مقالات
4 ماه قبل
9840
عواقب قانونی ترک منزل مشترک
همین که نکاح به درستی واقع شود، حقوق و تکالیفی برای زن و شوهر ایجاد می‌شود که حقوقدانان از آن به «آثار نکاح» تعبیر می‌کنند (مستنبط از ماده 1102 قانون مدنی). آثار حقوقی نکاح شامل دو بخش مالی و غیرمالی است. یکی از آثار غیرمالی نکاح، لزوم زندگی مشترک زوجین با یکدیگر است. اگر هر یک از زن یا شوهر، بدون وجود عذرموجه قانونی، به اختیار خود، منزل مشترک را ترک نمایند، این عمل برای هر یک از آنان تبعات قانونی خاص خود را در پی خواهد داشت. در مقاله حاضر...
4 ماه قبل
3741
ماهیت حقوقی جهیزیه
قانونگذار هم در قانون مدنی و هم در قانون حمایت خانواده، هیچ تعریفی از جهیزیه و ماهیت حقوقی آن بیان ننموده است اما مطابق با تعریفی که اکثر علمای حقوق و همچنین حقوقدانان از جهیزیه ارائه نموده‌اند می‌توان اینگونه بیان داشت که جهیزیه آن مالی است که شامل اقلام و وسایل ضروری جهت آغاز زندگی مشترک می‌باشد که معمولاً بنا به عرف و رسم و رسومات کشور ما، توسط خانواده زوجه (عروس) خریداری می‌گردد و دختر نیز آن وسایل را به منزل شوهر خود می‌برد. از منظر حقوقی، آوردن جهیزیه توسط زوجه...
4 ماه قبل
2495
جهیزیه چیست؟
مقنن تعریف خاصی از جهیزیه ارائه ننموده است اما مطابق با عرف جاری، جهیزیه در زمره اموال منقولی است که زوجه پس از ازدواج، برای استفاده یا تزئین به منزل زوج می‌آورد. بنابراین زن مالک جهیزیه بوده و مرد فقط حق استفاده از آن را داشته و ید وی امانی خواهد بود و مسئول تلف آن نیست مگر در صورت تعدی یا تفریط. ناگفته نماند که وفق ماده 1107 قانون مدنی، تهیه لوازم منزل بر عهده مرد بوده و جزء نفقه زن محسوب می‌گردد (در برخی از شهرهای ایران تهیه جهیزیه یا تهیه...
4 ماه قبل
26130
دعوای تعدیل تقسیط محکوم‌به
زمانی که بدهکار به موجب حکم قطعی صادره از سوی دادگاه، محکوم به پرداخت مبلغی به طلبکار می‌شود، می‌تواند در صورتی که توانایی پرداخت بدهی خود را نداشته باشد، دادخواست اعسار از پرداخت محکوم‌به را تقدیم دادگاه نماید. حال اگر این دادخواست مورد پذیرش دادگاه قرار گرفته باشد و حکم اعسار مبنی بر پرداخت به نحو تقسیط صادر شده باشد هر یک از اصحاب دعوا (محکوم‌له و محکوم‌علیه) این حق را دارند که پس از گذشت مدتی بنا بر تغییر وضعیت اقتصادی جامعه و یا تغییر در وضعیت زندگی محکوم‌علیه (مدیون)،...
4 ماه قبل
5347
مفهوم دستور موقت
مطابق با مقررات قانون آیین دادرسی مدنی چه در قانون سال 1318 و چه در قانون سال 1379، هیچ تعریفی از دستور موقت (دادرسی فوری) بیان نشده است و صرفاً در مقام ابراز یک مصداق کلی، که آن هم محدود به اموری شده که تعیین تکلیف آن فوریت دارد، مجرای صدور دستور موقت را مشخص ساختند. فی‌الواقع می‌توان اینگونه بیان نمود که دستور موقت همان دادرسی فوری می‌باشد که به منظور سریع‌تر رسیدن به هدف (البته بصورت موقتی) و همچنین هموار کردن مسیر اجرای حکم قطعی توسط قانونگذار پیش‌بینی شده است که در...
