نحوه اعلام رد ترکه از طریق دادگاه صلح
نحوه اعلام رد ترکه
نحوه اعلام رد ترکه
مطابق با قوانین و مقررات موجود، وراث این حق را دارند که بعد از فوت مورث خود، ماترک بجای مانده از او را قبول یا رد نمایند. معمولا مهم ترین علت اعلام رد ترکه از سوی وراث، قبول ننمودن پرداخت بدهی های متوفی (مورث) می باشد. وراث به دو طریق می توانند قبول خود را اعلام نمایند، بصورت صریح یا ضمنی. در قبولی صریح، وفق ماده 243 قانون امور حسبی، وراث مطابق با یک سند رسمی یا یک سند عادی، قبولی خود را به دادگاه اعلام می نمایند اما در قبولی ضمنی، وراث با انجام اقداماتی اعم از بیع، هبه و ... اموال موروثی، قبولی خود را اعلام می نمایند و یا آنکه با رد نکردن ترکه ظرف یک ماه از تاریخ فوت مورث، به صورت ضمنی ترکه را قبول می نمایند (مستنبط از مواد 243 و 250 قانون امور حسبی). حال اگر ورثه بنا به هر علتی نخواهند ترکه را قبول نمایند، جهت رد آن می بایست اقدامات مقتضی قانونی را بعمل آورند. در مقاله حاضر سعی می گردد به تفصیل در خصوص نحوه اعلام رد ترکه مطابق با قانون امور حسبی پرداخته شود.
مطلب مرتبط: نحوه طرح دعوای تقسیم ترکه
شرایط لازم جهت اعلام رد ترکه
جهت اعلام رد ترکه لازم است که اولاً مورث فوت نموده باشد و گواهی فوت وی و هم چنین تصویر شناسنامه وارث یا وراث، ضمیمه دادخواست گردد. ثانیاً حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ اطلاع از فوت مورث، رد ترکه بصورت کاملاً صریح و واضح به دادگاه اعلام گردد. روال قانونی معمول در جهت اعلام رد ترکه بدان نحو می باشد که وراث رد ترکه را در قالب دادخواست، از طریق دفاتر خدمات قضایی، تقدیم دادگاه صلح (مطابق با قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 22-06-1402) می نمایند و دادگاه نیز این موضوع را ثبت می نماید. در سیستم دادگستری دفتری که مخصوص ثبت اعلام رد ترکه باشد، وجود ندارد و محاکم معمولاً بدون ثبت در دفتر مخصوص، دستور بایگانی کردن پرونده را می دهند. بنابراین از این طریق، رد ترکه از سوی وراث به دادگاه اعلام می شود و بدین ترتیب آنان می توانند از آثار اعلام رد ترکه بهره مند شوند. (وفق ماده 249 قانون امور حسبی).
مطلب مرتبط: نحوه درخواست تحریر ترکه
آثار اعلام رد ترکه از سوی وراث
زمانی که وراث، ترکه را رد می نمایند، آثاری بر انجام این کار توسط آنان، ایجاد می گردد که این آثار عبارتند از:
الف) سقوط تعهدات وراث در پرداخت دیون متوفی. بنابراین آنان با اعلام رد ترکه هیچ مسئولیتی در مقابل طلبکاران متوفی ندارند.
ب) اداره ترکه متوفی از عهده وراثی که آن را رد نموده اند، ساقط شده و اداره ترکه با وراثی خواهد بود که ترکه را قبول نموده اند. چنانچه همه وراث، ترکه را رد کنند، می بایست از دادگاه تقاضای تعیین مدیر تصفیه نمود.
ج) زمانی که ورثه ترکه را رد می نمایند دیگر نمی توانند نسبت به نحوه تصفیه اعتراضی داشته باشند.
