوجه به جهت عسر و حرج

شرایط تحقق حرمت نکاح در فرض سه طلاقه کردن زوجه

مطابق با قوانین و مقررات موجود بالاخص ماده 1057 قانون مدنی، در صورتی که زن سه مرتبه متوالی، زوجه یک نفر بوده و از او طلاق گرفته باشد، بر آن مرد حرام خواهد شد به شرط آنکه شرایط ذیل محقق شده باشد. این شرایط عبارتند از:

الف) ازدواج میان زن و مرد، دائمی باشد.

همانگونه که مقنن در ماده 1057 قانون مدنی نیز بدان اشاره نموده است، حرمت نکاح مجدد میان زوجین، در صورتی ایجاد خواهد شد که عقد ازدواج آنان، دائمی بوده باشد چراکه طلاق، مختص نکاح دائم است و در عقد موقت، موضوعیت ندارد. بنابراین اگر مرد در بین سه طلاق، زن را به عقد موقت خود درآورد، آن زن بر او حرام نخواهد شد.

ب) زن می‌بایست سه مرتبه متوالی زوجه یک نفر باشد.

منظور از سه مرتبه متوالی که مقنن در سطر نخست ماده 1057 قانون مدنی نیز بدان اشاره نموده، آن است که میان سه دوران زوجیت که زن طلاق داده شده است با مرد دیگری، ازدواج نکرده باشد فلذا چنانچه زن مطلقه، در بین سه طلاق خود، با مرد دیگری ازدواج کند و بعد از او طلاق بگیرد حتی اگر میان آنان نزدیکی هم برقرار نشده باشد، آن زن بر شوهر سابق خود، حرام نخواهد شد.

ج) انحلال رابطه زوجیت به جهت طلاق

چنانچه رابطه زوجیت میان زوجین به جهت فسخ نکاح از بین رفته باشد، میان زن و شوهر، حرمت نکاح ایجاد نخواهد شد و آنان می‌توانند مجدداً با یکدیگر ازدواج نمایند.

بیشتر بخوانید: طلاق توافقی چیست؟

شرایط ایجاد رفع حرمت میان زوجین در فرض سه طلاقه کردن

با عنایت به آنکه، چنانچه سه طلاقه کردن زن اتفاق افتد، آن زن بر آن مرد، حرام خواهد شد، جهت رفع حرمت و صدور جواز ازدواج مجدد آنان، حتماً لازم است که زن با مرد دیگری که در اصطلاح فقهی به او «محلل» گفته می‌شود، ازدواج نموده و هم‌چنین با وی نزدیکی نماید و پس از آن، نکاح میان آنان منحل شده و از بین برود. فلذا شرایط ذیل می‌بایست محقق گردد:

1- زن مطلقه (سه طلاقه) با مرد دیگری عقد ازدواج دائم نماید.

پس از آنکه سه مرتبه طلاق متوالی میان زوجین برقرار می‌شود، آنان بر یکدیگر حرام شده و دیگر امکان ازدواج مجدد نخواهند داشت مگر آنکه زن با مرد دیگری ازدواج دائم نماید که به آن مرد، محلل گفته می‌شود فلذا انعقاد عقد موقت (نکاح منقطع) کفایت ننموده و حتماً لازم است که عقد ازدواج زن با مرد دیگر (محلل)، دائمی باشد.

2- محلل با زن نزدیکی نماید.

جهت رفع حرمت میان زوجین در فرض سه طلاقه کردن، لازم است که محلل با زن، نزدیکی کند. این نزدیکی حتماً می‌بایست از قُبُل زن (جلو) و حداقل به اندازه دخول ختنه‌گاه باشد. فلذا برقراری رابطه جنسی از مقعد کفایت نمی‌نماید. نکته مهم و قابل توجه آن است که چنانچه محلل نتواند با زن، رابطه جنسی برقرار کند، آن زن نمی‌تواند بعد از انحلال نکاح با محلل، با شوهر سابق خود ازدواج کند.

3- بالغ بودن محلل

یکی دیگر از شروط مهم در جهت رفع حرمت میان زوجین در فرض سه طلاقه کردن، آن است که محلل حتماً می‌بایست 15 سال تمام قمری داشته باشد، فلذا ازدواج با صغیر حتی اگر ممیز و نزدیک به سن بلوغ هم باشد، موثر نیست. نکته دیگر آنکه عاقل بودن محلل، شرط نمی‌باشد و مهم، بالغ بودن وی است. (ماده 1136 قانون مدنی و تبصره 1 ماده 1210 قانون مدنی مطالعه گردد.)

4- منحل شدن ازدواج با محلل

جهت آنکه زن بتواند بعد از سه طلاقه شدن، مجدد با شوهر سابق خود ازدواج کند، حتماً لازم است که بعد از ازدواج با مرد دیگر (محلل) و انجام نزدیکی با او، رابطه ازدواج آنان منحل شده و عده زن نیز به اتمام برسد. تفاوتی نمی‌نماید که نکاح میان آنان به جهت طلاق از بین رود یا فسخ یا فوت محلل.

امیدواریم مطالب برای شما مفید بوده باشد. لطفا مطالب را با دوستان خود به اشتراک بگذارید و با امتیاز دادن به مطالب، ما را در جهت بهبود و تولید هر چه بیشتر مطالب یاری فرمایید. همچنین می توانید نظرات یا سوالات خود را در بخش دیدگاه ها مطرح نمایید در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ داده خواهد شد.