4 ماه قبل
32004
مفهوم مستثنیات دین
زمانی که حکمی از سوی دادگاه مبنی بر محکومیت مدیون به پرداخت دین صادر می‌گردد، با قطعیت دادنامه اصداری و بنا بر درخواست طلبکار (محکوم‌له) و با دستور صادره از سوی دادگاه صادرکننده رای بدوی، اجرائیه صادر و به محکوم‌علیه ابلاغ می‌گردد تا ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ، نسبت به اجرای مفاد حکم و پرداخت مبلغ محکوم شده (محکوم‌به) اقدام نماید. چنانچه وی ظرف مهلت مقرر قانونی، نسبت به پرداخت محکوم‌به اقدامی ننماید، پرونده به واحد اجرای احکام ارسال می‌گردد. طلبکار می‌تواند از واحد اجرای احکام جهت شناسایی و توقیف اموال متعلق...
4 ماه قبل
4922
مفهوم ولی قهری
واژه ولایت در لغت به معنای تسلط پیدا کردن، یاری دادن و ... است. واژه قهری نیز به معنای اضطراری، قانونی و ... می‌باشد. در اصطلاح علم حقوق، ولایت به معنای سلطه و اختیاری است که مقنن به فرد مشخصی اعطاء نموده است تا امور مربوط به شخص دیگری را انجام دهد. به فردی که عهده‌دار انجام این مسئولیت است، ولی قهری گفته می‌شود. در قانون کشور ما، پدر و جدپدری و همچنین وصی منصوب از سوی آنان، ولی قهری می‌باشند (به دلالت مواد 1180 و 1183 قانون مدنی). نکته قابل ذکر...
4 ماه قبل
1165
سوگند چیست؟
سوگند (قسم خوردن) در لغت به معنای اقرار و اعترافی است که شخص با تکیه بر شرافت و ناموس خود و با شاهد قرار دادن خدا یا بزرگی انجام می‌دهد. در اصطلاح علم حقوق، سوگند اِخباری تشریفاتی است که به موجب آن فرد، خداوند یا سایر مقدسات را بر درستی گفتار یا عهد خود گواه می‌گیرد. سوگند در زمره یکی از ادله اثبات دعوا می‌باشد که در مواد 1325 الی 1335 قانون مدنی و همچنین در مواد 270 الی 289 قانون آیین دادرسی مدنی نیز بدان پرداخته شده است. سوگند ادله‌ای است که...
4 ماه قبل
5843
مفهوم قرار کارشناسی
کارشناسی به معنای ارجاع موضوعاتی که جنبه فنی و تخصصی غیرقضایی دارند به کارشناس آن موضوع است. امور موضوعی و غیرقضایی قابل ارجاع به کارشناس است اما امور حکمی و قضایی مانند توصیف ماهیت حقوقی قراردادها، کشف قانون حاکم بر پرونده و ... قابل ارجاع به کارشناسی نمی‌باشند. به دلالت ماده 257 قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه می‌تواند رأساً یا به درخواست هر یک از طرفین دعوا قرار ارجاع امر به کارشناس را صادر نماید. نکته‌ای که می‌بایست بدان توجه گردد آن است که حتی اگر قاضی رسیدگی‌کننده به پرونده خود دارای...
4 ماه قبل
10093
دعوای تایید بطلان معامله به جهت فقدان قصد انشاء
قانونگذار در ماده 190 قانون مدنی، شرایط اساسی صحت معاملات را برشمرده است که یکی از آن شرایط وفق بند 1 ماده فوق، وجود قصد و رضا می‌باشد. رضا در انجام معامله به معنای میل و رضایت داشتن به انجام معامله و اکراه نداشتن است. منظور از قصد در انجام معامله، ایجاد یک عمل حقوقی در عالم ذهن می‌باشد. قصد انشاء (=اراده باطنی) رکن اساسی و سازنده‌ی عقد است و ابراز قصد انشاء (=اراده ظاهری) شرط تحقق آن است؛ لذا چنانچه اراده‌ی باطنی ابراز نگردد، در...
