ایراد عدم جزمیت دعوا چیست؟

مفهوم حقوقی ایرادات

واژه ایراد از منظر لغوی به معنای بهانه‌جویی، خرده گرفتن و ... می‌باشد. در اصطلاح علم حقوق ایرادات که مقنن در ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی بدان پرداخته است، به مواردی گفته می‌شود که اغلب از سوی خوانده دعوا مطرح و باعث می‌گردد که مرجع رسیدگی تغییر نموده و یا آنکه مانع دائمی یا موقت در جریان رسیدگی ماهوی به پرونده ایجاد شود. چنان‌چه دادگاه، ایراد مطرح شده را بپذیرد، بسته به نوع ایراد مطرح شده، یا در رسیدگی ماهوی به دعوا، موقتاً مانعی ایجاد شده مانند ایراد عدم اهلیت خواهان و یا آنکه مانعی دائم در رسیدگی ایجاد می‌شود مانند ایراد اعتبار امر قضاوت شده. گاهی اوقات نیز ممکن است که نتیجه پذیرش ایراد، منجر به تغییر مرجع رسیدگی شود ایراد عدم صلاحیت ذاتی، ایراد رد دادرس و ... . ذکر این نکته حائز اهمیت است که قانونگذار جهت طرح ایرادات، مهلتی را تعیین نموده است که این مهلت تا پایان جلسه اول دادرسی می‌باشد مگر آنکه سبب ایراد بعداً حادث گردد (به دلالت ماده 87 قانون آیین دادرسی مدنی) فلذا چنان‌چه هر یک از اصحاب دعوا بخواهند به ایرادات استناد نمایند، می‌بایست تا پایان اولین جلسه دادرسی این موضوع را به اطلاع دادگاه برسانند. ایراد عدم جزمیت دعوا (ایراد عدم تنجیز خواسته) در زمره ایراداتی می‌باشد که مقنن در بند 9 ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی بدان اشاره نموده است. در مقاله حاضر که توسط گروه وکلای عدالت سرا تحریر یافته است، سعی می‌گردد به تفصیل در خصوص ایراد عدم جزمیت دعوا پرداخته شود.

مطلب مرتبط: ایراد شکلی به دعوا چیست؟

ایراد عدم جزمیت دعوا

جزمیت دعوا یکی از شرایط بنیادین جهت طرح صحیح دعوا در دادرسی مدنی می‌باشد. هرگاه دادخواست مطرح گردیده از این عنصر ضروری، تهی باشد، خوانده می‌تواند به استناد «ایراد عدم جزمیت دعوا» از دادگاه بخواهد رسیدگی را به دلیل نامشخص بودن خواسته یا مبهم بودن منشأ حق متوقف نماید. ایراد عدم جزمیت دعوا در زمره ایراداتی می‌باشد که در رسیدگی به دعوا مانع دائم ایجاد می‌نماید و علی‌الاصول در شرایطی توسط خوانده دعوا ظرف مهلت مقرر قانونی مطرح می‌شود که دعوا جزمی نبوده بلکه ظنی یا احتمالی باشد این امر بدان معنا است که خواهان دعوا در بیان ادعای وجود حق مورد دعوا یا مورد خواسته خویش و هم‌چنین در توجه دعوا به خوانده، جازم (=قاطع، دارای یقین) نباشد. بطور مثال شخص «الف» در مقام خواهان دعوا دادخواستی را به طرفیت شخص «ب» به خواسته مطالبه 200 میلیون تومان مطرح می‌نماید اما در شرح دادخواست بیان می‌دارد که احتمال می‌دهد مبلغ 200 میلیون تومان از شخص «ب» (خوانده) طلبکار باشد. در این شرایط بدان جهت که دعوای مطرح شده ظنی و احتمالی بوده و جزمی نمی‌باشد و از آنجایی که از جمله شرایط اقامه دعوا جازم بودن خواسته است و خواهان نمی‌تواند در دادخواست خود اعلام نماید که احتمال می‌دهد بر خوانده، حقی داشته باشد فلذا با طرح ایراد مندرج در بند 9 ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی ظرف مهلت مقرر (=تا پایان جلسه اول دادرسی) دادگاه مبادرت به صدور قرار رد دعوا می‌نماید. فلذا دعوای ظنی یا احتمالی یا غیر جزمی بدین معنا می‌باشد که خواهان در اصل خواسته خود دچار تردید باشد. ضمانت اجرای طرح دعوای غیر جزمی، صدور قرار رد دعوا است اما ضمانت اجرای خواسته غیرمنجز، مطابق با ماده 54 قانون آیین دادرسی مدنی، صدور اخطار رفع نقص برای خواهان دعوا می‌باشد.

امیدواریم مطالب برای شما مفید بوده باشد. لطفا مطالب را با دوستان خود به اشتراک بگذارید و با امتیاز دادن به مطالب، ما را در جهت بهبود و تولید هر چه بیشتر مطالب یاری فرمایید. همچنین می توانید نظرات یا سوالات خود را در بخش دیدگاه ها مطرح نمایید در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ داده خواهد شد.