نکته مهم و قابل توجه آن است که رد نمودن ترکه توسط وراث، به معنای رد تملک ترکه نیست بلکه بمعنای خودداری از تصفیه ترکه است. بدیهی است چنانچه بعد از تصفیه ترکه، اموالی از مورث آنها باقی مانده باشد، هر یک از وراث به نسبت سهم الارث خود، می توانند سهم خود را دریافت نمایند چراکه با فوت مورث، آنان بصورت قهری، مالک اموال موروثی شده اند. اما نکته ای که نباید مغفول بماند آن است که در این صورت وراثی که ترکه را قبول نموده بوده اند، می توانند در ازای زحمتی که برای اداره نمودن ترکه نسبت به سهم سایرین کشیده بوده اند، از آنها تقاضای دستمزد نمایند. در صورت عدم توافق ورثه در خصوص میزان دستمزد اداره کننده ترکه، با نظر دادگاه تعیین می گردد.
همچنین مستنبط از مواد 251 و 257 قانون امور حسبی، اگر تقاضای تحریر ترکه شده باشد، وراث این حق را دارند که ظرف مدت یک ماه از تاریخ اتمام تحریر ترکه، رد ترکه را به ترتیب فوق الاشاره، اعلام نمایند. مساله مهم و قابل توجه آن است که اگر وراث ظرف مدت ماه که از تاریخ اطلاع از فوت مورث گذشته است، رد ترکه را اعلام ننموده باشند می توانند مطابق با ماده 257 قانون امور حسبی، ظرف یک ماه بعد از تاریخ اطلاع از خاتمه تحریر ترکه نیز قبول یا رد خود را اعلام نمایند ناگفته نماند که این مدت، بنا به تشخیص دادگاه، در صورت ارائه عذرموجه، قابل تمدید یا تجدید می باشد. (مستنبط از ماده 253 قانون امور حسبی)
در خصوص قبول ترکه توسط وراث می توان اینگونه بیان نمود که وفق ماده 248 قانون امور حسبی، با قبول ترکه توسط وراث، اداره تصفیه با آنها خواهد بود و هر یک تا اندازه سهم الارث خود، مسئول پرداخت دیون متوفی می باشند مگر آنکه ثابت نمایند که بدهی های متوفی بیش از ماترک بر جای مانده از او بوده است و یا آنکه ثابت کنند که بعد از فوت متوفی، ترکه بدون تقصیر آنها تلف شده و از بین رفته است.
امیدواریم مطالب برای شما مفید بوده باشد. لطفا مطالب را با دوستان خود به اشتراک بگذارید و با امتیاز دادن به مطالب، ما را در جهت بهبود و تولید هر چه بیشتر مطالب یاری فرمایید. همچنین می توانید نظرات یا سوالات خود را در بخش دیدگاه ها مطرح نمایید در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ داده خواهد شد.
مطالب مرتبط
تصفیه ترکه متوفی در صورت قبول وراث
تصفیه ترکه متوفی در صورت قبول وراث اگر مقدار دیون و بدهی های متوفی مشخص و از ماترک متوفی (اموال بجای مانده از متوفی) پرداخت شود و مواردی که مطابق با وصیت متوفی از اموال و دارایی های وی خارج شود، به این عمل تصفیه ترکه گفته می شود. مطابق با ماده 260 قانون امور حسبی: «مقصود از تصفیه ترکه تعیین دیون و حقوق بر عهده متوفی و پر...
نحوه طرح دعوای تایید یا تنفیذ وصیت نامه
نحوه طرح دعوای تایید یا تنفیذ وصیت نامه وصیت به عمل حقوقی گفته می شود که اثر آن، معلق به فوت تنظیم کننده وصیت نامه است. مقنن در پاره ای از مواد قانون مدنی و هم چنین قانون امور حسبی، مقررات ویژه ای را در این خصوص وضع نموده است. وفق مندرجات موجود در قانون امور حسبی، وصیت به جز موارد فورس ماژور، می بایست به یکی از صور رسمی، خودنوشت و یا...
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران
تینا مهدوی