4 ماه قبل
4532
دعوای طلاق به درخواست زن به جهت داشتن وکالت در طلاق
حق طلاق در زمره حقوق غیرمالی و متعلق به زوج می‌باشد. وکالت به معنای نیابت دادن به فرد دیگر جهت انجام دادن کاری است. وکالت در طلاق به دو صورت معلق (زوج با امضای شروط دوازده‌گانه عقدنامه، در ضمن عقد نکاح به زن وکالت می‌دهد تا اگر از هر یک از آن شروط، تخلف نموده و تخلف او محرز شود، زن بتواند به وکالت از زوج، تقاضای طلاق نماید.) و یا بصورت بلاعزل یا وکالت در ضمن عقد نکاح یا عقد خارج لازم دیگر...
4 ماه قبل
9673
اظهار انکار یا تردید چیست؟
علی‌الاصول در دعاوی حقوقی، یکی از مهم‌ترین ادله اثبات دعوا که اصحاب دعوا جهت اثبات ادعای خود بدان استناد می‌نماید، اسناد و مدارک می‌باشند. فی‌الواقع هر یک از طرفین دعوا که جهت اثبات ادعای خود، به سندی استناد نموده است، معمولاً امید زیادی به پیروزی در دعوا دارد. چراکه طبق قانون، مقنن تشخیص میزان تاثیر و ارزش این دلیل (سند) را در زمره اختیارات دادگاه قرار نداده است به بیانی دیگر دلیل به وسیله‌هایی گویند که برای دادگاه ایجاد قطعیت می‌کند، حتی اگر ایجاد قطعیت هم نکند قاضی مکلف به...
4 ماه قبل
4381
دعوای تایید بطلان معامله بدلیل حجر
واژه حجر در لغت به معنای منع و بازداشتن می‌باشد. در اصطلاح علم حقوق، حجر عبارت است از عدم توانایی قانونی فرد در اعمال و اجرای حق (عدم اهلیت استیفا). به فردی که از لحاظ قانونی قادر نباشد که بدون کمک دیگری، امور خود را اداره کرده و یا حق و حقوق خود را به موقع، اجرا گذارد، در اصطلاح علم حقوق، محجور گفته می‌شود. مستفاد از ماده 1207 قانون مدنی، صِغار، اشخاص غیر رشید و مجانین محجور بوده و از تصرف در اموال و حقوق مالی خود ممنوع هستند:...
4 ماه قبل
2070
دعوای استرداد هدایای دوران نامزدی
دوران نامزدی دورانی است که پیش از ازدواج بصورت رسمی، بدون ایجاد هرگونه رابطه زوجیت، طرفین جهت آشنایی با خصوصیات اخلاقی یکدیگر و شناخت بهتر، مدتی را با هم معاشرت می‌نمایند. در دوران نامزدی طرفین بصورت ضمنی با هم توافق می‌نمایند تا در صورتی که از هر لحاظ با یکدیگر تفاهم داشته و مورد پسند واقع شوند، با یکدیگر ازدواج نمایند. در واقع دوران نامزدی، وعده ازدواج در آینده می‌باشد. دوران نامزدی باعث نمی‌شود تا اگر هر یک از طرفین از ازدواج منصرف شود، بتوان برخلاف عقود دیگر او را مجبور...
مفهوم حقوقی اشتباه در معامله
از منظر لغوی، اشتباه به معنای تصور نادرست و غلطی است که فرد از موضوعی دارد. در اصطلاح علم حقوق، اشتباه در معامله عبارت است از تصور غلط و نادرست طرف عقد در خصوص ارکان یا عناصر عقد. اشتباه در معنای عام شامل چهار مورد ذیل می‌گردد: الف- اشتباه مانع از تراضی (شامل اشتباه در نوع عقد، اشتباه در موضوع عقد، اشتباه در شخص طرف معامله)، ب- اشتباهات در معنای خاص (شامل اشتباه در خود موضوع معامله، اشتباه در شخصیت جایی که شخصیت علت عمده عقد است، اشتباه در مقدار...
